Giao tranh tại Philippines: Cuộc chiến từ Marawi tới Iligan

Một em bé trong loạn lạc tại Marawi. (Nguồn: AP).

Tháo chạy khỏi Iligan

Theo Reuters, ngày 28/5, người dẫn lũ lượt sơ tán khỏi Iligan, trong lúc quân chính phủ đang chiến đấu đánh đuổi các tay súng phiến quân Maute ở thành phố Marawi cách đó 38 km.

“Chúng tôi không muốn những điều đang xảy ra ở Marawi lại ập đến ở Iligan. Chúng tôi muốn bảo đảm an toàn cho người dân ở đây, ngăn chặn các phần tử xâm nhập và tiến hành các hoạt động khủng bố” - Đại tá Alex Aduca, chỉ huy Trung đoàn Bộ binh số 4 của Philippines cho biết.

Tuy ông Aduca trấn an người dân cũng như quân đội, nhưng người dân vẫn rất hoảng sợ. Trước đó, có khoảng 200.000 người Marawi sơ tán đã tới Iligan. Trong đó, rất đáng lo ngại là không loại trừ một số tay súng Maute trà trộn vào dòng người sơ tán. Vì vậy, ngày 29/5, Iligan buộc phải đóng cửa.

Theo giới quan sát, trong lúc người ở Iligan đang tháo chạy thì người từ Marawi lại đổ về, càng làm cho tình hình thêm phức tạp. Trên thực tế, cuộc chiến ở thành phố Marawi chống lại phiến quân Maute- lực lượng tuyên bố trung thành với Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS)- được coi là thử thách an ninh lớn nhất với chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte trong 11 tháng qua.

Thống kê của giới chức Philippines, kể từ khi xảy ra giao tranh (ngày 23/5) tới ngày 29/5, đã có 61 phiến quân, 20 thành viên lực lượng an ninh của Chính phủ và 19 dân thường đã thiệt mạng. Đáng lo ngài khi người ta thấy rằng nhóm Maute lại chứng tỏ có khả năng kháng cự lâu dài. Theo giới quân sự của Chính phủ, nếu không sớm tiễu trừ lực lượng phản kháng thì Marawi có thể sẽ trở thành điểm trú ẩn cho các phiến quân đến từ Indonesia, Malaysia- thậm chí còn xa hơn.

Cư dân thành phố Marawi sơ tán.

Chặn hiệu ứng Domino

Trước đó, ngày 23/5, khi xung đột xảy ra, Chính phủ đã điều quân tới thành phố Marawi (đảo Mindanao, miền Nam Philippines). Tại đây, phiến quân Maute đang bắt nhiều dân thường làm con tin.

Trên thực tế, cho dù với trực thăng vũ trang, thiết giáp và nhiều đơn vị tăng cường những quân đội chính phủ vẫn không đánh bật được khoảng 100 tay súng Maute ra khỏi Marawi. Chiến dịch bao vây, tấn công phiến quân vẫn chỉ tập trung vào nỗ lực dùng tên lửa dẫn đường và pháo binh trút hỏa lực vào vị trí cố thủ của các tay súng Maute.

Nói như Tổng tham mưu trưởng quân đội Philippines Eduardo Ano thì họ cần thêm thời gian để kiểm soát hoàn toàn thành phố Marawi. Tuy nhiên, bình luận của tờ Sun Star thì “niềm tin ban đầu đánh nhanh thắng nhanh của quân đội chính phủ đã tan biến”. Bản thân tướng Ano cũng cho rằng mặc dù quân đội đang chiếm lợi thế trước phiến quân nhưng rất khó tiến vào sâu vào trung tâm Marawi. “Binh sĩ được huấn luyện chiến thuật tác chiến ở địa hình nông thôn nên bỡ ngỡ với hình thức tác chiến đô thị”- ông Ano giải thích và nói thêm rằng các chiến dịch quân sự trong địa hình đô thị khó khăn hơn nhiều so với địa hình nông thôn.

Marawi là nơi sinh sống của khoảng 200.000 dân, trong đó phần lớn là người theo đạo Hồi. Phiến quân đã lợi dụng địa hình phức tạp, bố trí những tay bắn tỉa ẩn nấp trong từng căn nhà và bất ngờ nã đạn vào lực lượng tấn công rồi biến mất. Nói như tướng Ano thì “ở Marawi, tất cả những gì một tay súng phiến quân cần là nấp trong một căn nhà, nên chúng tôi phải dọn sạch từng nhà một”.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết, dù khó khăn tới đâu thì quân đội cũng sẽ “giải phóng” Marawi trong thời gian sớm nhất, không thể để Marawi thành “thành phố ma”.

Điều đáng chú ý là giới quan sát quốc tế cho rằng, nếu Chính phủ Philippines không sớm dẹp được phiến quân ở Marawi sẽ tạo ra tiền lệ xấu- hay nói đúng hơn là gây ra “hiệu ứng Domino” rất khó giải quyết. “Khi IS thất thủ ở Mosul, hay nói đúng hơn là đang bị truy quét ở Trung Đông thì chúng muốn mở rộng địa bàn sang châu Á. Philippines là địa chỉ đầu tiên chúng lựa chọn. Nếu Chính phủ Philippines không sớm dập tắt ngòi nổ này cũng có nghĩa là tình hình sẽ trở nên nghiêm trọng không thể lường trước”- Philippe Morarino, nhà phân tích quân sự thuộc NATO nói.