Điều chỉnh Bảng giá đất: Cân nhắc tác động xấu đến người nghèo

Giúp cho thị trường minh bạch hơn

Phát biểu tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP HCM cho biết, đầu năm 2020, UBND thành phố ban hành Quyết định số 02 quy định về Bảng giá đất trên địa bàn thành phố. Qua thời gian triển khai thực hiện đến nay đã phát sinh nhiều bất cập, hạn chế không còn phù hợp với quy định của pháp luật.

Theo bà Thúy, thực tiễn đặt ra trên địa bàn thành phố như Bảng giá đất chưa tiệm cận giá đất thị trường, phạm vi áp dụng hẹp, chỉ sử dụng cho 8 trường hợp để thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai, chu kỳ xây dựng bảng giá đất kéo dài 5 năm, khó cập nhật biến động thị trường, thiếu giá đất tái định cư để kịp thời giải ngân vốn đầu tư công cho các dự án, công trình trọng điểm trên địa bàn…

Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ thành phố kỳ vọng Bảng giá đất mới được áp dụng sẽ góp phần thúc đẩy công tác đền bù giải phóng mặt bằng nhiều dự án trên địa bàn thành phố như Vành đai 3, rạch Xuyên Tâm, kênh Đôi... “Giá mới tiệm cận thị trường dễ nhận được sự đồng thuận của người dân vì các mức hỗ trợ, đền bù đều sẽ tăng lên. Các dự án, công trình trọng điểm được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách sẽ đúng tiến độ, không bị ách tắc”, bà Thúy nhấn mạnh.

Ngoài ra, việc áp dụng Bảng giá đất mới sẽ góp phần ổn định và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của thành phố và đảm bảo cho thị trường ngày càng minh bạch hơn. Khắc phục những tồn tại của Bảng giá đất hiện hành và đảm bảo công bằng khi thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với người dân.

Luật sư Trương Thị Hòa đặt vấn đề, tăng giá đất đã có quy định rõ, tăng là cần thiết nhưng tăng như thế nào cho phù hợp? Để đảm bảo tính pháp lý, Luật sư Hòa kiến nghị, cần phải thông qua HĐND thành phố; khi tăng cũng cần có lộ trình, điều tra sâu rộng để lắng nghe ý kiến người dân, doanh nghiệp bị tác động như thế nào.

Phải hài hòa lợi ích nhà nước và người dân

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP HCM mong muốn, bảng giá đất điều chỉnh phải hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.

Luật sư Hậu đề nghị, cần cân nhắc thời điểm ban hành quyết định thay thế quyết định 02/2020. Theo ông Hậu, góc độ người dân, doanh nghiệp thì nội dung đưa ra chưa phù hợp thực tế và tạo áp lực tài chính, nhất là huyện ngoại thành có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp lên đất ở để chia cho con, an cư lạc nghiệp… Ông Hậu cho rằng tại nhiều gia đình qua nhiều thế hệ như ở Bình Chánh, Củ Chi vẫn chưa đủ tiền để tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất để chia cho con. Nếu theo dự thảo, nhiều nơi giá đất tăng hàng chục lần thì sẽ gây khó khăn cho người dân.

Ngoài ra, giá đất tăng thì chi phí đầu tư tăng lên, sẽ làm giảm động lực đầu tư dự án của doanh nghiệp, nhà đầu tư chùn chân; giá đất tăng kéo theo chi phí bồi thường cao, làm dự án đầu tư công, tư, chi phí đầu vào đều tăng, tạo sức ép tăng giá đất.

"Sau đó là tăng giá cả hàng hóa, tác động bất lợi tới dự án nhà ở xã hội khi doanh nghiệp nhận chuyển nhượng đất làm dự án. Vì vậy, cần thêm thời gian điều chỉnh, đánh giá tác động toàn diện khi thực hiện bảng giá đất mới", luật sư Hậu nhận định.

Ông Trần Đình Trữ, Phó Chánh thanh tra TP HCM cho rằng, trong tình hình hiện nay chưa tăng giá đất vì chưa cần thiết như luật quy định mà trước mắt áp dụng bảng giá đất hiện hành cho đến 31/12/2025, trong quá trình này cần khảo sát một cách kỹ lưỡng để có một bảng giá đất chuẩn xác.

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM Nguyễn Toàn Thắng cho biết, dự thảo bảng giá đất mới được thực hiện, khảo sát một cách chặt chẽ. Khi ban hành sẽ có nhiều điểm tích cực và một số nội dung chưa tích cực. Tuy nhiên, sau hội nghị này, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tổng hợp tất cả các ý kiến đóng góp để cùng các sở ngành liên quan tham mưu cho lãnh đạo thành phố sớm xem xét, quyết định.

Tại hội nghị, đại diện các quận, huyện đã có ý kiến góp ý quan trọng.

Cụ thể, UBND Quận 10 đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp UBND quận, huyện, TP Thủ Đức tham mưu UBND thành phố điều chỉnh Bảng giá đất theo quy định đối với từng quận - huyện có tái định cư bằng đất để phù hợp tình hình thực tế của từng địa phương.

Trong khi đó, UBND huyện Bình Chánh kiến nghị về đất ở cần đánh giá toàn diện các yếu tố tác động đến việc xây dựng Bảng giá đất, từ đó thành phố ban hành bảng giá đất cho phù hợp. Về đất nông nghiệp, huyện Bình Chánh không phân nhóm theo đơn vị hành chính mà xác định giá đất theo vị trí và tuyến đường có tên trong Bảng giá đất.