Gỡ vướng để giải ngân gói hỗ trợ lãi suất

Những vướng mắc trong quá trình giải ngân

Đưa ra những con số về cho vay thời gian qua, Phó Tổng giám đốc Agribank Phạm Toàn Vượng cho rằng sở dĩ giải ngân gói hỗ trợ lãi suất chậm là do 4 vướng mắc chính.

Thứ nhất, do đa số khách hàng của Agribank hoạt động trên địa bàn nông nghiệp, nông thôn là khách hàng cá nhân (chiếm 96%). Cùng đó, đối tượng khách hàng hộ kinh doanh không có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và khách hàng cá nhân vay vốn dưới 300 triệu đồng có ngành nghề được hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 tại Agribank chiếm khoảng 40%-50%/dư nợ khách hàng cá nhân không được hỗ trợ theo quy định. Vì vậy, số lượng khách hàng thực tế đáp ứng đủ điều kiện được hỗ trợ lãi suất còn hạn chế.

Thứ hai, do vướng mắc hồ sơ, chứng từ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay.

Thứ ba, một số hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng trong thực tế vừa có sự tương đồng nhưng cũng có sự khác biệt với các ngành nghề/lĩnh vực được quy định và không thể tách bạch theo quy định hiện hành.

Thứ tư, chương trình hỗ trợ lãi suất được lấy kinh phí từ nguồn ngân sách nhà nước nên chi nhánh, khách hàng cũng thận trọng trong quá trình thực hiện.

Tại hội nghị, đại diện một số lãnh đạo ngân hàng cũng cho biết, một trong những điều kiện để được hỗ trợ lãi suất theo quy định của Nghị định 31 là khách hàng phải có phương án về khả năng phục hồi. Tuy nhiên, NHNN vẫn chưa có hướng dẫn về phương án khả năng phục hồi, mỗi ngân hàng hướng dẫn một kiểu khiến khách hàng bối rối cũng như khó khăn cho công tác thanh, kiểm tra sau này.

Lãnh đạo Vietcombank, BIDV, TPBank... cũng cho biết, bên cạnh một số doanh nghiệp (DN) bị ngân hàng từ chối duyệt đề nghị hỗ trợ lãi suất 2% vì không đủ điều kiện thì có nhiều DN đủ điều kiện nhưng từ chối tham gia vì e ngại thủ tục rườm rà và ngại thanh tra, hậu kiểm về sau.

Theo báo cáo nhanh từ các ngân hàng thương mại, sau 3 tháng triển khai cho vay gói hỗ trợ lãi suất 2% doanh số cho vay được hỗ trợ lãi suất đạt gần 4.407 tỷ đồng đối với gần 550 khách hàng, dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt khoảng 4.300 tỷ đồng; dự kiến số tiền hỗ trợ lãi suất cho khách hàng đến cuối tháng 8/2022 khoảng 13,5 tỷ đồng.

Kiến nghị mở rộng đối tượng được hỗ trợ lãi suất

Để thúc đẩy nhanh việc giải ngân vốn gói hỗ trợ lãi suất 2%, nhiều đề xuất đã được đưa ra, trong đó có đề xuất xem xét mở rộng đối tượng hỗ trợ lãi suất với các hộ gia đình sản xuất kinh doanh không có đăng ký hộ kinh doanh.

Ông Nguyễn Việt Cường - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) nêu khó khăn trong việc xác định khách hàng có khả năng phục hồi, vì trong quá trình kinh doanh sẽ có suy giảm và có phục hồi. Từ đó ông Cường kiến nghị NHNN có hướng dẫn cụ thể hơn về tiêu chí khách hàng có khả năng phục hồi, phạm vi khách hàng hỗ trợ lãi suất, bổ sung với khách hàng không có đăng ký kinh doanh. Từ đó mở rộng phạm vi khách hàng được hỗ trợ, cho phép các hộ kinh doanh không có đăng ký kinh doanh được hỗ trợ lãi suất.

Một số lãnh đạo ngân hàng khác cũng kiến nghị các bộ, ngành có giải pháp tháo gỡ về hóa đơn bán lẻ, dư nợ các khoản vay bằng ngoại tệ, mở rộng đối tượng về xuất khẩu lúa gạo, xây lắp... Đồng thời, có giải pháp giải tỏa tâm lý e ngại về thanh kiểm tra cho DN.

Ngân hàng Nhà nước khẳng định, chương trình hỗ trợ lãi suất 2%/năm từ nguồn ngân sách nhà nước là chương trình có quy mô lớn nhất từ trước tới nay triển khai thông qua hệ thống ngân hàng thương mại. Thời gian tới, NHNN tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại tích cực triển khai trên cơ sở tuân thủ quy định pháp luật; Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh trong triển khai chương trình nhằm đảm bảo đúng đối tượng, đúng mục tiêu, minh bạch và hiệu quả.