Giảm nghèo bền vững ở Thanh Hóa: Triển khai đồng bộ, kết quả rõ nét từ cơ sở
Trong những năm gần đây, Thanh Hóa là một trong những địa phương triển khai quyết liệt và đạt nhiều kết quả nổi bật trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025. Với cách làm bài bản, huy động đồng bộ nguồn lực và sự tham gia của nhiều sở, ngành, chương trình đã góp phần giảm nhanh tỷ lệ hộ nghèo, cải thiện sinh kế cho người dân, đặc biệt ở khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Hiệu quả rõ nét
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Thanh Hóa tổ chức thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững theo hướng bám sát mục tiêu giảm nghèo đa chiều, hạn chế tái nghèo và phát sinh hộ nghèo mới. Báo cáo mới đây từ UBND tỉnh cho thấy, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh đã giảm mạnh, từ 6,78% năm 2022 xuống còn 0,52% năm 2025, bình quân mỗi năm giảm khoảng 1,56%, vượt mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao.
Riêng khu vực miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nơi tập trung phần lớn hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 20,46% xuống còn 8,6% năm 2024 và dự kiến còn khoảng 5,6% vào cuối năm 2025; thu nhập bình quân đầu người ước đạt gần 54 triệu đồng/năm. Kết quả này phản ánh hiệu quả của việc tập trung nguồn lực đúng đối tượng, đúng địa bàn, kết hợp hỗ trợ sinh kế với đầu tư hạ tầng thiết yếu.

Cùng với giảm tỷ lệ hộ nghèo, hạ tầng kinh tế - xã hội ở các xã nghèo, xã đặc biệt khó khăn cũng được cải thiện rõ rệt. 100% xã nghèo hiện có đường bê tông được cứng hóa đến trung tâm xã; phần lớn thôn, bản có nhà sinh hoạt cộng đồng; tỷ lệ hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh, tiếp cận Internet và các dịch vụ xã hội cơ bản ngày càng tăng. Đây được xem là nền tảng quan trọng để người dân nâng cao chất lượng cuộc sống, tiếp cận thông tin, khoa học - kỹ thuật và từng bước thoát nghèo một cách bền vững.
Song song với đầu tư hạ tầng, Thanh Hóa chú trọng triển khai các dự án, mô hình hỗ trợ sản xuất và phát triển sinh kế cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh đã triển khai hơn 950 mô hình, dự án giảm nghèo; kết nối tạo việc làm cho trên 12.000 lao động; 93% hộ dân được tiếp cận viễn thông Internet; 95% hộ dân tiếp cận thông tin giảm nghèo qua các hình thức tuyên truyền đa dạng.

Các mô hình, dự án giảm nghèo ở Thanh Hóa tập trung nuôi trâu, bò, dê, lợn, gà, vịt, nuôi cá lồng... và trồng cây dược liệu, cây ăn quả, giúp 18.005 hộ gia đình được hưởng lợi, trong đó, có 6.675 hộ là người dân tộc thiểu số, 4.530 hộ có phụ nữ là chủ hộ. Việc hỗ trợ không chỉ dừng lại ở cấp phát ban đầu cây giống, con giống mà còn gắn liền với việc hướng dẫn kỹ thuật, theo dõi quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, nhằm nâng cao thu nhập và hạn chế rủi ro tái nghèo.
Định hướng trong giai đoạn mới
Là một trong những đơn vị chủ lực tham gia thực hiện các nội dung của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, Chi cục phát triển nông thôn (thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa) đã tham mưu, hướng dẫn và tổ chức triển khai các tiểu dự án phát triển sản xuất nông nghiệp thuộc chương trình, tập trung vào việc hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo phát triển sinh bền vững tại khu vực nông thôn.

Ông Lê Bá Lương - Chi cục trưởng Chi cục phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hóa cho biết, từ năm 2022 - 2024, thông qua nguồn vốn của chương trình, chi cục đã phối hợp với các địa phương triển khai hàng trăm dự án hỗ trợ sản xuất nông nghiệp với tổng kinh phí hơn 125 tỷ đồng. Các dự án này đã hỗ trợ trực tiếp cho hàng nghìn hộ dân, thông qua việc cung ứng giống cây trồng, vật nuôi, vật tư sản xuất, đồng thời tổ chức tập huấn kỹ thuật và hướng dẫn quản lý mô hình.
Thông qua việc lồng ghép hỗ trợ sản xuất với mục tiêu giảm nghèo, các dự án không chỉ giúp người dân có thêm tư liệu sản xuất mà còn góp phần thay đổi phương thức canh tác, nâng cao năng lực sản xuất và từng bước hình thành các mô hình sinh kế ổn định hơn. Quá trình triển khai, được chi cục theo dõi, kiểm tra và đôn đốc nhằm bảo đảm sử dụng vốn đúng mục đích, đúng đối tượng và phát huy hiệu quả thực tế.

Bên cạnh những kết quả đạt được, các báo cáo cũng thẳng thắn chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc, cụ thể như: Trong quá trình thực hiện chương trình, có sự chậm trễ trong ban hành một số văn bản hướng dẫn; năng lực tổ chức thực hiện ở một số cơ sở còn hạn chế; tác động của thiên tai, dịch bệnh và biến động giá cả thị trường đến hiệu quả sản xuất.
'Để phát huy hiệu quả các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, chi cục đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trọng tâm là đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ làm công tác giảm nghèo và người dân, khẳng định mục tiêu ‘không để ai bị bỏ lại phía sau’, ông Lương khẳng định.
Theo ông Lương, trong thời gian tới, các chương trình giảm nghèo của Thanh Hóa vẫn kiên định với mục tiêu giữ vai trò của đối tượng thụ hưởng là chủ thể, Nhà nước đóng vai trò hỗ trợ, hướng dẫn, kiểm tra nhằm hạn chế tư tưởng trông chờ, ỷ lại. ‘Đối với việc xây dựng dự án, chúng tôi xác định phải bám sát nhu cầu thực tế của người dân, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch. Đồng thời, phải thường xuyên cử cán bộ xuống cơ sở hướng dẫn, phối hợp kiểm tra, giám sát, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện, qua đó, nâng cao hiệu quả thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững’, ông Lương nói.