Đổi mới, nâng cao vai trò, vị thế của các tổ chức đoàn thể và Hội quần chúng
Ngày 18/9, tại Trụ sở Đảng ủy MTTQ và các đoàn thể Trung ương, Ban Chỉ đạo Trung ương Tổng kết Chỉ thị 17 và sửa đổi Quyết định số 118 đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến góp ý về tổng kết Chỉ thị 17-CT/TW ngày 28/8/2012 của Bộ Chính trị và việc sửa đổi, bổ sung Quyết định 118/QĐ-TW của Ban Bí thư.
Tính đến ngày 31/12/2024, cả nước có tổng cộng 70.096 hội quần chúng đang hoạt động. Trong đó, 609 Hội hoạt động ở phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh và 69.487 Hội hoạt động cấp địa phương. Năm 2024, có 976 Hội mới được thành lập, trong khi 165 Hội đã giải thể.
Với tính linh hoạt và gần dân, hoạt động của các Hội quần chúng rất đa dạng, gắn liền với đặc thù lĩnh vực và nhiệm vụ từng Hội. Các Hội đã thực hiện đúng tôn chỉ mục đích, Điều lệ Hội và chấp hành nghiêm túc các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cũng như quy định địa phương.
Chỉ thị 17-CT/TW ra đời đúng thời điểm đã kịp thời định hướng công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý cũng như phát huy vai trò của các Hội quần chúng. Sau 13 năm triển khai, Chỉ thị này đã góp phần tạo ra những chuyển biến quan trọng trong nhận thức và hành động của cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, từ đó củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Tuy nhiên, việc thực hiện cũng bộc lộ một số hạn chế và bất cập cần được nhận diện, đánh giá để có hướng khắc phục trong thời gian tới.


Liên quan đến Quyết định số 118-QĐ/TW ngày 22/8/2023 của Ban Bí thư về “Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương”, việc sửa đổi và bổ sung là cần thiết nhằm khắc phục những vướng mắc, mâu thuẫn, không còn phù hợp với tình hình thực tiễn. Mục tiêu của việc này là tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả hoạt động của các Hội quần chúng Trung ương, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương thức lãnh đạo, quản lý, đồng thời phát huy tốt vai trò tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các Hội trong tình hình mới.
Tại hội nghị, các đại biểu đánh giá cao sự hoạt động đúng nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự trang trải của các Hội trong những năm qua. Các Hội đã phối hợp chủ động với các cơ quan, tổ chức và đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đồng thời thúc đẩy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Việc tổng kết Chỉ thị 17 và sửa đổi Quyết định số 118 được nhận định phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Hiến pháp, pháp luật và đảm bảo tính khả thi trong thực tiễn.

Ông Nguyễn Thái Học - Phó Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương trân trọng lắng nghe, tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý của các đại biểu. Theo ông Học, để chuẩn bị cho Đại hội đại biểu MTTQ và các đoàn thể Trung ương sắp tới, Bộ Chính trị có làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể. Tổng Bí thư Tô Lâm có gợi mở ba vấn đề trọng tâm cần tập trung triển khai thực hiện.
Thứ nhất, MTTQ, các đoàn thể và các hội quần chúng cần phải đổi mới mạnh mẽ cơ chế, cách thức hoạt động theo mô hình tổ chức mới. Trong bối cảnh tình hình hiện nay, cùng với sự thay đổi của mô hình tổ chức, cách thức vận hành của các cơ quan cần được cập nhật nhằm nâng cao hiệu quả công tác. Do vậy, các nội dung, Chỉ thị của Bộ Chính trị cũng như các sửa đổi quy định gần đây đã tạo điều kiện và định hướng rõ nhằm xây dựng mô hình hoạt động phù hợp với thực tiễn mới.

Thứ hai, Tổng Bí thư đề nghị tăng cường tính thực chất, hiệu quả và chiều sâu trong hoạt động của MTTQ, đoàn thể và các hội. Để đạt được điều đó, cần phát huy vai trò quan trọng của các hội quần chúng, đưa hoạt động của hội đi vào chiều sâu, tạo tác động thiết thực tới đời sống nhân dân.

Thứ ba, Tổng Bí thư nhấn mạnh việc tăng cường đoàn kết, tập hợp và phát huy sức mạnh, cũng như huy động các nguồn lực to lớn trong nhân dân. Sức mạnh ấy không chỉ bao gồm nguồn lực vật chất mà còn là sức mạnh tinh thần, ý chí của toàn dân. Vì vậy, MTTQ, các đoàn thể cần khơi dậy, huy động và phát huy tối đa nguồn lực đa chiều này để góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.

Ba hướng đi này được xem là nền tảng quan trọng để chuẩn bị cho Đại hội đại biểu MTTQ, các đoàn thể Trung ương, thể hiện quyết tâm đổi mới nhằm nâng cao vai trò, vị thế của các tổ chức trong sự nghiệp phát huy sức dân, góp phần xây dựng đất nước ngày càng vững mạnh.