Sau 8 năm cổ phần hoá, Công ty Cổ phần Phát triển và Kinh doanh nhà (HDTC) trong tình trạng nợ thuế, bảo hiểm hơn 114 tỷ đồng, nhiều dự án vẫn còn chưa triển khai đúng kế hoạch.
Nợ thuế, nợ bảo hiểm cả trăm tỷ đồng
Sau 8 năm cổ phần hoá (năm 2015), Công ty Cổ phần Phát triển và Kinh doanh nhà (HDTC) ghi nhận kết quả kinh doanh khó khăn khi bị cơ quan quản lý về thuế TP HCM ra quyết định cưỡng chế thuế.
Cụ thể, Chi cục Hải quan Quản lý hàng đầu tư (Cục Hải quan TP Hồ Chí Minh) mới ban hành quyết định số 2289/QĐ-ĐT, về việc “Cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế bằng biện pháp dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hoá xuất, nhập khẩu”của Công ty Cổ phần Phát triển và Kinh doanh Nhà (HDTC).
Theo quyết định trên, HDTC bị cưỡng chế thuế do có số tiền nợ thuế quá 90 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp theo quy định. Số tiền cưỡng chế là hơn 114 tỷ đồng. Thời hạn thi hành quyết định trong 1 năm, từ ngày 10/10/2023-9/10/2024.
Trả lời với báo chí về số tiền nợ thuế nêu trên, ông Đinh Trường Chinh, Chủ tịch HĐQT kiêm người đại diện theo pháp luật của HDTC cho biết: “Nhà nước không chịu cấp sổ đỏ lấy tiền đâu mà đóng thuế. Doanh nghiệp bỏ hàng nghìn tỷ đồng vào dự án mà 8 năm không có một tờ giấy cho doanh nghiệp, thủ tục không chịu làm cho chúng tôi, tiền đâu chúng tôi đóng thuế”.
Không chỉ nợ thuế, hiện nay, HDTC còn đang dính “lùm xùm” đến việc cho một công ty sử dụng đất công viên (5,3 ha) thuộc dự án Khu dân cư An Sương (quận 12) thành khu vui chơi giải trí, ẩm thực gây xôn xao dư luận. Đáng chú ý, dù doanh nghiệp đang khó khăn nợ thuế hàng trăm tỷ đồng nhưng HDTC vẫn không hề thu phí của đơn vị được cho mượn đất là Công ty TNHH Dịch vụ Thiên Hồng Phát.
Theo thông báo của Bảo hiểm xã hội TP HCM, tính đến hết ngày 10/10/2023, HDTC đang nợ hơn 6,1 tỷ đồng tiền bảo hiểm xã hội, số tháng chậm đóng là 12 tháng. Một công ty thành viên thuộc HDTC cũng do ông Đinh Trường Chinh làm đại diện pháp luật, Công ty TNHH Laimian cũng 9 tháng chưa đóng bảo hiểm xã hội với số tiền nợ hơn 2,2 tỷ đồng.
Nhiều dự án ngổn ngang
Năm 2015, Công ty TNHH MTV Phát triển và Kinh doanh nhà (thuộc Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn - TNHH MTV) cổ phần hoá và đổi tên thành Công ty Cổ phần Phát triển và Kinh doanh nhà (HDTC), giá trị phần vốn nhà nước chỉ còn nắm 30% trong HDTC, 70% vốn còn lại là của những người có liên quan và cá nhân ông Đinh Trường Chinh.
Thông tin có được, tại thời điểm cổ phần hoá, giá trị thực tế của HDTC để cổ phần hoá là hơn 3.196 tỷ đồng, giá trị phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp xác định cổ phần hoá là hơn 2.241 tỷ đồng.
Ngày 12/1/2016, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Thanh Liêm có văn bản số 99/UBND-CNN chấp thuận đề xuất của Ban đổi mới doanh nghiệp về việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược mua cổ phần của Công ty TNHH MTV Phát triển và Kinh doanh nhà khi thực hiện cổ phần hoá là Công ty TNHH Thương mại – Quảng cáo – Xây dựng – Địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) có liên quan đến ông Đinh Trường Chinh. Số lượng cổ phần bán cho Công ty Việt Hân là 78 triệu cổ phần, tương đương 43,79% vốn điều lệ.
Đến ngày 20/4/2016, Công ty Việt Hân sở hữu 116,88 triệu cổ phần, chiếm 52,14% vốn của HDTC; bà Đinh Ngọc Châu Hương sở hữu 19,44 triệu cổ phần, chiếm 8,67 % vốn điều lệ và Hà Thị Bích Hạnh sở hữu 19,44 triệu cổ phần, chiếm 8,67 % vốn điều lệ HDTC, hai cổ đông này cũng có mối liên hệ với ông Đinh Trường Chinh và Công ty Việt Hân. Phần vốn nhà nước tại HDTC chỉ còn 67,25 triệu cổ phần, tương đương 30% vốn điều lệ.
Sau cổ phần hoá, HDTC tiếp tục kế thừa các dự án bất động sản có giá trị lớn, bao gồm dự án Khu đô thị An Phú – An Khánh 131 ha, Khu dân cư An Sương 65 ha, Khu dân cư Long Toàn (Bà Rịa – Vũng Tàu) 7,2 ha…được xem là “món hời” của nhóm các cổ đông Công ty Việt Hân và cá nhân có liên quan. Trong đó, 2 dự án được xác định mang lại nguồn thu lớn cho doanh nghiệp này sau cổ phần hoá Khu đô thị An Phú – An Khánh và Khu dân cư An Sương.
Mặc dù vậy, đến nay một số dự án kể trên vẫn đang ngổn ngang, chưa thực hiện theo đúng kế hoạch mà HĐQT HDTC đặt ra. Cụ thể, Khu dân cư An Sương sau khi HDTC thừa kế vẫn chỉ mới hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông để phục vụ việc phân lô bán nền, các công trình xã hội như công viên, cây xanh, khu vui chơi…đến nay vẫn chưa triển khai. Ngược lại, HDTC tiếp tục xin điều chỉnh một số hạng mục của dự án nhưng đến nay vẫn chưa được chấp thuận.
Tương tự, Khu đô thị An Phú – An Khánh hiện cũng rơi vào cảnh ngổn ngang, sau một thời gian thi công rầm rộ khu nhà ở cao tầng. Năm 2019, UBND quận 2 cũ (nay là TP. Thủ Đức) phát hiện và tiến hành xử phạt HDTC về hành vi vi phạm “xây chui” 13.000 căn hộ tại dự án Laimian City thuộc Khu đô thị An Phú - An Khánh. Ngoài ra, Khu đô thị An Phú – An Khánh còn một số tồn tại như điều chỉnh, hoán đổi đất công viên để làm nhà ở, điều chỉnh nâng tầng khu căn hộ, đền bù giải phóng mặt bằng…dẫn đến tình trạng rối trong quy hoạch.
Kiểm toán yêu cầu, kiểm tra xử lý nhiều vấn đề
Mặt khác, HDTC hiện đang tồn tại một vấn đề liên quan đến việc cổ phần hoá được Kiểm toán Nhà nước kiến nghị UBND TPHCM chỉ đạo giải quyết. Theo đó, Kiểm toán nhà nước kiến nghị UBND TPHCM chỉ đạo các đơn vị có liên quan đôn đốc thu và xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành khoản lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp giai đoạn chuyển thể 3.280,1 triệu đồng, trong đó: năm 2015 là 699,4 triệu đồng; năm 2016 là 2.580,7 triệu đồng.
Kiểm toán Nhà nước còn yêu cầu các cơ quan chức năng có thẩm quyền tổ chức kiểm tra, rà soát và xử lý theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định khác có liên quan trọng việc quản lý, sử dụng 2 khu đất (Nhà đất số 154 Phùng Hưng, phường 15, quận 5, TPHCM, diện tích đất 250 m2; Khu đất tại số 36 Bùi Thị Xuân, phường Bến Thành, quận 1, TPHCM, diện tích đất 1.004 m3).
Chấn chỉnh, rút kinh nghiệm đối với việc chậm phê duyệt quyết toán tài chính tại thời điểm chính chuyển sang công ty cổ phần, đồng thời thực hiện phê duyệt quyết toán tiền thu cổ phần hoá, chi phí cổ phần hoá, kinh phí hỗ trợ lao động dôi dư kịp thời theo quy định tại khoản 5, Điều 10 Thông tư số 127/2014/TT- BTC, khi phê duyệt quyết toán chuyển thể có lưu ý đến việc xử lý tài chính theo quy định đối với các khoản nợ không được đổi chiếu, phê duyệt chính thức giá trị hàng hoá, thành phẩm tồn kho, giá trị chi phí dở dang bao gồm 2 dự án (An Sương, quận 12, TPHCM và An Phú An Khánh, quận 2, TPHCM), 26 lô đất tại khu dân cư Long Toàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và xử lý theo quy định của pháp luật về đất đai và các quy định khác có liên quan.
Ngoài ra Kiểm toán nhà nước còn chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền xác định tiền thuê đất nộp một lần cho toàn bộ thời gian thuê (lô đất 36 Bùi Thị Xuân, quận 1, TPHCM) và thông báo kịp thời nộp vào ngân sách nhà nước theo đúng quy định của Luật Đất đai. Chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền tổ chức rà soát, kiểm tra và xử lý theo quy định của pháp luật đối với việc hợp tác đầu tư 2 khu đất: Khu đất 227 Lý Thường Kiệt, phường 6, quận Tân Bình, TP. HCM, diện tích đất 4.967,1 m2, khu đất phường Tân Phú, quận 7, TP. HCM, diện tích 44.862,5 m2.
Chỉ đạo cơ quan chức năng có thẩm quyền tổ chức rà soát, kiểm tra các khu đất mà đơn vị đang được quản lý và sử dụng để giải quyết theo quy định tại Luật Đất đai, Nghị quyết số 60/2018/QH14 ngày 15/6/2018 của Quốc hội và các văn bản pháp luật liên quan.