Dự án Hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông: Vướng nhiều sai phạm

Ảnh minh họa.

Đây là dự án (DA) với tổng vốn hoạt động 80 triệu USD, trong đó vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Thế giới là 77 triệu USD; vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là 3 triệu USD. Đặc biệt thời gian hoạt động của dự án vẫn đang còn, kéo dài từ năm 2015 đến hết năm 2020.

Tự ý thành lập Ban Quản lý dự án

Tại Điều 2 Quyết định số 445/QĐ-TTg ngày 8/4/2015 của Thủ tướng Chính Phủ phê duyệt danh mục DA nêu rõ, DA vay vốn ngân hàng không thành lập Ban Quản lý dự án mới. Song trên thực tế, Bộ GDĐT đã có QĐ số 4653/QĐ-BGDĐT ngày 19/10/2015 thành lập mới Ban quản lý DA.

Như vậy việc Bộ GDĐT có Quyết định thành lập Ban Quản lý DA mới là chưa phù hợp, và trái với chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Thậm chí trước và sau khi có quyết định thành lập Ban Quản lý dự án đến nay, Bộ GĐĐT cũng chưa báo cáo giải trình lý do và xin phép Chính phủ.

Đi sâu vào nhân sự của DA RGEP, thanh tra Bộ Tài chính cũng đã chỉ rõ tại bộ phận tài chính có nhiều tồn tại.

Thanh tra Bộ Tài chính cũng chỉ ra ngay ở Sổ tay thực hiện DA, bộ phận tài chính của BQL DA RGEP có 5 người (trừ kế toán về xây dựng) nhưng tại thời điểm thanh tra, BQL DA chỉ có một kế toán tổng hợp, một kế toán thanh toán làm việc theo hợp đồng, riêng thủ quỹ đang nghỉ theo chế độ thai sản.

Việc thiếu kiện toàn về tổ chức, nhân lực bộ phận quản lý tài chính của BQL DA RGEP dẫn đến thực tế là hoạt động chưa đáp ứng được yêu cầu về công tác tài chính kế toán của DA. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc DA triển khai thực hiện và giải ngân thanh toán chậm, để xảy ra một số tồn tại, thiếu sót trong quản lý tài chính DA.

Thuê chuyên gia, chi trả lương không đúng

Theo báo cáo của Ban Quản lý DA, tính đến thời điểm 10/2019 Ban Quản lý đã tổ chức thực hiện công tác lựa chọn nhà thầu của 99 gói thầu bao gồm 40 gói thầu tuyển tư vấn cá nhân, 5 gói thầu tuyển hãng tư vấn, 9 gói thầu mua sắm hàng hóa và dịch vụ phi tư vấn, 45 gói thầu dịch vụ tổ chức hội nghị, hội thảo với tổng giá trị các gói thầu lựa chọn là 177.408 triệu đồng. Trong đó tổng giá trị trúng thầu là 141.833 triệu đồng.

Cũng theo kế hoạch tài chính năm 2016 được Bộ GDĐT giao thì dự toán kinh phí giao cho Ban Quản lý DA RGEP là 11.981 triệu đồng (trong đó vốn vay nước ngoài là 4.829 triệu đồng và vay vốn đối ứng trong nước là 7.152 triệu đồng). Nguồn chi trả lương cho các chuyên gia sẽ thuộc giao từ nguồn vốn vay. Thế nhưng Ban Quản lý DA đã lấy nguồn vay vốn trong nước 367 triệu đồng từ nguồn kinh phí đối ứng (vốn NSNN) để trả.

Như vậy việc chi trả lương chuyên gia từ nguồn kinh phí đối ứng là chưa đúng quy định.

Ngoài ra kết luận của Bộ Tài chính cũng cho biết từ tháng 10 / 2015 đến tháng 9/2019, Ban Quản lý RGEP đã chi trả phụ cấp công vụ số tiền 147.074.883 đồng không đúng quy định.

Nhiều hạng mục thay đổi

Theo Thanh tra Bộ Tài chính, ngay khi đi vào thực hiện, văn kiện DA (Báo cáo khả thi) được duyệt còn có một số nội dung trùng lặp chương trình, DA khác của Bộ GDĐT. Trong đó, có 4 nội dung hoạt động của DA RGEP bị trùng lặp cũng đang được triển khai có giá trị tổng kinh phí là 6,98 triệu USD. Ngoài ra, tổng giá trị kinh phí được phân bổ cho một số nội dung DA không thực hiện được do quá trình triển khai thực hiện thấy không phù hợp hơn 3,65 triệu USD. Bên cạnh đó, việc biên soạn bộ SGK (do Bộ GDĐT tổ chức thực hiện) thuộc tiểu thành phần 2.1 với kinh phí phân bổ là hơn 16 triệu USD đang bị chậm triển khai thực hiện.

Kế hoạch tổng thể thực hiện dự án có sự điều chỉnh nội dung kinh phí so với Văn kiện dự án được phê duyệt nhưng Ban quản lý DA không có tài liệu thuyết minh sự cần thiết phải điều chỉnh.

Chẳng hạn như tại Tiểu mục 3.2.1 Văn kiện dự án duyệt là tập huấn, bồi dưỡng cho cốt cán các Sở giáo dục và đào tạo, chuyên viên Bộ GDĐT với kinh phí 4.239.900 USD. Tại Sổ tay thực hiện DA là hỗ trợ nghiên cứu phát triển chương trình và đánh giá giáo dục học sinh với kinh phí 5.564.000 USD. Song nội dung các công việc chi tiết của tiểu mục cũng thay đổi.

Tại tiểu mục 3.2.3 văn kiện DA phê duyệt là Hỗ trợ nghiên cứu khoa học Trung tâm Khảo thí ngoại ngữ với kinh phí 764.000 USD; tại tiểu mục 3.2.4 Văn kiện DA là Phát triển năng lực Trung tâm Phát triển bền vững chất lượng giáo dục phổ thông với kinh phí là 5.714.400 USD; tại tiểu mục 3.2.5 Văn kiện DA là Phát triển năng lực Trung tâm Khảo thí ngoại ngữ với kinh phí là 900.000 USD. Tại Sổ tay thực hiện DA, các nội dung này không còn thực hiện…