Hòa Bình: Hang xóm Trại và Mái đá làng Vành được xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Thông tin từ tỉnh Hòa Bình được biết, Quyết định số 694/QĐ-TTg được Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký và ban hành ngày 18/7/2024 xếp hạng 3 di tích quốc gia đặc biệt là: Di tích khảo cổ Vĩnh Hưng; Di tích lịch sử các địa điểm khởi nghĩa Trương Định; Di tích khảo cổ Hang xóm Trại và Mái đá làng Vành.

Quyết định của Phó Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch UBND các cấp nơi có di tích được xếp hạng trong phạm vi nhiệm vụ và quyền hạn của mình thực hiện việc quản lý Nhà. nước đối với di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Trong đó, Di tích khảo cổ Hang xóm Trại và Mái đá làng Vành là địa danh nằm trên địa bàn huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình.

Di tích hang Xóm Trại là di tích văn hoá Hoà Bình tiêu biểu ở Việt Nam và Đông Nam Á, được phát hiện năm 1975. Hang có niên đại 21.000 năm cách ngày nay và đã được xếp hạng di tích khảo cổ học cấp Quốc gia năm 2001.

Qua nhiều lần điều tra, thám sát và khai quật đã phát hiện khối tư liệu khổng lồ bao gồm vỏ nhuyễn thể, xương răng thú, di cốt người, gốm và đặt biệt là di vật đá lên đến hàng nghìn hiện vật. Cho đến nay, đây là di tích văn hóa Hòa Bình có bộ di vật phong phú nhất về công cụ đá. Tại 4 lần khai quật (1980, 1981, 1982, 1986) số lượng công cụ được tìm thấy tại địa điểm này là không lớn lắm….

Di tích mái đá Làng Vành là di tích khảo cổ học thời đại đá tiêu biểu thuộc nền văn hoá Hoà Bình được nhà nữ khảo cổ học người Pháp M.Colani phát hiện và khai quật từ năm 1929.

Di tích mái đá Làng Vành được xếp hạng di tích khảo cổ cấp Quốc gia năm 2004. Hiện nay, di tích còn giữ được nguyên trạng một phần tầng văn hoá gốc, trên vách mái đá còn lại khá nhiều lớp trầm tích của kỷ đệ tứ. Di tích có địa tầng rất dày, chứa tổ hợp công cụ đá, gốm, mộ táng của cư dân văn hoá Hoà Bình niên đại từ 17.000 - 8.000 năm cách ngày nay.

Thông qua cuộc khai quật phát hiện được dấu vết của một số di tích bếp lửa, các cụm xương động vật, các cụm đá tảng cuội có thể liên quan đến chỗ ngồi chế tác công cụ hay chế biến thức ăn của người tiền sử; các hố bên ngoài hang không phát hiện được các dấu vết di tích. Trong các hố khai quật và thám sát thu được một khối lượng khá lớn về di vật, chủ yếu là đồ đá, đồ xương, đồ gốm và nhuyễn thể; có thêm 7 niên đại tuyệt đối cho di tích mái đá Làng Vành, sau khi có kết quả hiệu chỉnh vòng cây sẽ có niên đại tuyệt đối sớm nhất ở di tích này lên tới 25 triệu năm cách ngày nay.

Cho đến nay, đây là di tích văn hóa Hòa Bình có bộ di vật phong phú nhất về công cụ đá. Di tích được xác định là tài nguyên du lịch quý giá của tỉnh Hòa Bình. Từ khi phát hiện đến nay, các di tích văn hóa Hòa Bình đã thu hút được đông đảo các nhà khoa học trên thế giới và trong nước quan tâm nghiên cứu.