Tại dự thảo hồ sơ lập đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội vừa được công bố, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã đề xuất nội dung cho phép tuyển dụng người có trình độ cao đẳng (CĐ) dạy một số môn học theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.
Theo đó, những địa phương thiếu giáo viên (GV) có thể tuyển người tốt nghiệp CĐ, thay vì đại học (ĐH) như quy định tại Luật Giáo dục 2019. Cụ thể, Nghị quyết đề xuất cho phép tuyển dụng người có trình độ CĐ để dạy các môn học bao gồm: Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên, Công nghệ, Ngoại ngữ, Tin học, Nghệ thuật (Âm nhạc và Mỹ thuật) theo Chương trình GDPT 2018 cấp tiểu học và THCS.
Đề nghị này nhằm mục đích tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của các địa phương khi triển khai thực hiện quy định về chuẩn trình độ đào tạo tại Luật Giáo dục năm 2019, bảo đảm đủ số lượng GV triển khai thực hiện Chương trình GDPT 2018 ở một số môn học.
Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực từ tháng 7/2020 quy định GV tiểu học, THCS và THPT phải có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo GV trở lên. Trước đó, GV tiểu học chỉ cần tốt nghiệp trung cấp sư phạm, GV THCS có bằng CĐ. Do đó, các địa phương chỉ được tuyển mới GV là cử nhân ĐH. Những người chưa đạt sẽ phải học để có bằng cấp như quy định. Trên thực tế, 2 năm qua, ngành giáo dục được giao bổ sung hơn 27.800 biên chế GV mỗi năm, nhưng chỉ tuyển được hơn một nửa. Trong khi đó, số học sinh ngày càng tăng. So với năm học 2015 - 2016, hiện bình quân cấp tiểu học tăng 3 - 7 học sinh/lớp, THCS tăng 4.
Để khắc phục tình trạng thiếu GV, Bộ GDĐT đề xuất cho phép các địa phương được tuyển GV có trình độ CĐ để dạy các môn như đã nêu ở trên, sau đó nâng chuẩn. Đây cũng là kiến nghị của nhiều địa phương trong thời gian qua.
Bộ GDĐT phân tích, tình trạng thừa, thiếu GV diễn ra phổ biến tại nhiều địa phương, đặc biệt là GV dạy các môn ở trên, nhưng chậm được khắc phục do nhiều nguyên nhân. Công tác đào tạo tại các cơ sở giáo dục ĐH đối với các ngành Sư phạm Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên, Sư phạm âm nhạc và Sư phạm mỹ thuật chưa kịp để đáp ứng nguồn GV cho công tác tuyển dụng. Đa số các trường THPT chưa có GV môn Nghệ thuật để học sinh có lựa chọn môn học theo quy định trong Chương trình GDPT 2018 từ năm học 2022 - 2023. Số lượng GV Âm nhạc và Mỹ thuật ở cấp THCS có trình độ ĐH trở lên chưa đủ để bố trí giảng dạy tại các cơ sở GDPT.
Thống kê của Bộ GDĐT cho thấy, đến cuối năm học 2022 - 2023, tổng số GV phổ thông trong cả nước là 862.108 (tăng 10.314 GV so với năm học 2018 - 2019). Chất lượng đội ngũ GV phổ thông ngày càng được nâng lên, tuy nhiên, số lượng GV chưa đáp ứng được định mức theo quy định. Tình trạng thừa, thiếu GV diễn ra phổ biến tại nhiều địa phương, đặc biệt là GV dạy các môn tích hợp (Lịch sử - Địa lý, Khoa học tự nhiên), môn học mang tính đặc thù (Công nghệ, Tiếng Anh, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật).
Dự báo được tổng hợp từ các địa phương, đến năm học 2024 - 2025, cấp tiểu học còn thiếu 6.621 GV môn Tin học, 5.780 GV môn Ngoại ngữ; cấp THCS thiếu 11.598 GV môn Công nghệ, 2.366 GV môn Khoa học tự nhiên, 4.321 GV môn Nghệ thuật.
Bộ GDĐT nhận định, việc cho phép tuyển dụng người có trình độ CĐ một số môn học đang thiếu không làm phát sinh thêm biên chế, đảm bảo phù hợp với quy định của Nghị quyết số 19-NQ/TW về tinh giản biên chế. Bên cạnh đó, giải pháp này cũng không làm phát sinh các vấn đề về thủ tục hành chính mới, đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật. Việc tuyển dụng đối tượng này thực hiện theo quy định của Chính phủ và được thực hiện đến hết năm 2028; các GV này sau khi tuyển dụng được tham gia lộ trình nâng chuẩn trình độ đào tạo theo quy định của Chính phủ để đến năm 2030 đạt trình độ chuẩn đào tạo theo quy định tại Luật Giáo dục năm 2019.
Theo dự thảo, nếu được thông qua, việc tuyển dụng dưới chuẩn được thực hiện đến hết năm 2028, dự tính thu hút khoảng 10.000 GV trình độ CĐ.
Dự thảo đang được lấy ý kiến từ nay tới hết ngày 22/4.