Giữ chân người tài, cán bộ công chức giỏi cần chế độ đãi ngộ, cơ hội thăng tiến

Đại biểu Quốc hội (ĐB) Hoàng Đức Thắng (Đoàn Quảng Trị) cho biết, việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là chủ trương đúng đắn, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, tuy nhiên quá trình này cũng nảy sinh những tác động không mong muốn. Theo đó, một bộ phận cán bộ, công chức giỏi có trình độ chuyên môn cao, năng lực tốt xin nghỉ việc hoặc chuyển ra khu vực tư, đáng báo động rất nhiều cán bộ vùng dân tộc thiểu số ở cơ sở được đào tạo khá bài bản xin nghỉ việc, nguy cơ mất cân đối nghiêm trọng cho đội ngũ cán bộ.

Ông Thắng nhìn nhận, việc mất đi nguồn nhân lực có trình độ cao và giàu kinh nghiệm sẽ khiến bộ máy khó đạt được mục tiêu theo đúng định hướng cải cách. Đây không chỉ là vấn đề trước mắt mà còn tác động lâu dài cần được nhận diện đầy đủ. Nhiều gia đình cán bộ, công chức sẽ phải sống trong trạng thái đặc biệt, phải làm việc xa nhà, sống cách xa nhau hàng trăm cây số, con cái phải gửi cho ông bà hoặc người thân chăm sóc mà không phải ai cũng có điều kiện như vậy. Nhà trọ, nhà công vụ đang chờ đợi họ trong sự trăn trở cơm áo gạo tiền và những xáo trộn, khó khăn khác.

Từ đó, ông Thắng cho rằng để giữ chân người có tài, cán bộ công chức có năng lực chuyên môn giỏi cần giải quyết hài hòa các nhóm vấn đề về chế độ đãi ngộ, môi trường làm việc, sự đánh giá, ghi nhận và cơ hội thăng tiến. Trong đó, chế độ đãi ngộ là trung tâm mà hạt nhân là tiền lương và phúc lợi bảo đảm tính cạnh tranh với khu vực tư, đặc biệt với các vị trí đòi hỏi trình độ chuyên môn cao. Vì vậy, cần quyết liệt cải cách chính sách tiền lương, bổ sung các chính sách phúc lợi khác và tiền thưởng dựa trên hiệu suất công việc.

Cùng với đó, cần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp và thúc đẩy đổi mới sáng tạo để người lao động được đánh giá, ghi nhận tài năng, đóng góp một cách xứng đáng, nhất thiết phải cải cách, đổi mới công tác tuyển dụng, đề bạt, bổ nhiệm, sử dụng cán bộ, chú trọng thu hút nhân lực trẻ, có trình độ cao và tư duy sáng tạo.

Đồng thời, ông Thắng cũng kiến nghị xây dựng và thực hiện cơ chế hợp đồng đặc thù cho phép mời gọi chuyên gia về làm việc tại khu vực công với sự đãi ngộ, cạnh tranh linh hoạt; tiếp tục phân cấp, trao quyền mạnh mẽ hơn nữa cho địa phương trong lãnh đạo quản lý, tuyển dụng, sử dụng và chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức.

ĐB Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn Bình Dương) cũng cho rằng, bên cạnh việc sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế, cần xem xét sớm cải cách tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức. Sau sắp xếp, quy mô cấp tỉnh, xã lớn hơn, đồng nghĩa với áp lực công việc sẽ tăng lên, nhiều cán bộ, công chức, viên chức phải đi làm xa nhà, khó khăn hơn. Do đó, cần có các cơ chế, chính sách phù hợp để hỗ trợ.

Cho rằng khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, cấp xã sẽ trở thành cấp tiếp nhận, xử lý, giải quyết các thủ tục hành chính và là những yêu cầu bức thiết của người dân, của doanh nghiệp, ĐB Dương Văn Phước (Đoàn Quảng Nam) cho biết, cán bộ, công chức ở cơ sở nếu chưa có nhận thức đầy đủ, không được trang bị kỹ năng nghiệp vụ và đạo đức công vụ dễ dẫn đến tình trạng trên nóng, dưới lạnh, gây cản trở các chính sách tiến bộ của Đảng và Nhà nước. Vì vậy, Chính phủ cần sớm ban hành các cơ chế ràng buộc trách nhiệm hướng dẫn thực hiện thực thực hiện để chính quyền cấp xã có cơ sở pháp lý triển khai, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận được những chính sách mới.

Ông Phước cũng kiến nghị Đảng, Nhà nước dành sự quan tâm đặc biệt cho chính quyền cấp xã, tập trung nguồn lực, đầu tư mạnh cho chính quyền cơ sở cả về nguồn nhân lực, vật lực và cả cơ chế, chính sách, pháp luật nhằm ưu tiên, tạo điều kiện tối đa để hỗ trợ chính quyền cấp xã hoàn thành nhiệm vụ được giao. “Đồng thời tạo môi trường làm việc thuận lợi, chuyên nghiệp để cán bộ, công chức cấp xã cống hiến, trưởng thành, đóng góp xứng đáng vào công cuộc đổi mới, phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, ông Phước nói.

Trong khi đó, ĐB Hoàng Ngọc Định (Đoàn Hà Giang) đề nghị, tinh gọn bộ máy phải đi đôi với nâng cao chất lượng cán bộ, đặc biệt là ở cấp xã. Bởi bỏ cấp huyện, khối lượng công việc dồn về xã rất lớn, trong khi cấp xã hiện đang gánh trên 1.000 đầu công việc quản lý nhà nước từ dân cư, tư pháp, y tế, giáo dục, môi trường, quốc phòng an ninh đến tôn giáo, dân tộc.

Ông Định cũng lưu ý, cần rà soát lại chức năng, nhiệm vụ của cấp xã cho rõ ràng, đồng thời tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ địa phương, có cơ chế đặc thù về biên chế, phụ cấp, điều kiện làm việc để cấp xã thực sự là cánh tay nối dài của chính quyền với nhân dân”, ông Định kiến nghị.