Ngày 5/9, Trung tâm Báo chí TP HCM đã công bố nội dung thông báo kết luận của Thanh tra TP HCM về việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất được thu hồi tại Dự án tạo Quỹ đất đô thị cho TP HCM, tại nhiều vị trí thuộc huyện Nhà Bè (TP HCM).
Theo đó, thông báo kết luận (số 127/TB-TTTP-P3) của Thanh tra TP HCM xác định, Dự án tạo Quỹ đất đô thị cho TP HCM là dự án tạo quỹ đất sạch đầu tiên trong thành phố, nhằm mục đích đấu giá quyền sử dụng đất, giao quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư có năng lực thực hiện nhanh các dự án đầu tư của thành phố theo quy hoạch đã được phê duyệt.
Dù vậy, Thanh tra TP HCM phát hiện trong quá trình thực hiện đã có nhiều vướng mắc, thiếu sót, vi phạm liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho người dân tại dự án và trong việc quản lý, sử dụng đất dự án sau thu hồi.
Việc các cơ quan chức năng TP HCM vào cuộc và đưa ra kết luận thanh tra tại Dự án Quỹ đất đô thị cho TP HCM dọc đường Nguyễn Hữu Thọ thuộc xã Phước Kiển và xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè (TP HCM) đã được triển khai từ cuối tháng 12/2022. Sau đó, UBND TP HCM đã vào cuộc xem xét, đi đến quyết định.
Theo nội dung kết luận thanh tra, các dự án được phê duyệt tiến độ đầu tư từ năm 1999-2000 nhưng sau hơn 20 năm đến nay chưa hoàn thành việc bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất. Cụ thể, dự án còn 38 trường hợp không đồng ý nhận tiền bồi thường, hỗ trợ tại dự án. Trong đó, có 22/38 trường hợp chưa đồng ý bàn giao mặt bằng nhưng UBND huyện Nhà Bè chưa thực hiện cưỡng chế thu hồi đất theo quy định.
Kết luận thanh tra cũng xác định, các đơn vị thực hiện dự án chưa thực hiện đầy đủ khối lượng các hạng mục đầu tư được UBND TP HCM phê duyệt. Trong đó, chỉ có bản đồ tuyến mà chưa có bản đồ đo đạc được cấp có thẩm quyền phê duyệt để xác định ranh đất thu hồi; không cắm cột mốc khu đất thu hồi để quản lý bàn giao theo quy định; Việc chỉnh lý hoặc thu hồi các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ bị giải tỏa cũng chưa thực hiện xong;...
Vì các bất cập, vi phạm kể trên, Thanh tra TP HCM kết luận, các vi phạm đã ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý, sử dụng đất cũng như tiến độ đầu tư xây dựng các dự án được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận đầu tư.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư được giao đầu tư xây dựng chung cư là Công ty Mê Kông chậm hoàn thành việc đầu tư xây dựng, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân bị thu hồi đất, tiềm ẩn khiếu nại, tố cáo của người dân trong 20 năm qua.
Ngoài chủ đầu tư Công ty Mê Kông, dọc đường Nguyễn Hữu Thọ (qua địa bàn huyện Nhà Bè, TP HCM), cơ quan quản lý nhà nước có liên quan và các chủ đầu tư dự án (gồm Công ty CP Phú Hoàng Anh, Công ty TNHH Phát triển Tây – nay là Công ty TNHH Kiến Á Galleria, Công ty CP An Tây, Công ty CP kinh doanh bất động sản phát triển nhà thành phố - HD REAL...) cũng được xác định có nhiều thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong quá trình quản lý, sử dụng đất, thực hiện các dự án đầu tư xây dựng.
Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM (ký thừa quyền) đã cấp giấy chứng nhận tại phân khu 23, 33, 35 với mục đích đất ở tại đô thị hoặc xây dựng nhà ở đối với toàn bộ diện tích đất là không đúng chức năng. Về việc này, UBND TPHCM đã chỉ đạo Sở này kiểm tra, xử lý, khắc phục nhưng đến nay chưa thực hiện.
Trước những vi phạm, thiếu sót kể trên, Chủ tịch UBND TPHCM đã kết luận, chỉ đạo giao ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP HCM chủ trì phối hợp UBND huyện Nhà Bè và cơ quan có liên quan lập kế hoạch, khẩn trương thực hiện khắc phục vi phạm, thiếu sót liên quan đến dự án trên, để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành và thực hiện thanh, quyết toán đúng quy định, không để kéo dài.
TP HCM cũng chỉ đạo giải pháp để giải quyết quyền lợi cho người dân có đất nông nghiệp bị thu hồi tại Dự án tạo quỹ đất đô thị cho TP HCM mà không được mua căn hộ do chậm trễ trong việc thực hiện chính sách từ nhiều năm nay, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân có đất bị thu hồi.
Một số Sở ngành và UBND huyện Nhà Bè được yêu cầu phối hợp Cục thuế TP HCM kiểm tra, xử lý, không để thất thu ngân sách. Chủ tịch UBND TP HCM cũng yêu cầu các đơn vị thực hiện xong nội dung được chỉ đạo kể trên trước ngày 30/9/2023 để báo cáo, tham mưu TP HCM hướng xử lý, giải quyết dứt điểm các vi phạm liên quan.