Fans và thần tượng: Những quy tắc 'ngầm' trong ứng xử

Sự việc ca sĩ Đông Nhi bị khán giả quay lưng vì lên tiếng chỉ trích và phủi sạch đóng góp của fans là hồi chuông cảnh báo về các quy tắc ứng xử giữa giới nghệ sĩ nói riêng, công chúng nói chung nhằm tạo ra môi trường lành mạnh, văn minh.

Quyền lực của fans

Fans chính là “bộ mặt” của thần tượng, là một cộng đồng quyền lực, tham gia tích cực vào quá trình xây dựng sự nghiệp của các thần tượng. Ồn ào gần đây giữa nữ ca sĩ Đông Nhi và fans có thể coi là một ví dụ điển hình về mối quan hệ 2 chiều trong Showbiz Việt.

Từ câu chuyện liên quan đến kênh truyền thông và những phát ngôn “nóng nảy”, Đông Nhi vấp phải phản ứng của người hâm mộ, ngay cả những người đã gắn bó từ khi cô còn là ca sĩ teen cũng tuyên bố “quay lưng” với nữ ca sĩ.

Theo một số fan, họ “quay lưng” với Đông Nhi bởi cô không cho họ thấy được sự tôn trọng dành cho fans. Thay vì suy xét sự việc, đưa ra lời giải thích hợp lý, trân trọng sự đóng góp của fans thì nữ ca sĩ lên tiếng với cách nói “dạy dỗ”, bênh ekip, phủ nhận tình cảm của fans.

Cũng từ sau vụ việc này, Đông Nhi đối mặt với làn sóng tẩy chay từ fans lớn nhất trong 14 năm sự nghiệp ca hát. Thực tế, trong giới Showbiz Việt, cuộc sống, đời tư của nghệ sĩ nếu bị phanh phui những điều xấu sẽ bị fans lên tiếng chỉ trích, tẩy chay.

Còn nhớ, trước Đông Nhi, Hoa hậu Hương Giang cũng từng bị người hâm mộ tẩy chay khi đang trên đà phủ sóng ở các chương trình truyền hình, gameshow. Thời điểm bị fans chỉ trích, nữ ca sĩ lại lên tiếng phản bác những người chê bai mình, thậm chí đòi kiện và lấy hình ảnh cảnh sát ra để “dọa” fans.

Trước hành xử này, cư dân mạng đã “nổi giận”. Hương Giang bị tẩy chay trên khắp các nền tảng xã hội, các nhóm anti-fans nhanh chóng lớn mạnh và Hương Giang bỗng chốc trở thành nữ ca sĩ có lượng anti-fans hàng đầu showbiz Việt. Thậm chí, cư dân mạng có vài hoạt động đúng nghĩa "tẩy chay": phản đối các chương trình biểu diễn, quảng cáo có nữ ca sĩ tham gia, tức "đánh vào kinh tế".

Ở nhiều nước, khi người nổi tiếng vướng vào scandal, đặc biệt là với fans sẽ nhanh chóng bị tẩy chay thì thời gian gần đây, tại Việt Nam xu hướng này cũng đang diễn ra mạnh mẽ. Ca sĩ Phạm Anh Khoa, Minh Béo, Kiều Minh Tuấn… và nhiều cái tên khác đang phải trả giá cho những hành vi lệch chuẩn của mình.

Tẩy chay có lẽ là hành động cho thấy khán giả ngày nay đang dùng triệt để “quyền năng” của mình đối với nghệ sĩ chính vì những scandal tiêu cực. Đặc biệt khi mạng xã hội phát triển mạnh mẽ thì làn sóng tẩy chay càng có sự lan toản và mức độ ảnh hưởng càng lớn.

Nguyên tắc trong ứng xử

Vào những năm trở lại đây, sự toàn cầu hóa của làn sáng nghệ thuật các nước trên thế giới (đặc biệt là Âu-Mỹ và Hàn Quốc) về cơ bản đã làm thay đổi văn hóa thần tượng của rất nhiều quốc gia trong đó phải kể đến Việt Nam.

Tuy nhiên bên cạnh những thay đổi tích cực về mặt nghệ thuật và đời sống tinh thần thì vẫn còn một vài tồn tại cần lưu ý. Đơn cử như việc hành xử giữa fans và thần tượng. Dù là ở trong bất kỳ trường hợp nào, để mối quan hệ 2 chiều không đi quá giới hạn, cả fans và thần tượng vẫn nên tuân thủ một vài nguyên tắc ngầm trong ứng xử.

Là một người trẻ hâm mộ nhiều nhóm nhạc Hàn Quốc, bạn Hoàng Quỳnh Chi (20 tuổi, Hà Nội) cho rằng chính bản thân cũng đặt ra những nguyên tắc riêng với thần tượng. Theo Chi, thần tượng là người được fans yêu quý, hâm mộ, mơ ước được thân cận.

Quỳnh Chi cho rằng: “Cảm xúc thần tượng thật ra là một thứ tình cảm nào đó hơi khó để làm rõ ràng. Tình cảm với thần tượng nằm ở ranh giới giữa cảm giác yêu thích và tôn thờ, hay chí ít lý thuyết là như vậy. Bởi vì khi đặt vào tình huống thực tế, bạn không thể nói ngay là mình chỉ đang yêu thích, đang thần tượng, hay tôn sùng ai đó đến mức gần như đội họ lên đầu.

Hơn nữa, thần tượng không phải là tình cảm cố định bởi nó dễ bị biến tướng thành sự tôn sùng quá khích, hoặc giảm xuống thành yêu thích bình thường. Mà câu chuyện đáng nói ở đây, đương nhiên là khi việc thần tượng bị làm quá lên rồi”.

Đồng tình với ý kiến của Quỳnh Chi, Doãn Thùy Trang (22 tuổi, TP HCM) dù hâm mộ thần tượng song vẫn tôn trọng các quyết định, đời sống riêng tư của người mình hâm mộ. Với Trang hâm mộ chỉ nên ở mức độ nhất định không nên quá chú trọng đến đời tư của thần tượng bởi lẽ bất kỳ ai cũng có cuộc sống riêng và không phải người nào cũng muốn phơi bày đời sống riêng tư.

Hiện, ở Showbiz Việt, có không ít người nổi tiếng có cách ứng xử phù hợp với fans, họ được fans yêu mến không chỉ nhờ tài năng mà còn nhờ vào cách ứng xử tinh tế với fans trong một vài tình huống.

Mỹ Tâm từng là một minh chứng cho câu nói không bao giờ quay lưng với fans. Bởi hầu hết trong tất cả các phần trình diễn của mình, giọng ca “Người hãy quên em đi” sau khi kết thúc màn trình diễn đều cúi chào khán giả và đi lùi vào sau cánh gà, tuyệt nhiên không quay lưng lại để dễ dàng đi vào như thói quen thông thường.

Hành động tuyệt đẹp của Mỹ Tâm ngay lập tức khiến fans cảm thán và dành vô số lời khen ngời, họ bày tỏ sự trân trọng, kính nghiệm và tình cảm mà "chị đẹp" dành cho khán giả. Chỉ là một hành động không quay lưng lại với khán giả, lùi chậm về phía sau cũng đủ chứng tỏ sự tinh tế của Mỹ Tâm, là một bài học cho rất nhiều nghệ sĩ trẻ.

Thực tế cho thấy có nhiều nghệ sĩ dù tài năng chưa phải vượt trội, sản phẩm chưa hẳn xuất sắc nhưng may mắn có đội ngũ fans lớn mạnh, luôn ủng hộ mọi dự án nghệ thuật. Chính điều này là bệ phóng vững chắc để nghệ sĩ phát triển. Ngược lại nghệ sĩ cũng cần biết ơn, trân trọng, thâm chí “kiêng nể” fans của mình để có cách hành xử văn minh, tạo môi trường lành mạnh để đôi bên đều có lợi.