Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) đang triển khai một số dự án quan trọng, cấp thiết để hỗ trợ đồng bào phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế, có điều kiện để phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.
Các dự án đang được huyện Hương Khê triển khai theo chương trình như: Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc; Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và các đơn vị sự nghiệp công lập của lĩnh vực dân tộc; Đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn…
Huyện Hương Khê là một điển hình về thực hiện các dự án của chương trình. Toàn huyện Hương Khê có 293 hộ/1.061 nhân khẩu là đồng bào các dân tộc thiểu số Lào, Mường và Chứt. Riêng đồng bào dân tộc Chứt hiện có 62 hộ/210 nhân khẩu, nằm trong khu vực địa giới hành chính của xã Hương Liên và xã Hương Vĩnh.
Trong đó, người Chứt là một nhóm nhỏ của dân tộc Mã Liềng, trước đây đồng bào dân tộc Chứt sống du canh, du cư bằng cách săn bắt, hái lượm, sống trong các hang động hoặc các lều tạm bợ bằng lá cây rừng. Trải qua các giai đoạn khác nhau, đến nay, đồng bào dân tộc Chứt đã sống định cư ổn định trên vùng đất Ka Đay - xã Hương Liên và được đặt tên là bản Rào Tre.
Hiện nay bản Rào Tre có 44 hộ, 153 nhân khẩu sinh sống. Tỷ lệ hộ nghèo 90,3%, cận nghèo 9,7%; tỷ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ em 26%.
Những năm qua, các cấp, ngành, tổ chức luôn ưu tiên dành nguồn lực từ các chương trình, dự án, chính sách tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu trên địa bàn vùng đồng bào sinh sống. Đơn cử như công trình điểm trường mầm non với tổng mức đầu tư 2 tỷ đồng; đường giao thông nông thôn 1,75 tỷ đồng… Các đơn vị, tổ chức cũng thường xuyên hỗ trợ cây giống, kỹ thuật sản xuất, triển khai các hoạt động sinh kế hỗ trợ đồng bào ổn định sản xuất, đời sống
Từ nguồn chính sách hỗ trợ, địa phương đã tập trung cải tạo đồng ruộng, đất canh tác tại khu vực ven sông Ngàn Sâu với diện tích 2,65 ha. Đồng thời, tổ chức làm đất, xây dựng hàng rào, hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và hướng dẫn kỹ thuật giúp bà con trồng cỏ, trồng ngô để chăn nuôi bò nái sinh sản. Ngoài ra, tổ sản xuất sẽ được hỗ trợ 1 máy cày. Bà con dân bản được hỗ trợ mua sắm nông cụ phục vụ sản xuất như cuốc đào, cuốc bàn, cào sắt. Cùng đó, xây dựng 20 chuồng trại cho 20 hộ dân tham gia dự án. Hiện địa phương đang tìm kiếm nguồn con giống chất lượng để tổ chức bàn giao cho bà con.
Ông Trần Quốc Bảo, Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Khê cho biết, do đặc thù quá trình phát triển của đồng bào dân tộc Chứt, thời gian qua, mặc dù được địa phương, các nhà hảo tâm luôn dành sự quan tâm đặc biệt cho người dân nơi đây nhưng nhìn chung đời sống của bà con dân bản vẫn còn rất nhiều khó khăn.
Theo lãnh đạo huyện Hương Khê, từ khi có nhiều chủ trương, chính sách đến với dân bản nơi đây đã giúp bà con dân tộc có một bước phát triển mới. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên, các em trong độ tuổi được đến trường đầy đủ và theo từng cấp học.
Hiện nay bà con dân bản đã từng bước biết sản xuất nông nghiệp, nhiều hộ đã có nhà ở kiên cố, mái ngói đỏ tươi, 100% hộ dân được sử dụng điện lưới và có đủ nước sạch sử dụng. Công tác chăm sóc sức khỏe cho bà con dân tộc được quan tâm. Đặc biệt, tình trạng hôn nhân cận huyết đã chuyển biến tích cực, cơ bản đồng bào đã nhận thức được hệ lụy của hôn nhân cận huyết thống.