Sở Thông tin Truyền thông (TT-TT) Hà Nội vừa ban hành tài liệu “Hướng dẫn kỹ năng khai thác thông tin và ứng xử khi tham gia môi trường mạng”. Theo đó, nhiều vấn đề được hướng dẫn chi tiết.
Ứng xử khi tham gia môi trường mạng (ảnh minh họa).
Cụ thể, tài liệu nêu rõ, cán bộ, công chức, người lao động, học sinh, sinh viên TP Hà Nội cần gương mẫu, chuẩn mực khi tham gia môi trường mạng. Hiện nay, những thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, kích động bạo lực... ngày một nhiều trên mạng. Tuy nhiên, nhận thức còn hạn chế của không ít người khi tham gia môi trường mạng đã vô tình phát tán, chuyển tải thông tin sai trái, xấu độc.
Tài liệu cũng viết rõ, khi tham gia môi trường mạng người sử dụng không nên lập nhóm, lập hội để nói xấu, công kích nhau. Không đăng tải, chia sẻ thông tin có thể xúc phạm, làm mất uy tín, danh dự cá nhân của người khác hoặc làm ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân. Không khai thác trái phép dữ liệu cá nhân của người khác cho mục đích thương mại, hoặc các mục đích khác.
Bên cạnh đó, công dân cũng không nên “vào hùa” theo đám đông chia sẻ (share), nhận xét, phê bình trước một thông tin, sự kiện khi chưa hiểu rõ về vụ việc đó, hoặc không có căn cứ để khẳng định sự kiện đó là có thật. Đặc biệt, mỗi công dân không nên cổ súy, tiếp tay cho các trào lưu lệch lạc, thiếu văn hóa, gây phản cảm, bị xã hội lên án như trào lưu “bóc phốt”, “tung clip nhạy cảm”, “đủ like là làm”… Không đưa thông tin bịa đặt, gây ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, gây kích động bạo lực, phân biệt dân tộc, vùng miền, giới tính, tôn giáo, hình ảnh trái thuần phong mỹ tục Việt Nam, thông tin vi phạm pháp luật.
Cũng theo tài liệu, Sở TT-TT Hà Nội cũng khuyến cáo người dân không nên sử dụng những ứng dựng không rõ nguồn gốc để tránh bị làm phiền bởi các tin rác hay bị lấy cắp thông tin tài khoản. Không mở tệp tin (file) đính kèm hay đường dẫn (link) được gửi từ người lạ bởi chúng có thể chứa nội dung xấu hoặc phát tán mã độc làm hỏng thiết bị và đánh cắp thông tin tài khoản. Tuyệt đối không phát tán tệp tin từ các email có địa chỉ không tin cậy hoặc chia sẻ “bom thư, thư rác” tới người khác.
Bên cạnh đó, tài liệu cũng nhấn mạnh: “Công dân nên lan tỏa những thông tin, hình ảnh đẹp về các hoạt động xã hội, phê phán những cái xấu, biểu hiện lệch lạc, hướng tới thông điệp nhân văn, xây dựng văn hóa người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Công dân cũng cần chủ động nhận diện thông tin, khi phát hiện thông tin vi phạm trên môi trường mạng cần lưu lại chứng cứ. Đồng thời thông báo với đơn vị cung cấp dịch vụ mạng và cơ quan chức năng để kịp thời giải quyết…”
Theo thống kê của We Are Social - công ty toàn cầu chuyên tư vấn và nghiên cứu truyền thông xã hội, Việt Nam hiện có 55 triệu người sử dụng mạng xã hội - đứng thứ 7 trên thế giới. Trong khi số liệu của Bộ TT-TT cho biết, Việt Nam có trên 60 triệu tài khoản sử dụng mạng xã hội Facebook; tỷ lệ người dùng internet đạt 50 triệu người, chiếm 53% dân số...
Tuy nhiên, một khảo sát của Chương trình nghiên cứu internet và xã hội cho thấy trên mạng xã hội, tỷ lệ thông tin nói xấu, phỉ báng chiếm 61,7%; thông tin vu khống, bịa đặt chiếm 46,6%; kỳ thị dân tộc 37,1%: kỳ thị giới tính 29,03%; kỳ thị khuyết tật 21,76%; kỳ thị tôn giáo 15,09%... Thực tế này đòi hỏi việc tạo dựng một môi trường thông tin mạng lành mạnh, hữu ích là rất cần thiết. Và người sử dụng mạng xã hội cũng phải có nhận thức, trách nhiệm với cộng đồng.