Với khoảng 280 nghìn người, cộng đồng người Việt ở Hàn Quốc hiện đã là một trong những cộng đồng ở nước ngoài lớn trên thế giới. Đa phần người Việt trên xứ Kim Chi vốn sinh ra tại Việt Nam, nên có sự gắn bó chặt chẽ với quê hương. Bởi vậy, hoạt động gìn giữ, văn hóa Việt ở đây cũng hết sức phong phú, đa dạng.
Được tổ chức từ đầu tháng 9, nhưng dư âm của Lễ hội Văn hóa Việt Nam lần thứ 10 năm 2022 vẫn còn đọng lại trong trái tim của cộng đồng người Việt Nam ở Hàn Quốc. Lễ hội đã được tổ chức trang trọng tại quảng trường Gwanghoamun, một trong những quảng trường lớn nhất ở Thủ đô Soeul.
Chị Nguyễn Thu Thủy, một người Việt sống ở Soeul cho biết: “Chúng tôi rất mong đợi chương trình Lễ hội, bởi đã khá lâu rồi mới được tham gia các hoạt động cùng cộng đồng người Việt, gặp gỡ bạn bè từ các tỉnh, thành phố khác của Hàn Quốc. Tôi rất vui vì đã được nghe nhiều ca sĩ nổi tiếng từ Việt Nam sang trình diễn cũng như xem các tiết mục của người Việt ở Hàn Quốc”.
Lễ hội Văn hóa Việt Nam là một chuỗi các hoạt động ấn tượng như: Chương trình biểu diễn nghệ thuật của đoàn TPHCM; Chương trình diễn thời trang “Trang phục truyền thống Việt-Hàn”; Chương trình biểu diễn giao lưu của các ca sĩ khách mời Việt Nam và Hàn Quốc… Trong không gian rộng lớn của quảng trường Gwanghoamun, còn có các gian trưng bày giới thiệu những mặt hàng thủ công mỹ nghệ, những món ẩm thực truyền thống của Việt Nam và Hàn Quốc.
Ngoài ra, những người Việt ở Hàn Quốc còn được sống lại ký ức tuổi thơ với những trò chơi dân gian như: nhảy dây, kéo co, đánh chuyền... “Chặng cuối” của Lễ hội Văn hóa Việt Nam là màn trình diễn của các tiết mục trong cuộc thi “Tìm kiếm Tài Năng Việt - Hàn's Got Talent 2022”. Với tinh thần nhiệt huyết và biểu diễn hết mình trên sân khấu, gồm cả các tiết mục mang đậm văn hóa truyền thống Việt lẫn tiết mục nghệ thuật đương đại, các bạn trẻ đã tạo nên một bầu không khí sôi động, đáng nhớ.
Sự kiện có tới 10.000 lượt người tham dự, không chỉ có cộng đồng người Việt mà còn rất nhiều bạn bè Hàn Quốc đến dự, tham gia các hoạt động đã đánh dấu thành công ngoài mong đợi của Lễ hội Văn hóa Việt Nam lần thứ 10 năm 2022.
Ông Nguyễn Hải Linh - Ủy viên UBTƯ MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hội Doanh nhân và Đầu tư Việt Nam - Hàn Quốc, đại diện cho cộng đồng người Việt Nam tại Hàn Quốc cho biết: “Với mong muốn giữ gìn, quảng bá văn hóa Việt, Hội Người Việt Nam tại Hàn Quốc đã lên ý tưởng và tổ chức Lễ hội Văn hóa Việt Nam.
Chương trình đã liên tục được tổ chức hơn 10 năm qua. Mỗi năm, các hoạt động lại có thêm nhiều nét mới, thu hút ngày càng nhiều người Việt và bạn bè đến trải nghiệm. Với các hoạt động phong phú, đa dạng, Lễ hội không chỉ là nơi gắn kết cộng đồng, mà còn là niềm tự hào của cộng đồng người Việt. Lễ hội năm nay gây ấn tượng hơn, bởi 2 năm liên tiếp lễ hội phải tạm dừng vì lý do dịch bệnh nên ai cũng mong đợi”.
Xét một cách tổng thể, cộng đồng người Việt tại Hàn Quốc là một cộng đồng non trẻ, hình thành chủ yếu kể từ khi Việt Nam - Hàn Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao cách đây 30 năm. Những năm gần đây, có nhiều người Việt Nam đến Hàn Quốc lập nghiệp, học tập hoặc lao động.
Chủ tịch Hội Người Việt Nam tại Hàn Quốc Vũ Đức Lượng cho biết, hiện cộng đồng người Việt tại đây đã lên tới con số 280.000 người, trở thành một trong những cộng đồng lớn của người Việt trên thế giới. Phần lớn cộng đồng người Việt sống tập trung tại thủ đô Seoul và các thành phố của Hàn Quốc như: Busan, Daegu, Incheon, Gwangju, Daejeon, Ulsan…
Ngay khi cộng đồng người Việt bắt đầu lớn dần, vấn đề bảo tồn, các giá trị văn hóa, gìn giữ ngôn ngữ mẹ đẻ đã được đặt ra. Khó khăn càng lớn hơn đối với các gia đình “đa văn hóa” - bố Hàn Quốc, mẹ Việt Nam hoặc ngược lại, bởi trong những gia đình này, phần lớn người thân của các em nhỏ sử dụng tiếng Hàn, không biết, hoặc biết rất ít tiếng Việt.
Trước thực tế đó, Hội Người Việt Nam tại Hàn Quốc cùng các hội đoàn khác của cả Hàn Quốc và Việt Nam đã tổ chức các lớp dạy tiếng Việt cho con em gốc Việt. Tất cả các lớp đều được đặt tên là “Tiếng Việt yêu thương” để gợi cho các em tình cảm với quê hương. Điển hình như tại hai tỉnh Gwangju, Jeonnam chỉ trong năm nay đã có 3 lớp tiếng Việt được khai giảng, với gần 40 học sinh. Giáo trình sử dụng là giáo trình “Tiếng Việt của em” của Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội được Ủy ban Nhà nước về Người Việt Nam ở nước ngoài tài trợ. Các cô giáo đều là những người thông thạo tiếng Hàn nên rất thuận lợi trong tương tác, hướng dẫn cho các em. Các lớp học như thế còn được cộng đồng bản địa ủng hộ.
Ông Ha Kyong Min - người hỗ trợ quản lý phụ huynh và học sinh của lớp học cho biết, ông mong muốn các lớp học sẽ là cầu nối đưa các em nhỏ có gốc gác Việt Nam đến gần hơn với tiếng Việt, văn hóa Việt Nam, giúp các em có lòng tự hào, tự tôn dân tộc, hướng về quê hương, đất nước Việt Nam. Đến nay, hàng chục lớp học “Tiếng Việt yêu thương” đã ra đời. Không chỉ thế, nhiều hội đoàn phối hợp với các cô dâu Việt vận động các ông chồng Hàn học tiếng Việt, để các em nhỏ có điều kiện nói tiếng Việt nhiều hơn trong gia đình.
Đối với giữ gìn văn hóa, Hội Người Việt Nam tại Hàn Quốc luôn coi các dịp lễ, tết truyền thống, nhất là Tết Nguyên đán, Tết Trung thu… thành những dịp sinh hoạt cộng đồng, biểu dương những thành tích của con em gốc Việt. Các lễ hội văn hóa, ẩm thực của người Việt, lãnh đạo Hội Người Việt Nam tại Hàn Quốc cũng luôn vận động bà con mặc áo dài, biểu diễn nghệ thuật truyền thống… như một cách tôn vinh văn hóa.
Lễ hội Văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc mới diễn ra là một thí dụ điển hình. Năm 2021 vừa qua, khi Việt Nam gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh Covid-19, Hội Người Việt Nam tại Hàn Quốc, ngoài hoạt động ủng hộ về vật chất còn có một cách hỗ trợ đặc biệt bằng tổ chức cuộc thi trực tuyến “Việt Nam trong tôi”. Các thí sinh đã tự làm video clip dài khoảng 4 đến 5 phút, với chủ đề “Việt Nam trong tôi”. Chủ đề này đã được cộng đồng thể hiện hết sức đa dạng, từ các vấn đề lịch sử, văn hóa, du lịch cho đến việc cộng đồng người Việt đoàn kết chống dịch…
Có thể nói, người Việt ở xứ Kim Chi đã hòa nhập ngày một tốt hơn, đồng thời, các hoạt động kinh tế - xã hội - văn hóa của cộng đồng còn góp phần thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt Nam - Hàn Quốc.
Đảng và Nhà nước Việt Nam rất quan tâm đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có Hàn Quốc. Còn tại nước sở tại, cộng đồng đoàn kết, có nhiều hoạt động kết nối, hỗ trợ lẫn nhau, đặc biệt là các hoạt động giữ gìn bản sắc văn hóa, hướng tới thế hệ thứ hai và các thế hệ tương lai trong các gia đình đa văn hóa như mở các lớp dạy tiếng Việt. Cộng đồng cũng có nhiều hoạt động hướng về quê hương, tham gia tích cực các phong trào trong nước phát động.