Nhiều tháng nay, mỏ đá Thung Nai thuộc xã Cao Dương, huyện Lương Sơn, tỉnh Hoà Bình hoạt động gây khói bụi, tiếng ồn, hư hỏng đường giao thông. Nhất là quá trình nổ mìn khai thác đá khiến nhà dân rung chấn, xuất hiện nhiều vết nứt… ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống thường ngày cũng như kinh tế người dân mà chưa thể xử lí dứt điểm.
Mỏ đá “hành dân”
Báo Đại Đoàn Kết nhận được phản ánh của người dân thung Om Ngái, thôn Đồng Om, xã Cao Dương, huyện Lương Sơn, tỉnh Hoà Bình về việc họ đang phải chịu cảnh tra tấn về tiếng ồn và bụi phát ra từ Mỏ đá Thung Nai của Công ty TNHH MTV XNK Thương mại và Phát triển đô thị Hiệp Cường (Công ty Hiệp Cường). Hơn nữa, trong quá trình hoạt động nổ mìn, mỏ đá này còn gây rung chấn, nứt tường nhà các hộ dân xung quanh.
Ghi nhận của PV ngày 26/7, con đường dẫn vào mỏ đá Thung Nai có nhiều xe tải chở đá qua lại, đường đi xuất hiện nhiều ổ voi, ổ gà, bụi phủ trắng xoá cây cối 2 bên đường. Theo quan sát, mỏ đá Thung Nai chỉ cách nhà người dân sinh sống khoảng 100m, hoạt động nghiền đá, vận chuyển đá diễn ra rầm rộ, đứng từ nhà người dân có thể nghe thấy rõ tiếng nghiền đá ầm ầ, rất khó chịu.
Trao đổi với PV, bà Vi Thị Yến (Thung Om Ngái, thôn Đồng Om, xã Cao Dương) cho biết, mỏ đá Thung Nai hoạt động nghiền đá khoảng 10 – 12 tiếng/ngày (sáng từ 4h30 – 12h trưa; chiều từ 13h30 – 19h30), bán hàng cả ngày lẫn đêm 24/24. Ngoài ra, do khoảng cách của mỏ đá rất gần các hộ dân nên tiếng máy xúc, máy nghiền, xe tải chở đá kêu ù ù bên tai, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe cũng như tinh thần của người dân.
“Nhà tôi sinh sống ở đây đã gần 20 năm, bắt đầu từ tháng 2/2023, mỏ đá Thung Nai đi vào hoạt động rầm rộ gây tiếng ồn, khói bụi, hư hỏng đường giao thông. Nhất là những lúc nổ mìn khiến nhà cửa rung lắc, trên tường xuất hiện nhiều vết nứt. Do nhà tôi cách mỏ đá Thung Nai chỉ khoảng 100m nên hằng ngày phải nghe tiếng nghiền đá ầm ầm, “đinh tai, nhức óc” vô cùng đau đầu”, bà Yến bức xúc nói.
Còn chị Nguyễn Thị Vi (thôn Đồng Om, xã Cao Dương) chia sẻ, từ khi mỏ đá Thung Nai bắt đầu đi vào khai thác và sản xuất (từ ngày 5/2/2023), Công ty Hiệp Cường lắp đặt dây chuyền nghiền đá cỡ lớn, kèm theo nhiều thiết bị lớn để phục vụ cho dây chuyền. Xe vận chuyển đá đi tiêu thụ là những xe tải hạng nặng, chủ yếu là xe 4 chân và xe đầu kéo cỡ lớn, hoạt động suốt ngày đêm đi trong con đường dân sinh ngõ hẹp, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông.
Theo chị Vi, do khoảng cách mỏ sát gần các hộ gia đình nên tiếng ồn từ các thiết bị phát ra rất lớn, tiếng nổ mìn gây chấn động mạnh, khói bụi của đất đá khi nghiền cũng như khi xúc lên xe bán hàng bay mù mịt trong khu dân cư. Mọi công việc và sinh hoạt của gia đình bị đảo lộn, trẻ em buổi tối không ôn bài được, người lớn đi làm cả ngày, đêm về không thể ngủ nổi, cây trồng vật nuôi khó phát triển, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần và kinh tế người dân.
Chưa thể xử lí dứt điểm
Liên quan đến những phản ánh trên, ông Nguyễn Văn Khiên, Chủ tịch UBND xã Cao Dương cho biết, những kiến nghị của người dân về mỏ đá Thung Nai của Công ty Hiệp Cường xã đã nắm bắt được và từng tiếp nhận 3 lần đơn thư cầu cứu của người dân, chủ yếu về vấn đề tiếng ồn và khói bụi phát ra trong quá trình nghiền đá của công ty. UBND xã đã cử người xuống kiểm tra hiện trạng, đánh giá tác động mà bà con bị ảnh hưởng và có báo cáo UBND huyện Lương Sơn.
Theo ông Khiên, khu vực thung Om Ngái có đến 4 - 5 mỏ đá hoạt động quanh khu vực người dân sinh sống (trong đó có mỏ đá Thung Nai). Hiện nay, đã có phương án xây dựng quy hoạch khu tái định cư (TĐC) để di dời các hộ ra khỏi khu vực này. Dự kiến có khoảng 30 hộ phải di chuyển vì khu vực thung Om Ngái sẽ được quy hoạch làm khu sản xuất vật liệu xây dựng.
"Hiện tại, thung Om Ngái có gần 30 hộ dân sinh sống gần mỏ đá Thung Nai, trong đó có 4 hộ bị ảnh hưởng nhiều nhất do ở sát cạnh mỏ (khoảng 100m). Sống bên cạnh mỏ đá thì việc bụi bặm, tiếng ồn là không thể tránh khỏi nên phía Công ty Hiệp Cường cũng đã có phương án đền bù cho người dân. Với những hộ ở gần được hỗ trợ 7 triệu đồng/năm, còn những hộ khoảng cách xa hơn thì được hỗ trợ 5 triệu đồng/năm. Vấn đề dư chấn do nổ mìn làm nứt nhà dân thì hiện các doanh nghiệp đã đến hỗ trợ người dân khắc phục”, ông Khiên thông tin.
Tuy nhiên, trái ngược với những gì Chủ tịch UBND xã Cao Dương nói, 2 hộ gia đình bà Yến và chị Vi thông tin hiện chưa nhận được khoản hỗ trợ, bồi thường nào từ phía Công ty Hiệp Cường. Năm 2022, có một vài hộ trong thôn được nhận bồi thường nhưng cũng chỉ ở mức 3 – 5 triệu đồng/hộ, còn từ đầu năm 2023 đến nay thì chưa hề được nhận. Trong khi mỗi ngày, các hộ dân vẫn cứ phải sống chung với tiếng ồn, khói bụi phát ra từ mỏ đá Thung Nai.
Tại biên bản làm việc ngày 7/6/2023 của phòng Tài nguyên môi trường (TNMT) huyện Lương Sơn tổ chức nhằm xác minh nội dung đơn phản ánh của công dân đối với mỏ đá Thung Nai của Công ty Hiệp Cường, đoàn công tác đã khẳng định phản ánh của bà Nguyễn Thị Vi và bà Vi Thị Yến về tiếng ồn, khói bụi phát sinh từ khu vực nghiền đá của công ty là có cơ sở. Xác nhận thời gian bán hàng vào ban đêm của Công ty Hiệp Cường gây tiếng ồn là đúng.
Do vậy, phòng TNMT huyện Lương sơn yêu cầu Công ty Hiệp Cường thực hiện các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, hạn chế tác động, ảnh hưởng đến khu vực dân cư; thực hiện cam kết tải trọng, che chắn các phương tiện ra vào mỏ vận chuyển thành phẩm đi tiêu thụ; điều chỉnh thời gian hoạt động trong quá trình sản xuất, bán hàng phù hợp với thời gian sinh hoạt của người dân; thực hiện tốt công tác dân vận với nhân dân, phối hợp với nhân dân và chính quyền giải quyết các vấn đề phát sinh.
Đồng thời, đề nghị UBND xã Cao Dương tăng cường giám sát hoạt động của các doanh nghiệp khai thác khoáng sản trên địa bàn (trong đó có mỏ đá Thung Nai). Kịp thời có ý kiến chỉ đạo các doanh nghiệp giải quyết những vấn đề phát sinh trên địa bàn. Xử lí dứt điểm những hạn chế, tồn tại mà các mỏ đá gây ảnh hưởng đến người dân.