Du lịch Ninh Bình hiện là 1 trong 10 điểm đến hàng đầu Việt Nam và được ghi nhận với nhiều giải thưởng danh giá. Với những lợi thế sẵn có, tỉnh Ninh Bình đang nỗ lực để đưa công nghiệp văn hóa trở thành đòn bẩy đưa du lịch cất cánh.
Đó là nhận định được đưa ra tại Hội thảo "Đưa công nghiệp văn hóa thành đòn bẩy để du lịch Ninh Bình cất cánh”, vừa tổ chức ngày 9/5 tại tỉnh Ninh Bình.
Chia sẻ tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phan Tâm nhấn mạnh: Để công nghiệp văn hóa thành đòn bẩy đưa du lịch cất cánh, ngành du lịch Ninh Bình không chỉ tập trung vào lượng khách, doanh thu, mà cần xây dựng bộ đo về chỉ số phát triển du lịch văn hóa, trải nghiệm của du khách, hiệu quả khai thác tài nguyên…”.
Theo ông Bùi Văn Mạnh - Giám đốc Sở Du lịch Ninh Bình, năm 2024 Ninh Bình đón trên 8,7 triệu lượt khách, vượt 16% kế hoạch. Doanh thu đạt hơn 9.100 tỷ đồng, tăng trên 40% so với năm 2023. Tuy nhiên, ông Mạnh cũng bày tỏ, dù đón nhiều du khách nhưng doanh thu không cao. Điều này khiến tỉnh luôn trăn trở, tìm ra cách nâng tầm du lịch, đặc biệt theo hướng gắn liền với các giá trị văn hóa, di sản.
Chia sẻ về vấn đề này, Thứ trưởng Phan Tâm nêu quan điểm: Câu chuyện của Ninh Bình không phải là địa phương có gì, mà là làm như thế nào để thương hiệu du lịch có sức cạnh tranh, lan tỏa, vươn tầm quốc tế. Chúng ta cần nhìn văn hóa như một tài nguyên đặc biệt, có thể tái tạo, sinh lợi lâu dài, có giá trị kinh tế, tinh thần, tạo giá trị độc đáo cho sản phẩm du lịch.
“Để công nghiệp văn hóa thành đòn bẩy đưa du lịch cất cánh, địa phương cần tạo chính sách thuận lợi để thu hút kinh tế tư nhân, đồng thời chú trọng chuyển đổi số, số hóa di sản, bảo tàng ảo. Ngành du lịch Ninh Bình không chỉ tập trung đo đếm lượng khách, doanh thu, mà cần xây dựng bộ đo về chỉ số phát triển du lịch văn hóa, trải nghiệm của du khách, hiệu quả khai thác tài nguyên…” – ông Tâm nói.
Cũng khẳng định vai trò của các sản phẩm công nghiệp văn hóa trong thúc đẩy phát triển du lịch, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch cho rằng, muốn du lịch “cất cánh”, Ninh Bình cần phải dựa vào “đòn bẩy mềm”, tức là từ sức hấp dẫn của các sản phẩm công nghiệp văn hóa.
Tuy nhiên, theo bà Phương, muốn định vị được thương hiệu công nghiệp văn hóa địa phương, tỉnh cần trở thành điểm đến du lịch hàng đầu. Quá trình này sẽ thành công nếu các ngành công nghiệp văn hóa, cũng như du lịch tạo được sức lôi cuốn du khách tham gia vào hành trình khám phá những câu chuyện văn hóa in sâu trong ký ức, chạm vào cảm xúc hay bùng nổ về độ hiếu kỳ. Hay giản đơn là sự mộc mạc, tinh tế được chuyển tải trong từng sản phẩm hay dịch vụ công nghiệp văn hóa tại các điểm đến.
Ông Johnathan Baker - Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam cho rằng, vùng đất đặc biệt này không chỉ được tôn vinh vì những giá trị nổi bật toàn cầu mà còn là nơi có cảnh quan vô cùng sống động, có cộng đồng địa phương gắn bó sâu sắc với các tài nguyên tự nhiên và văn hoá. Tuy nhiên, cũng như nhiều Di sản Thế giới khác, Tràng An đang đối mặt với thách thức trong việc cân bằng giữa phát triển du lịch và bảo tồn di sản.
Vì vậy, theo ông Johnathan Baker, làm sao để du lịch nuôi dưỡng các di sản sống, góp phần nâng cao chất lượng sống của cộng đồng và giữ gìn bản sắc văn hoá của Tràng An. “Đầu tư cho văn hóa phải song hành với việc giữ gìn văn hoá” - ông Johnathan Baker nhấn mạnh đồng thời nêu quan điểm, cần phát triển các tuyến du lịch văn hoá theo chủ đề và du lịch nông thôn, nhằm khuyến khích du khách khám phá di sản sống động của Ninh Bình vượt ra ngoài các điểm đến quen thuộc. Thúc đẩy các mô hình hợp tác xã du lịch văn hóa do cộng đồng dẫn dắt, đảm bảo phân chia lợi ích một cách công bằng... Vị chuyên gia này cũng khẳng định, UNESCO cam kết đồng hành cùng lãnh đạo tỉnh và người dân Ninh Bình để hiện thực hoá tầm nhìn về giữ gìn những giá trị quý báu của Di sản thế giới cho các thế hệ mai sau.