Festival Thăng Long - Hà Nội: Hướng tới hệ sinh thái công nghiệp văn hóa bền vững
Tối nay (7/11), Lễ khai mạc Festival Thăng Long - Hà Nội sẽ diễn ra tại Hoàng Thành Thăng Long. Không dừng lại ở sự kiện trình diễn, Festival Thăng Long - Hà Nội còn hướng đến kiến tạo một hệ sinh thái công nghiệp văn hóa bền vững.
Chủ đề xuyên suốt của Festival là "Di sản - Kết nối - Thời đại", một trục tam giác vững chắc dẫn dắt người xem qua hành trình từ cội nguồn đến khát vọng sáng tạo không ngừng.
Theo Tổng đạo diễn Phạm Hoàng Giang, lễ khai mạc được cấu trúc thành 3 chương lớn, mỗi chương là một lớp diễn giải sâu sắc về chủ đề chung. Đây là sự sắp xếp nghệ thuật nhằm truyền tải trọn vẹn thông điệp về sự giao thoa và phát triển dựa trên nền tảng truyền thống.
Trong đó, phần mở màn đặt trọng tâm vào việc tôn vinh và tái hiện những giá trị cốt lõi, lâu đời của văn hóa Việt Nam. Nhiệm vụ của chương này là đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của hai chương tiếp theo, đồng thời khái quát hóa sự hình thành của một mảnh đất Thăng Long văn hiến với bề dày lịch sử đáng tự hào. Để chạm tới chiều sâu lịch sử, Ban tổ chức đã chọn lọc những di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của đồng bằng Bắc Bộ, gắn liền mật thiết với sinh hoạt và lịch sử của Thăng Long - Hà Nội. Các làn điệu dân ca, dân vũ truyền thống được sử dụng để giúp khán giả cảm nhận rõ ràng nguồn cội, khẳng định di sản chính là căn cốt, là linh hồn của dân tộc.
Phần tiếp theo mang thông điệp mở rộng, minh họa cho sự "Kết nối" trên nhiều phương diện. Đầu tiên, đây là sự hội tụ, giao thoa văn hóa từ ba cố đô và các vùng văn hóa đặc trưng của Việt Nam, thể hiện sự "Kết nối" về mặt không gian và vùng miền. Nhưng "Kết nối" không chỉ là sự hòa hợp địa lý. Đây còn là sự hòa quyện đầy tinh tế giữa Truyền thống và Thời đại: sự kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống với các hình thức dàn dựng, âm thanh, ánh sáng hiện đại. Sự giao thoa này là cầu nối mạnh mẽ, khẳng định rằng di sản chỉ thực sự sống khi nó đồng hành cùng sự phát triển đương đại.
Phần kết chương trình: “Thời đại - Sức sống mới của di sản” hướng đến tương lai và khát vọng sáng tạo của Thủ đô. Yếu tố “Thời đại” ở đây không chỉ là kỹ thuật sân khấu tiên tiến, mà là câu trả lời cho vấn đề trọng tâm: chúng ta đang giữ gìn và phát huy các di sản ra sao, và giá trị mà di sản để lại cho chúng ta là gì? Di sản không thể "ngủ yên trong quá khứ" mà phải biến thành sức sống mới, đồng hành cùng sự phát triển của đất nước và là nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo, đổi mới. Mục tiêu là các di sản phải vừa gìn giữ bản sắc văn hoá nhưng cũng trở thành nơi tạo ra các giá trị về kinh tế và là trọng tâm để xây dựng công nghiệp văn hoá cho Thủ đô Hà Nội.
Để thực hiện một bức tranh di sản tổng hòa và sống động, Ban tổ chức Lễ khai mạc đã huy động gần 1.000 diễn viên chuyên nghiệp từ các đơn vị hàng đầu như Nhà hát Múa Rối Thăng Long, Nhà hát Chèo Hà Nội, cùng với sự tham gia của các nghệ nhân phường, xã. Các nghệ nhân giữ vai trò hạt nhân trung tâm, trình diễn bản sắc nguyên trạng của các di sản và yếu tố nghệ thuật. Chương trình cũng sẽ tái hiện lại một số lễ hội, trò tích truyền thống như: Múa giảo long, Con đĩ đánh bồng, Kéo co ngồi, Đấu vật…
Nhằm tạo ra trải nghiệm thị giác và âm thanh trong sân khấu 360 độ của Lễ khai mạc, Ban tổ chức sẽ sử dụng hệ thống trang thiết bị hiện đại và công nghệ trình chiếu 3D Mapping; Hệ thống lập trình tự động, hệ thống Timecost để đồng bộ hóa các tiết mục, tạo nên sự chính xác trong dàn dựng. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ âm thanh Surround hứa hẹn mang lại trải nghiệm đặc sắc và sống động cho khán giả.
Theo đạo diễn Phạm Hoàng Giang, thách thức lớn nhất là tìm được điểm cân bằng giữa truyền thống và công nghệ hiện đại, sao cho những giá trị cốt lõi của di sản không bị che lấp.
Mục tiêu không chỉ là gìn giữ, mà còn thổi sức sống mới vào di sản, để công nghệ trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, đồng thời mở đường cho sự phát triển của công nghiệp văn hóa Thủ đô. Trong đó, công nghệ chính là cầu nối để các màn diễn lớn, mang hơi thở đương đại vào các giá trị truyền thống, nhằm tạo ra các giá trị về kinh tế và xây dựng công nghiệp văn hoá cho Thủ đô.