Gỡ khó đấu thầu thuốc: Giao quyền cho chủ đầu tư

Theo PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc BV Bạch Mai, thời gian qua BV đã vận dụng Nghị quyết 30, các Nghị định, Thông tư được ban hành để thực hiện mua sắm, đấu thầu, đến nay đã đảm bảo đủ thuốc, hoá chất, vật tư thiết yếu phục vụ khám, chữa bệnh. Trong năm 2023, BV đã mua sắm nhiều vật tư, trang thiết bị, máy móc; bệnh nhân đến từ vùng sâu, vùng xa, miền núi, sáng đến đăng ký khám chữa bệnh, chiều đã có đầy đủ kết quả chụp chiếu, thay vì phải chờ đợi vài ngày, thậm chí cả tuần như trước kia. Điều này khiến người bệnh rất hài lòng.

Ông Cơ cho biết, Nghị định 24 được xây dựng trên cơ sở Thông tư 14 và tinh thần của Nghị quyết 30, quy định khi đấu thầu mua thuốc, vật tư hoá chất không nhất thiết phải cần báo giá như trước đây. Bên cạnh đó, nghị định cho phép ghi vào hồ sơ thầu mua vật tư, thiết bị y tế công bố xuất xứ hàng hoá thuộc nhóm nước, khu vực và vùng lãnh thổ theo khả năng tài chính và nhu cầu của BV, đáp ứng cho khám chữa bệnh của người dân. Đây là bước tiến mới thuận lợi cho các bệnh viện thực hiện mua sắm, đấu thầu trong thời gian tới.

Ông Cơ cũng cho rằng, khi doanh nghiệp báo giá, kê khai trên hệ thống cũng chưa chắc đã an toàn bởi có thể doanh nghiệp nâng khống giá. Câu chuyện này phổ biến khi nhiều doanh nghiệp thành lập nhiều công ty, các công ty trúng thầu, chủ đầu tư vẫn rơi vào tình cảnh mua phải giá đắt và khi kiểm toán lại sai phạm.

Đây cũng là băn khoăn của không ít lãnh đạo BV, họ bày tỏ lo lắng về tính trung thực và chính xác của báo giá trang thiết bị, vật tư y tế mà các doanh nghiệp (DN) đưa ra. Bệnh viện lo ngại mua phải giá cao, sau này khi thanh tra sẽ thành thất thoát tài sản.

Ông Hoàng Cương - Trưởng Phòng Chính sách (Cục Quản lý đấu thầu - Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, tính từ tháng 1/2024 khi Luật Đấu thầu mới có hiệu lực áp dụng, đã có trên 1 vạn gói thầu các ngành nghề phát hành hồ sơ mời thầu theo luật mới, trong đó có các gói thầu mua sắm cho y tế. Ngày 27/2 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị định 24 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, là cơ sở để các BV triển khai ngay việc mua sắm mà không cần chờ sự ra đời của những thông tư hướng dẫn. Theo đó, Luật Đấu thầu mới và Nghị định 24 có nhiều điểm mới, giúp đấu thầu thuốc, vật tư y tế thuận lợi hơn, có thể chỉ định thầu trong trường hợp có dịch bệnh, hoặc ngay trong một số tình huống để đảm bảo hoạt động thường xuyên của BV. Bên cạnh đó cũng có một số hình thức mua sắm mới như chào giá trực tuyến minh bạch trên mạng đấu thầu quốc gia, 3 - 4 ngày BV có thể mua được linh kiện bị hỏng

Nghị định nói trên cho phép các BV có thể xác định giá gói thầu theo báo giá, kể cả trường hợp có một báo giá thì cũng lấy báo giá đó làm giá dự kiến cho gói thầu, hoặc có nhiều báo giá thì có thể lấy giá dự kiến từ gói thầu giá cao nhất. Đây là điểm mới rất đáng chú ý so với các quy định trước đó…

Theo ông Cương, việc báo giá là quyền của DN và DN phải chịu trách nhiệm với việc báo giá. Nếu DN báo giá cao, chủ đầu tư thấy không phù hợp thì chọn DN khác.

Hiện Bộ Y tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng các thông tư hướng dẫn Nghị định 24 để các BV áp dụng trong mua sắm, đầu thầu. Theo đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nghị định 24 rút ngắn quy trình đấu thầu hơn.

“

Nghị định 24 được kỳ vọng sẽ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư, thiết bị y tế xảy ra thời gian qua. Các quy định này được đánh giá sẽ tạo sự chủ động, linh hoạt cho bệnh viện trong mua thuốc, vật tư phục vụ khám chữa bệnh. Tại hội nghị, lãnh đạo Bộ Y tế cho biết đang phối hợp cùng với các bộ, ngành có thể ban hành các thông tư hướng dẫn trong thời gian sớm nhất.