Xã hội

[Emagazine] Người đàn ông nặng lòng với xe đạp cổ

Đình Minh • 08/11/2023 16:30

Ông Nguyễn Hữu Ngôn ở Thanh Hóa đã dành hơn 20 năm cuộc đời để sưu tầm những chiếc xe đạp cổ. Đến nay, ông sở hữu 52 chiếc xe đạp với tuổi đời hàng chục năm trên khắp thế giới.

Bắt đầu sưu tầm xe đạp cổ từ những năm 2000, trải qua 23 năm ‘gom nhặt’ xe từ khắp các nơi trên thế giới, đến nay, ông Nguyễn Hữu Ngôn (62 tuổi, trú thị trấn Bút Sơn, huyện Hoằng Hóa) đã sở hữu cho mình một bộ sưu tập gồm 52 chiếc xe đạp có tuổi đời hàng chục năm, chiếc lâu nhất thì ngót cả thế kỷ.

Ông Ngôn cho biết, bản thân ‘nghiện’ xe đạp cổ là vì tuổi thơ học tập xa nhà, phải thường xuyên đạp xe đi học. Những năm cấp 3 là khoảng thời gian đáng nhớ nhất khi ông phải đạp xe hàng chục cây số đến trường. "Từ ngày nhỏ cho đến lúc lớn, xe đạp là phương tiện gắn liền với cuộc sống của tôi. Khi ra trường, đi làm và có chút điều kiện, tôi bắt đầu đi khắp nơi sưu tầm xe đạp cổ như một công việc để hoài niệm những ngày thơ", ông Ngôn bộc bạch

Theo ông Ngôn, vào những thập niên 70, 80 của thế kỷ trước, gia đình nào sở hữu một chiếc xe đạp có thể mang lại rất nhiều thuận lợi, đặc biệt là nguồn lợi về kinh tế. Họ có thể vận chuyển hàng hóa trao đổi buôn bán giữa miền xuôi và miền ngược rất thuận tiện.

Ở thời kỳ bao cấp, một chiếc xe đạp Peugeot (Pháp) có thể đổi được cả căn nhà mặt phố. Những năm 1970, những người sở hữu xe đạp Phượng Hoàng hay Favorit chỉ đếm trên đầu ngón tay, cả xã có khi chỉ có 1-2 chiếc.

Những năm gần đây, khi đời sống đã khấm khá lên thì thú chơi xe đạp cổ đang quay trở lại, đặc biệt là với những người từng sống trong những thập niên huy hoàng của các dòng xe đạp nổi tiếng như: Peugeot, Sterling (Pháp), Favorit (Tiệp Khắc), Diamang (Đức), Phượng Hoàng (Trung Quốc), hay xe đạp Thống Nhất, Hữu Nghị, Đoàn Kết, Sông Mã, Hà Nội... nức tiếng thời bao cấp của Việt Nam. Hiện nay, trong bộ sưu tập của ông Ngôn, có những chiếc xe lừng danh một thời như: Mercier, Phượng Hoàng, Aviac,.., rất được ông trân quý và chăm chút cẩn thận.

Trong số này, ông Ngôn ấn tượng nhất với chiếc xe đạp Thống Nhất do Việt Nam sản xuất những năm 1960. Ông Ngôn chia sẻ, chiếc xe này ông có được từ một cán bộ công chức xã Hoằng Đạo (huyện Hoằng Hóa). Điều ấn tượng là dù đã qua hơn 50 năm nhưng chiếc xe này gần như được giữ nguyên bản và có lý lịch, tên tuổi rất rõ ràng của người sử dụng xe.

Tiết lộ về chiếc xe đạp cổ Aviac, ông Ngôn cho biết từng có người trả giá trên 100 triệu đồng song ông không bán. Hay chiếc Motobecane (thương hiệu của Pháp) cũng từng có người trả giá lên tới hàng chục triệu đồng nhưng vẫn không nhận được cái gật đầu từ ông.

Sưu tầm xe đạp cổ, ông Ngôn không chỉ quan tâm đến hiện vật mà còn đặc biệt chú trọng đến lý lịch của xe cũng như người sử dụng xe, thậm chí là cả những hóa đơn mua hàng thời bấy giờ.

“Mỗi một chiếc xe đều xuất hiện trong một thời kỳ lịch sử nhất định, vì vậy, tôi rất quan tâm đến hồn cốt của chiếc xe vì nó gắn liền với tên tuổi của người sử dụng và cả bối cảnh của thời kỳ ấy. Hiện tại, ngoài những hóa đơn, phiếu mua hàng, phụ tùng, tôi còn lưu giữ cả những bộ phận nguyên bản của những chiếc xe cổ nữa”, ông Ngôn nói.

Hiện tại, ngoài hàng chục chiếc xe được lưu giữ tại gia đình, ông Ngôn còn đưa gần 10 chiếc xe trưng bày tại Nhà truyền thống huyện Hoằng Hóa nhằm phục vụ nhu cầu tìm hiểu về phương tiện giao thông thời bao cấp của giáo viên, học sinh các trường trên địa bàn.

Tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa, cũng có gần 20 chiếc xe đạp cổ thương hiệu Favorit do cựu nhà giáo xứ Thanh này sưu tầm. Ngoài ra, ông Ngôn còn vận động gia đình ông Lê Xuân Thảo tặng Nhà truyền thống huyện Hoằng Hóa chiếc xe đạp Sterling của cha mình là ông Lê Xuân Lan, nguyên Chủ tịch Ủy ban hành chính kháng chiến Hoằng Hóa (1950 - 1954).

Hiện nay, ngoài việc là người sưu tầm xe đạp, ông Ngôn còn giữ cương vị là Chủ tịch câu lạc bộ xe đạp cổ Thanh Hóa. Trong thời gian tới, ông Ngôn mong muốn thành lập một CLB xe đạp vì môi trường nhằm lan tỏa thói quen đi xe đạp để giảm thiểu ô nhiễm. Để đi đầu cho hoạt động này, hiện nay, ông Ngôn thường xuyên sử dụng xe đạp để đi chơi, đi làm và thăm bạn bè.