Quốc lộ 51 là tuyến giao thông huyết mạch kết nối vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Tuy nhiên, những năm gần đây, cung đường này trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người, đặc biệt là đoạn đi qua tỉnh Đồng Nai. Trong đó, nỗi ám ảnh về “bão bụi” ...
Cả năm đóng cửa
Nhiều năm trở lại đây, người dân có nhà ở phường Phước Tân (TP Biên Hòa) dọc tuyến Quốc lộ 51 đều trong tình trạng “cửa đóng then cài”. Từ vị trí đắc địa, người dân bỗng chốc rơi vào cảnh ở không nổi, đi cũng không xong đơn giản chỉ vì “bụi”. Tuyến Quốc lộ 51 đi qua phường Phước Tân gần như luôn nằm trong tình trạng mờ mịt do khói bụi. Hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản từ cụm mỏ Tân Cang là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.
Ông Nguyễn Thanh Hải (KP Miễu, phường Phước Tân) nhà ngay mặt tiền Quốc lộ 51 buồn rầu vừa lấy ngón tay quẹt vào lớp bụi ở cánh cửa chính vừa nói: “Nhà tôi đóng kín liên tục 24/24. Bụi không thể tả nổi, tất cả mọi thứ trong nhà đều phải bọc ni lông. Mỗi ngày tôi phát quét, xịt nước liên tục chứ không bụi bám dữ lắm”. Ông Hải cho hay, nhà ông sinh sống ở đây từ rất lâu rồi, khi làm tuyến quốc lộ 51, vui mừng lắm vì có cơ hội để phát triển kinh tế, tuy nhiên, “đời không như là mơ”. Bởi theo người đàn ông tuổi ngoài ngũ tuần này thì từ lúc cụm mỏ đá Tân Cang hoạt động với tần suất cao, xe vận chuyển ngày càng tăng gây ra nhiều hệ lụy, trong đó bụi bẩn phát sinh từ việc vận chuyển khoáng sản khiến cuộc sống không chỉ của gia đình ông mà dân cư toàn khu vực trên đều bị ảnh hưởng theo.
Đối diện nhà ông Hải là quán cà phê 1182 của ông Ngô Văn Lâm (KP Miễu, phường Phước Tân). Ông Lâm cho biết, mỗi ngày quán cà phê bán được khoảng 100 ngàn đồng. “Quán chỉ bán cho người mang đi, ai quen thì tới uống, chứ ngồi đây mà uống cà phê gì nổi. Bụi mù mịt tối ngày, cửa đóng then cài suốt thôi chú ơi. Ở đây mấy chục năm rồi, phản ánh đủ đường rồi mà không có gì thay đổi. Đoàn xe ben chở đất đá chạy ngày cả trăm chuyến thì bảo sao khói bụi không nhiều”, ông Lâm bức xúc.
Từ phản ánh của người dân, phóng viên đã đến hiện trường ngay điểm giao cắt từ đường chuyên dùng cụm mỏ Tân Cang (phường Phước Tân) ra đến Quốc lộ 51. Trong vòng nửa tiếng đồng hồ, phóng viên kiểm đếm khoảng gần 100 lượt xe từ khu vực trên đi ra Quốc lộ 51, chủ yếu là xe tải ben vận chuyển đất, đá. Tất cả các xe chở vật liệu đều có bạt che chắn, tuy nhiên đất, đá vẫn rơi đầy đường trong lúc di chuyển. Mỗi lẫn xe chạy là mỗi lần bụi tung trắng xóa cả một đoạn đường. Xe này nối tiếp xe kia, tạo nên những cơn “bão bụi” quét ngang người đi đường. “Người đi xe ô tô còn đỡ vì họ còn có kín che bụi, tụi tui đi xe máy thì hít đủ bụi, không những vậy, đôi lúc đang đi bị đất, đá dăm vương đầy đường văng trúng mặt, xui hơn thì bị té ngã”, ông Dũng, một người dân sống ở khu phố Hương Phước, đoạn qua Quốc lộ 51 nói.
Theo quan sát, hầu hết các hộ dân sống hai bên Quốc lộ 51, tập trung ở các khu phố Miễu, khu phố Hương Phước, một phần khu phố 4, phường An Hòa (TP Biên Hòa) đều phải đóng cửa kín mít suốt ngày. Nhiều gia đình luôn trong tình trạng “cả năm đóng cửa”. Qua tìm hiểu, một số hộ dân vì không thể sinh hoạt nổi trong môi trường khói bụi dày đặc nên bỏ trống nhà cửa đi nơi khác để ở. Tuy nằm ở mặt tiền nhưng việc cho thuê mặt bằng kinh doanh ở khu vực nói trên hết sức khó khăn. Có gia đình treo biển cho thuê nhà cả 2 năm nay nhưng không ai ngó ngàng. Nếu có kinh doanh thì cũng ế ẩm.
Những cơn “bão bụi” hoành hành trong suốt mấy năm qua không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc phát triển kinh tế.
Bài toán nan giải
Trao đổi với phóng viên, nhiều hộ dân sinh sống dọc Quốc lộ 51 đoạn đi qua phường Phước Tân, TP Biên Hòa đều than phiền về tình cảnh “sống chung với bụi”. Một số hộ dân vì quá bức xúc đã làm đơn, kiến nghị lên các cấp để “cầu cứu” tìm cách giảm thiểu ô nhiễm môi trường từ bụi nhưng đến nay chưa có một giải pháp hoặc chí ít có một cơ quan chức năng nào đứng ra xử lý một cách rốt ráo.
Ông Trần Thế Biên, Chủ tịch UBND phường Phước Tân cũng cho biết, người dân đã kiến nghị rất nhiều về vấn đề trên trong các cuộc tiếp xúc cử tri. “Phường cũng không thể giải quyết hết được, cái này còn liên quan đến các cấp, các ngành. Chúng tôi đều đã gửi những kiến nghị, phản ánh của người dân lên trên, việc đưa ra giải pháp là của cấp cao hơn”, ông Biên nói.
Trước đó, tháng 11 năm 2020, Bí thư Thành ủy TP Biên Hòa Võ Văn Chánh đã đi thực tế kiểm tra sau khi có quá nhiều phản ánh về việc ô nhiễm môi trường khói bụi liên quan hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản ở cụm mỏ Tân Cang. Ông Chánh đã chỉ đạo lãnh đạo địa phương làm văn bản gửi UBND thành phố kiến nghị tỉnh, ngành chức năng có giải pháp khắc phục tình trạng bụi quanh khu vực khai thác, vận chuyển vật liệu xây dựng ở Phước Tân. Ngay sau đó, UBND phường Phước Tân đã làm văn bản kiến nghị TP Biên Hòa có ý kiến với các ngành liên quan yêu cầu các doanh nghiệp khai thác, vận chuyển khoáng sản ở cụm mỏ Tân Cang cần tuân thủ thời gian hoạt động từ 4 giờ 45 đến 18 giờ hàng ngày, riêng chủ nhật và ngày lễ giảm không quá 50% công suất; thi công đoạn cuối đường Nam Cao và mở đường nhỏ song song với đường chuyên dùng cho người dân đi lại; thường xuyên thực hiện tưới nước, vệ sinh mặt đường.
Tuy nhiên, từ sau cuộc kiểm tra đó đến nay (gần 15 tháng), tình trạng ô nhiễm môi trường do khói bụi gây ra vẫn chưa được cải thiện. Giảm bụi bẩn gần như là một bài toán nan giải với cơ quan chức năng địa phương. Trong khi đó, người dân vẫn ngày ngày gánh chịu những hậu quả do bụi gây nên.