Gần 10 năm không dẹp được xưởng than trái phép?

Theo phản ánh của người dân thôn Yên Phú, xã Hà Tiến, xưởng than trên được xây dựng và đi vào hoạt động trong khoảng năm 2013. Từ ngày có xưởng than, đời sống của gần 30 hộ dân tại đây bị ảnh hưởng nghiêm trọng do trong quá trình đốt than, những ống khói ở vị trí quá thấp đã tản ra, bao phủ một vùng rộng lớn, trong đó có nhiều khu vực nhà dân.

Theo quan sát, xưởng than này nằm dọc tỉnh lộ 516, đoạn qua xã Hà Tiến. Con đường rải đá cấp phối rộng chưa đầy 4m đi qua xưởng đã bị xe quá tải làm hư hỏng, mặt đường đầy “ổ trâu, ổ voi”… gây mất an toàn đối với người tham gia giao thông.

Xưởng có quy mô trên 3ha, xây dựng ngay sườn đồi. Được biết, ông chủ của xưởng than này là 2 anh em Mai Văn Tiến và Mai Văn Hoàn, đều là người địa phương. Mặt hàng xưởng cung cấp cho thị trường là than hoa, tiêu thụ tại Thanh Hóa và khu vực lân cận. Dù đã hoạt động gần 10 năm nhưng tới nay, xưởng đốt than với nhiều lán trại xập xệ vẫn chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa có giấy phép xây dựng, chưa có đánh giá tác động môi trường hoặc cam kết bảo vệ môi trường, phòng, chống cháy nổ...

Anh Mai Văn Chất (39 tuổi, sống ngay phía sau xưởng than) cho biết: Khoảng năm 2011, họ mua đất 50 năm của 1 hộ dân rồi xây lên mấy cái lò đốt nho nhỏ. Ngày đó, quả đồi được xã cho một số hộ thuê từ 5-7 sào/hộ để canh tác, tuy nhiên, được vài năm thì xã thu lại và giao cho anh Tiến, anh Hoàn thầu. Có đất, xưởng này ngày càng mở rộng, đến giờ thì rộng gần 3ha. “Ở phía sau xưởng than, ngày nào cũng phải hít khói hết. Trước thì ống xả cao còn đỡ, nhưng giờ ống bị rỉ sét, hư hỏng nên họ hạ xuống vị trí thấp hơn, từ đó khu vực dân cư lúc nào cũng nghi ngút khói. Nhiều năm qua, có rất nhiều ông bà già, trẻ con trong thôn bị các bệnh về đường hô hấp. Dân ở đây cũng kiến nghị, chính quyền cũng thành lập đoàn kiểm tra, nhưng rồi đâu lại vào đấy, không bị xử lý” - anh Chất bày tỏ.

Ghi nhận tại hiện trường vào ngày 17/1, chúng tôi chứng kiến 10 ống khói bốc lên nghi ngút tại xưởng than trong suốt nhiều giờ không ngừng nghỉ. Lại gần nhà xưởng, một cảm giác khó chịu, khó thở, tức ngực bao trùm toàn cơ thể. Được biết, trước đó, vào cuối năm 2019, xưởng than trên từng xảy ra sự cố sập 2 lò than công suất lớn khiến khói bụi bao trùm một khu vực rộng hàng chục héc ta. Khi đó, lực lượng phòng cháy chữa cháy đã phải trực tiếp xuống hiện trường để dập lửa.

Ông Vũ Văn Được - Chủ tịch UBND xã Hà Tiến khẳng định: “Xưởng than trên hiện chưa có đầy đủ các giấy tờ liên quan. Huyện đang có chủ trương, hướng dẫn các anh ấy việc hoàn thiện các thủ tục, giấy tờ theo quy định vì thực ra xưởng cũng cũng tạo ra công ăn việc làm cho rất nhiều bà con địa phương. Năm trước, Đoàn liên ngành của huyện cũng đã từng về cơ sở kiểm tra và có biên bản yêu cầu tạm dừng hoạt động”.

Một xưởng than xây dựng và hoạt động trái phép, gây ô nhiễm môi trường trong gần 10 năm, chính quyền từ xã tới huyện đều biết nhưng chỉ kiểm tra và xử phạt “cho có lệ”. Tệ hơn, theo như lời Chủ tịch UBND xã Hà Tiến thì UBND huyện Hà Trung đang có phương hướng muốn “bật đèn xanh” để hợp thức hóa các sai phạm của xưởng than này?