Formosa Hà Tĩnh phải coi môi trường là vấn đề sống còn của dự án

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn công tác thị sát tại FHS.

Hải sản tầng đáy đã an toàn

Tại buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự chỉ đạo của các ngành sau sự cố và sự khắc phục nhanh chóng của FHS. "Tôi đánh giá cao sự khắc phục của FHS, ví dụ như FHS nhận lỗi trước nhân dân, khắc phục hồ sinh học, hoàn thành 52/53 hạng mục môi trường, chuyển đổi từ công nghệ dập cốc ướt sang dập cốc khô. FHS phải tiếp tục coi vấn đề môi trường là vấn đề sống còn đối với dự án lớn này và xem đây là bài học đau đớn” - Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng khẳng định: Kinh tế và môi trường là vấn đề song hành của một doanh nghiệp, một địa phương và đó cũng chính là quan điểm chỉ đạo của Chính phủ. Từ sự cố nghiêm trọng về môi trường xảy ra ở Hà Tĩnh, Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương, cũng như chủ đầu tư đã chỉ đạo quyết liệt khắc phục sự cố nhằm mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân, ổn định phát triển, thu hút đầu tư. Thời gian qua, chúng ta đã đạt được một số kết quả quan trọng trong khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, trên cơ sở nghe FHS báo cáo, các địa phương phản ánh, các đơn vị liên quan cần đưa ra những yêu cầu cần thiết nhằm giải quyết tốt hơn nhiệm vụ trong thời gian tới - Thủ tướng đề nghị.

Báo cáo với Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà thông tin: Từ tháng 6/2016 đến nay, các nguồn thải phát sinh từ quá trình vận hành thử nghiệm của FHS được kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo đạt quy chuẩn Việt Nam trước khi thải ra môi trường. FHS đã hoàn toàn kiểm soát được các nguồn thải ô nhiễm, an toàn môi trường, đầu tư bổ sung và đưa vào vận hành nhiều hạng mục cải thiện, bảo vệ môi trường đạt tiêu chuẩn quốc tế theo cam kết với Chính phủ Việt Nam.

Song cần tiếp tục kiểm soát chặt chẽ quá trình vận hành của FHS, theo đó, Bộ trưởng Trần Hồng Hà kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ một số nội dung như: giao tỉnh Hà Tĩnh chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh tăng cường nhân lực, chịu trách nhiệm tổ chức triển khai các biện pháp giám sát chặt chẽ quá trình vận hành thử nghiệm của FHS, trong đó chú trọng tổ chức cho người dân giám sát theo quy định của pháp luật.

Các bộ, ngành và cơ quan liên quan thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 2222/VPCP–NN theo chức năng, nhiệm vụ (Bộ Xây dựng ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn tái chế tro bay, xỉ đáy… làm vật liệu xây dựng; Bộ Công thương chủ trì đánh giá công nghệ làm nguội than khô của FHS…; Bộ NN&PTNT đẩy nhanh tiến độ triển khai đề án xác định thiệt hại, thực hiện bồi thường, hỗ trợ, khôi phục sản xuất…)

Tại buổi làm việc, một số bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ được giao đã trình bày một số nội dung liên quan. Theo đó, lãnh đạo Bộ Y tế cho hay: Đến tháng 6/2017, kết quả kiểm tra mẫu hải sản khu vực biển 4 tỉnh miền Trung không có sự khác biệt với các vùng khác như Hải Phòng, Nha Trang, Vũng Tàu… Do vậy, đề nghị Chính phủ cho công bố thông tin hải sản tầng đáy 20 km trở vào ở 4 tỉnh miền Trung đã an toàn để nhân dân yên tâm khai thác và sử dụng. Đồng thời, tiếp tục theo dõi, phân tích hải sản khu vực Cảng Sơn Dương trong thời gian tới.

Ông Lê Đình Sơn - Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh cũng thông tin, đến nay, kết quả phân tích các chỉ số xả thải của FHS đều nằm trong ngưỡng cho phép; công tác đảm bảo an ninh trật tự được tăng cường, kịp thời xử lý nghiêm một số vụ việc phức tạp, khởi tố một số vụ án, một số bị can; sau khi ổn định, Formosa đã có tác động thu hút các dự án đầu tư vào KKT Vũng Áng; hoạt động du lịch biển, nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản từng bước phục hồi, phát triển; quá trình vận hành thử của FHS được kiểm soát chặt chẽ (chỉ xảy ra sự cố lò vôi) và đã cho ra sản phẩm thép...

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh đề xuất Chính phủ xem xét cho vận hành chính thức lò cao số 1 của FHS; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ để đưa lò cao số 2 đi vào vận hành thử; có chính sách phát triển kinh tế-xã hội các tỉnh ven biển chịu ảnh hưởng sự cố môi trường biển, tăng cường chỉ đạo quảng bá, xúc tiến đầu tư vào KKT Vũng Áng; Bộ Xây dựng sớm ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để tái chế, tái sử dụng tro bay, xi đáy lò, thạch cao làm nguyên liệu sản xuất vật liệu; Bộ TN&MT phối hợp với tỉnh tiếp tục tăng cường nhân lực, thiết bị giám sát chặt chẽ hoạt động của FHS; Bộ Y tế, Bộ NN&PTNT công bố chính thức về sản phẩm thủy, hải sản tầng đáy…

Quang cảnh buổi làm việc tại UBND tỉnh Hà Tĩnh.

Nếu vi phạm trở lại nhất quyết đóng cửa

Kết luận buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu FHS tiếp tục hoàn thiện, áp dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất để khắc phục 100 % vi phạm; nâng công suất nhà máy phải đi liền với kịch bản môi trường; coi vấn đề môi trường là vấn đề sống còn của dự án và ý thức này phải được quán triệt trong toàn công ty với tinh thần “không an toàn, không sản xuất, nếu vi phạm trở lại thì phải đóng cửa”.

Đồng thời, Bộ TN&MT phải trực tiếp chịu trách nhiệm đặt các thiết bị quan trắc, tăng cường năng lực cán bộ để đảm bảo nhiệm vụ giám sát; công khai chất lượng môi trường cho nhân dân nắm bắt; Hà Tĩnh cần phối hợp với các bộ, ngành để làm tốt tách nhiệm cũng như chỉ đạo đảm bảo an ninh trật tự, tiếp tục tạo môi trường đầu tư tốt hơn; các tỉnh Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế vận động nhân dân hiểu được sự khắc phục nghiêm túc của FHS. Thủ tướng nhấn mạnh: "Đến nay, những mẻ thép chất lượng cao đầu tiên đã được sản xuất và xuất khẩu với điều kiện môi trường cơ bản được khắc phục. Mọi việc cơ bản đến nay đã tốt. Môi trường cơ bản đã đảm bảo trên mọi vùng, trên 4 tỉnh, trừ tầng đáy ở thôn Hải Thanh (xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh)".

Ngoài ra, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ TT&TT, Hội Nhà báo Việt Nam tăng cường công tác tuyên truyền; Bộ Công an phối hợp đảm bảo an ninh, an toàn trong toàn hệ thống, xử lý nghiêm cá nhân, tổ chức cố tình vi phạm pháp luật…

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc khẳng định: “Việt Nam phấn đấu tạo nên môi trường đầu tư tốt nhất khu vực ASEAN, nên Trung ương, Chính phủ, các địa phương và người dân đang quyết liệt nhằm hỗ trợ, đồng hành với các nhà đầu tư. Với ý thức trách nhiệm trước nhân dân, đảm bảo song hành giữa kinh tế và môi trường, chúng tôi tin tưởng rằng, FHS sẽ thành công ở Việt Nam”.