Sáng 26/4, tại Hà Nội, Đoàn giám sát của UBTƯ MTTQ Việt Nam do Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân làm Trưởng Đoàn đã giám sát việc công khai kết luận thanh tra tại Bộ GTVT.
Tham gia Đoàn giám sát có bà Bùi Thị Hòa, Phó Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam; đại diện Ban Nội chính Trung ương; Hội nhà báo Việt Nam; Hội Luật gia Việt Nam; Liên đoàn Luật sư Việt Nam; Thanh tra Chính phủ. Về phía Bộ GTVT có Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cùng đại diện các Tổng cục, Vụ của Bộ cùng tham dự.
Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại buổi giám sát.
Công khai kết luận thanh tra
Báo cáo việc công khai kết luận thanh tra của Bộ GTVT, ông Lê Thanh Hà, Chánh Thanh tra Bộ GTVT cho biết: Trong năm 2016 và quý I-2017, thanh tra Bộ đã chủ trì thực hiện 49 cuộc thanh tra, trong đó có 35 cuộc thanh tra hành chính, 14 cuộc thanh tra chuyên ngành, đã ban hành 54 kết luận thanh tra.
Trong lĩnh vực thanh tra hành chính, đến hết quý I/2017 có 29 cuộc đã hoàn thành, 3 cuộc đang xây dựng dự thảo báo cáo kết quả thanh tra và 3 cuộc đang tiến hành thanh tra tại đơn vị, tham mưu lãnh đạo Bộ GTVT ký ban hành 34 kết luận thanh tra.
Chánh Thanh tra Bộ GTVT Ông Lê Thanh Hà trình bày báo cáo tại buổi giám sát.
Trong lĩnh vực thanh tra hành chính, Bộ tập trung chủ yếu vào công tác quản lý và thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cơ bản; công tác đảm bảo vốn chủ sở hữu, công tác quyết toán dự án hoàn thành, công tác quản lý thu phí đường bộ; công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, viên chức; công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.
Qua 34 kết luận thanh tra, đã kiến nghị thu hồi nộp ngân sách Nhà nước trên 21,7 tỷ đồng, kiến nghị xử lý kinh tế khác với tổng số tiền trên 3.953 tỷ đồng.
Đối với thanh tra chuyên ngành, tính đến hết quý I-2017 có 10 cuộc đã hoàn thành, một cuộc đang thực hiện báo cáo kết quả thanh tra và 3 cuộc đang tiến hành thanh tra tại đơn vị; tham mưu lãnh đạo Bộ GTVT ký ban hành 20 kết luận thanh tra.
Nội dung thanh tra tập trung chủ yếu vào công tác kinh doanh vận tải bằng xe ô tô; nạo vét, duy tu tuyến luồng hàng hải, đường thủy nội địa; công tác đào tạo, sát hạch cấp Giấy phép lái xe cơ giới đường bộ; công tác quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ.
Đối với thực hiện kết luận thanh tra, Bộ đã công khai lên trang Thông tin điện tử của Bộ và trang thông tin điện tử Thanh tra Bộ, gửi kết luận thanh tra, yêu cầu đối tượng thanh tra công khai kết luận thanh ta tại trụ sở làm việc của cơ quan, tổ chức là đối tượng thanh tra.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo Tổng cục đường bộ Việt Nam cho biết, từ đầu năm đến nay, Tổng cục đã thanh tra được 28 cuộc về công tác bảo trì đường bộ, về cấp giấy phép lái xe, việc chấp hành kinh doanh vận tải, hành lang an toàn giao thông… thu hồi nộp ngân sách Nhà nước đạt 70%.
Đối với việc thực hiện kết luận thanh tra, Tổng cục đã niêm yết và đăng công khai 100% trên trang điện tử của Tổng cục để các cơ quan truyền thông cũng như người dân biết thông tin, tạo sự minh bạch, hiệu quả trong quá trình thực hiện.
Cục Hàng không Việt Nam cũng đang sử dụng phần mềm công khai việc thanh tra và kết luận thanh tra trên hệ thống của Cục. Tuy nhiên, việc công khai trên báo chí còn có những hạn chế nhất định nhưng trong cuộc gặp gỡ hàng năm với báo chí, Cục cũng đã có những trao đổi công khai, không ngại dấu diếm việc này.
“Trong quá trình thanh tra, đối tượng thanh tra sẽ được đoàn thanh tra làm việc trực tiếp, đồng thời công bố công khai số điện thoại của Chánh thanh tra. Chánh Thanh tra sẽ là người chịu trách nhiệm trước pháp luật, chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng. Thanh tra không có quan điểm “lựa” mà phải làm quyết liệt, đúng luật”, ông Hà nhấn mạnh.
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông phát biểu tại buổi giám sát.
Phối hợp thanh tra còn chồng chéo
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, đối với hướng dẫn chung của thanh tra chuyên ngành, thanh tra hành chính, Bộ GTVT cũng đã có sự theo dõi đặc biệt. Tuy nhiên, đối với một số lĩnh vực, ngoài việc bị chi phối bởi hệ thống pháp luật chung của Nhà nước lĩnh vực hàng hải, hàng không còn bị chi phối bởi tổ chức quốc tế.
Để đáp ứng nhu cầu thanh tra, Bộ GTVT đã hình thành phòng “Giám sát, kiểm tra và xử lý sau thanh tra” để theo dõi, thực hiện kết luận thanh tra với con số thực, có đôn đốc, kiểm tra rõ ràng. Tuy nhiên, ông Đông cũng cho rằng, mặc dù Bộ GTVT đã nỗ lực, kiến nghị nhiều nhưng việc phối hợp thanh tra giữa các Bộ, ngành còn chồng chéo, một số đơn vị chưa thực hiện tốt.
Cái khó nhất hiện nay, theo Thứ trưởng Đông, là việc thực hiện kết luận thanh tra vì cùng một vấn đề nhưng mỗi một đơn vị lại có cách nhìn khác nhau, có quan điểm riêng khi cùng giải quyết một vụ việc, một nội dung.
Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Bùi Thị Hòa chia sẻ ý kiến tại buổi giám sát.
Bà Bùi Thị Hòa, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cho rằng: Bộ GTVT đã ban hành nhiều văn bản, nội dung cụ thể để triển khai thực hiện tốt kết luận thanh tra. Bộ GTVT cũng đã cụ thể hóa thanh tra bằng nhiều văn bản và thực hiện thanh tra theo đúng quy định. Bên cạnh đó, sau khi có kết luận thanh tra, Bộ GTVT cũng có đánh giá kết luận.
Tuy nhiên, bà Hòa cũng băn khoăn trong các lĩnh vực như hàng không, đường sắt, hàng hải có những nơi tỷ lệ thanh tra thấp, trong khi những ngành như hàng không lại rất thuận tiện trong việc sử dụng công nghệ thông tin. Vậy, nguyên nhân sâu xa nằm ở đâu?, bà Hòa nhấn mạnh.
Tại buổi làm việc, Bộ GTVT cũng nêu ra những băn khoăn, vướng mắc trong các cuộc thanh tra chuyên ngành, thanh tra chuyên đề có phạm vi thanh tra rộng, liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị là đối tượng thanh tra có trụ sở nằm rải rác tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, việc tổ chức họp công bố đối với từng đối tượng sẽ mất nhiều thời gian, kinh phí đi lại của cơ quan thanh tra hoặc đối tượng thanh tra.
Bên cạnh đó, chưa có quy định cụ thể về trách nhiệm của các thủ thể liên quan đối với việc tổ chức niêm yết công khai kết luận thanh tra tại trụ sở đơn vị là đối tượng thanh tra.
Để triển khai kết luận thanh tra được thực hiện hiệu quả, đảm bảo tính khả thi, thanh tra Bộ đề nghị các cấp có thẩm quyền nghiên cứu sửa đổi Luật Thanh tra với những nội dung công khai, phù hợp với thực tiễn.
Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại buổi giám sát.
Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cho biết, việc thanh tra và công bố kết luận thanh tra đã được Bộ GTVT thực hiện nghiêm túc với nhiều nội dung, số liệu đầy đủ. Qua thảo luận quy trình về công tác thanh tra, Bộ GTVT đã quan tâm đến tính hiệu quả của công việc từ công đoạn thanh tra cho đến kết luận, công bố và hội kiểm.
Để làm tốt công tác thanh tra, Bộ GTVT cho ra đời phòng “Giám sát, kiểm tra và xử lý sau thanh tra” trong khi biến chế không có đã thể hiện sự chủ động, sáng tạo, nỗ lực và trách nhiệm cao của Bộ.
Theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, về việc triển khai công việc, Bộ GTVT đã ban hành được các quy chế, quy định liên quan đến công tác thanh tra. Việc thực hiện kết luận thanh tra, Bộ GTVT đã lựa chọn hình thức công khai trên Cổng thông tin điện tử của Bộ hoặc Cục, Tổng cục để người dân, cơ quan hoặc báo chí biết đến.
Đánh giá kết quả thanh tra, theo người đứng đầu Mặt trận, Bộ GTVT đã thực hiện công khai, minh bạch, thanh tra chuyên ngành đạt tỉ lệ khá, hơn 61% nhưng vẫn cần phải sâu sát thêm.
Đối với lĩnh vực hàng không, việc công bố kết luận thanh tra được thực hiện tại đơn vị đạt 100% nhưng công bố trên mạng lại rất thấp, sắp tới phải bàn bạc lại. Hoặc như Cục đường Sắt Việt Nam, tỷ lệ công bố kết luận thanh tra tại chỗ rất cao nhưng nếu tiếp tục phấn đấu thì sẽ cao hơn nữa.
Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân gợi ý, sắp tới Bộ GTVT nên công bố trực tuyến kết luận thanh tra qua mạng. Thực hiện niêm yết kết luận thanh tra ở những nơi dễ nhìn, phân cho cấp Sở kiểm tra việc niêm yết.
Với những việc nhạy cảm, Bộ GTVT có thể để xuất để không đưa những thông tin đó lên mạng như những vấn đề liên quan đến hàng không hay hàng hải quốc tế. Bộ nên chủ động đề xuất và báo cáo với Thủ tướng Chính phủ cùng Thanh tra Chính phủ duyệt danh mục công bố hạn chế của ngành.