Dự án sân bay Long Thành chậm tiến độ: Trách nhiệm thế nào?

Chiều 5/5, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4, trả lời về dự án sân bay Long Thành đang chậm tiến độ so với mục tiêu Quốc hội, Chính phủ yêu cầu. Vậy giải pháp để đẩy nhanh tiến độ, nhất là đấu thầu lần 2 gói thầu nhà ga hành khách?. Bên cạnh đó, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) từng đề xuất lùi thời hạn hoàn thành sân bay Long Thành sang 2026 thay vì 2025, vậy trách nhiệm của các đơn vị liên quan khi để chậm tiến độ sân bay Long Thành như thế nào?, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Danh Huy cho biết, về mặt quản lý nhà nước thì Bộ quản lý toàn bộ quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật, theo dõi, hỗ trợ Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao.

Theo ông Huy, với sân bay Long Thành đang triển khai hạng mục 3 là các hạng mục mà ACV là chủ đầu tư bao gồm rất nhiều hợp phần. Ví như đào đất san nền lên đến 115 triệu m3, hiện nay đã triển khai được 66%. Rồi thi công hoàn tất được nhiều hạng mục như rà phá bom mìn, tường rào ranh giới. Về phần nhà ga để đáp ứng tiến độ ACV đã tách làm 2 hạng mục là móng cọc hiện đang triển khai và hoàn thành 1545 cọc rất lớn. Hạng mục 2 là thân nhà ga thì khá phức tạp đòi hỏi tích hợp nhiều hệ thống kỹ thuật trong nhà ga thì ACV đã tổ chức đấu thầu và trước hết mà nói đấu thầu cạnh tranh ngoài ý muốn chủ quan còn liên quan đến vấn đề thị trường, chúng ta đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật, mức giá để các nhà thầu tham gia nhưng thị trường có hấp dẫn? các nhà thầu có đủ năng lực hay không? thì đấu thầu lần 1. Nhưng chỉ có 1 nhà thầu thôi. Đó là do thị trường quyết định. Và hiện ACV đang tổ chức đấu thầu lần 2.

Đưa ra các giải pháp, ông Huy cho rằng, trước hết thẩm quyền mời thầu là của ACV. Với chức năng quản lý nghành thì Bộ Giao thông vận tải đang phối hợp với Tổng công ty kêu gọi các nhà thầu xây dựng trong lĩnh vực sân bay của các nước trên thế giới tham gia vào các dự án này. Bộ cũng trao đổi với ACV để đưa ra các giải pháp rút ngắn tiến độ.

Ông Huy cũng cho biết hiện cũng phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp để thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để đẩy nhanh tiến độ, đồng bộ từ mặt bằng, đường tiếp cận, hoàn thiện hệ thống móng cọc của hệ thống nhà ga, tháo gỡ các khó khăn trong vật liệu xây dựng, tạo điều kiện cho các nhà thầu tham gia để đẩy nhanh tiến độ.

Về trách nhiệm, theo ông Huy trước là của bên mời thầu, Bộ đã giao cho ACV xác định rõ trách nhiệm của từng chủ thể, căn cứ theo quy định của pháp luật, căn cứ chức năng, nhiệm vụ sẽ cùng Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tổng hợp và báo cáo Thủ tướng Chính phủ làm rõ trách nhiệm trên nguyên tắc chức năng nhiệm vụ của ai thì người đó phải chịu trách nhiệm. “Trong bất kể khâu nào thì chúng ta cũng phải có người chịu trách nhiệm”-ông Huy cho hay.

Liên quan đến việc lùi thời gian bàn giao của ACV sang năm 2026, ông Huy bày tỏ đấu thầu là một quá trình cạnh tranh, ý chí chủ quan. Hiện nay đang giao cho ACV rà soát lại toàn bộ và báo cáo về cơ sở thực tiễn, pháp lý, căn cứ vào kết quả đấu thầu, đàm phán thương thảo với nhà thầu từ đó mới đủ cơ sở xem xét đánh giá trên nguyên tắc đảm bảo tính khả thi, không đánh đổi chất lượng lấy tiến độ.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn nói thêm: “Trách nhiệm là phải của chủ đầu tư và ban quản lý dự án. Luật đã quy định chủ đầu tư chịu trách nhiệm từ A-Z, từ quá trình lập dự án, chuẩn bị đầu tư, đấu thầu, lựa chọn nhà thầu và quá trình tổ chức thi công, sau này là bàn giao và bảo hành”

Trả lời thêm, Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Ngọc Cảnh cho hay, về giải pháp đẩy nhanh tiến độ thì hoàn toàn đồng ý với Bộ Giao thông vận tải.

Ông Cảnh cho rằng, đầu tiên là phải tổ chức thành công lựa chọn nhà thầu để triển khai xây dựng nhà ga. Chúng tôi đã triển khai hỗ trợ ACV thực hiện để quyết định sớm trong việc mời thầu. Trách nhiệm hoàn toàn của ACV.

Quan điểm với việc ACV xin lùi tiến độ, ông Cảnh bày tỏ hoàn toàn thống nhất với các bộ, ban, ngành và đặc biệt với Bộ Giao thông vận tải. ACV cần chủ động rà soát, trên cơ sở tham vấn các chuyên gia, nhà tư vấn trong và ngoài nước, khẩn trương hoàn thành báo cáo. Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện có thể thiếu các giải pháp áp dụng, tiến độ triển khai thậm chí khi lựa chọn được nhà thầu rồi, có thể sẽ hoàn thành sớm trong thời gian được giao, và không cần phải gia hạn thêm.

Liên quan đến trách nhiệm của các đơn vị về việc chậm tiến độ, ông Cảnh cho biết Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đã chỉ đạo khẩn trương rà soát theo quyết định phê duyệt dự án của giai đoạn 1, các chỉ đạo của Thủ tướng, làm rõ các trách nhiệm của cá nhân, tập thể nếu không thực hiện đúng tiến độ và lãng phí nguồn lực, sau đó gửi lên cho Bộ Giao thông vận tải tổng hợp báo cáo, trình lên Thủ tướng Chính phủ.