Những con số ấn tượng trong phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn thời gian qua cho thấy Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) của Hà Nội đã bước vào giai đoạn phát triển chất lượng, bền vững, không chỉ đạt mà còn vượt xa các mục tiêu đề ra.
Kinh tế nông thôn khởi sắc, đời sống nâng cao
Năm 2024, thu nhập bình quân khu vực nông thôn Hà Nội đạt 73,8 triệu đồng/người/năm, trong đó nhiều xã đạt trên dưới 80-90 triệu đồng/người/năm. Đây là mức thu nhập cao so với bình quân cả nước, phản ánh hiệu quả của các chính sách phát triển sản xuất, đa dạng hóa ngành nghề và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào nông nghiệp.
Giai đoạn 2021-2024, tổng kinh phí Hà Nội huy động cho Chương trình xây dựng NTM đạt 86.807 tỷ đồng, vượt 20,8% so với mục tiêu (71.830 tỷ đồng). Việc huy động đồng bộ các nguồn lực đã giúp hạ tầng nông thôn đồng bộ hơn, tạo điều kiện thuận lợi để kinh tế - xã hội phát triển.
Nỗ lực giảm nghèo của Hà Nội giai đoạn 2021-2024 đạt kết quả ấn tượng. Năm 2021, toàn thành phố còn 4.463 hộ nghèo (0,21%); đến năm 2022 giảm xuống 2.134 hộ (0,095%); năm 2023 còn 690 hộ (0,03%). Đặc biệt, đến cuối năm 2024, TP. Hà Nội không còn hộ nghèo, giảm toàn bộ 690 hộ còn lại, đạt 182% so với chỉ tiêu, về đích trước một năm so với kế hoạch giai đoạn 2021-2025. Khu vực nông thôn hiện chỉ còn 9.570 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 0,77%.
Đây không chỉ là thành tích về mặt số liệu, mà còn là minh chứng cho sự đồng thuận, chung sức của cả hệ thống chính trị và người dân, đảm bảo mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau” trong phát triển. Song song với phát triển kinh tế, Hà Nội chú trọng xây dựng đời sống văn hóa mới. 100% thôn, tổ dân phố đã có quy ước, hương ước; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được triển khai sâu rộng. Kết quả, 99,1% thôn có nhà văn hóa; 95% gia đình đạt và giữ vững danh hiệu “Gia đình văn hóa”; 95,4% thôn, làng đạt danh hiệu “Thôn, làng văn hóa”.
Cơ sở vật chất văn hóa, thể thao được đầu tư đồng bộ, tạo không gian sinh hoạt cộng đồng, nơi người dân giao lưu, rèn luyện sức khỏe và vun đắp tình làng nghĩa xóm. Nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội được thực hiện tốt, góp phần hình thành cộng đồng nông thôn văn minh, hiện đại.
Tình hình an ninh trật tự ở nông thôn Hà Nội tiếp tục ổn định, các sự kiện chính trị, văn hóa, thể thao được bảo đảm tuyệt đối an toàn. Công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội được triển khai quyết liệt, không để xảy ra các vụ án đặc biệt nghiêm trọng, không tồn tại các tụ điểm phức tạp kéo dài về hình sự và tệ nạn xã hội.
Hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh trật tự được nâng cao thông qua việc xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình hiệu quả. Đến nay, cấp cơ sở có 31 nhóm mô hình, 1.524 điểm mô hình, trong đó nổi bật là mô hình “Camera an ninh” tại 300 xã, cơ quan, doanh nghiệp với 22.186 mắt camera; mô hình “Tự phòng, tự quản về an ninh trật tự” tại 250 xã; “Dòng họ tự quản” tại 28 xã; “Tổ hòa giải” tại 45 xã; “Họ giáo tự quản” tại 27 xã; “Câu lạc bộ phòng chống tội phạm, tổ xung kích” tại 62 xã. Những mô hình này đã góp phần quan trọng trong việc chủ động phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật, giữ gìn bình yên cho các làng quê.
Thành công của Hà Nội trong xây dựng NTM không chỉ ở việc hoàn thành các tiêu chí mà còn ở chỗ tạo nền tảng vững chắc để hướng tới mô hình nông thôn mới kiểu mẫu: kinh tế phát triển, đời sống văn hóa phong phú, an ninh trật tự bảo đảm.
Với những kết quả đạt được, Hà Nội đang chứng minh rằng xây dựng NTM không đơn thuần là phong trào, mà là quá trình đổi thay toàn diện, gắn với nâng cao chất lượng sống và sự hài lòng của người dân. Đây cũng là tiền đề để thành phố tiếp tục bứt phá, đưa nông thôn phát triển bền vững, văn minh, hiện đại, xứng đáng là vùng hậu phương vững chắc của Thủ đô.