Học tập, vận dụng chính quyền 2 cấp làm kim chỉ nam cho hoạt động kinh doanh tại VietinBank Bắc Thăng Long - Kỳ 1: Chính quyền địa phương 2 cấp góc nhìn từ Đảng bộ Vietinbank Bắc Thăng Long
Trong bối cảnh nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều yêu cầu đổi mới, cải cách mạnh mẽ bộ máy nhà nước, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã được xác lập và đang được triển khai quyết liệt. Đối với mỗi tổ chức Đảng, mỗi doanh nghiệp nhà nước, trong đó có hệ thống ngân hàng thì việc hiểu, tiếp nhận, đồng hành cùng mô hình mới này là cần thiết. Từ góc nhìn của Đảng bộ VietinBank Bắc Thăng Long, có thể nhìn thấy những cơ hội, thách thức và cách thức tích hợp của tổ chức Đảng với tiến trình đổi mới của hệ thống chính quyền địa phương.
Bước chuyển chiến lược và vai trò của tổ chức Đảng cơ sở
Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được hiểu là sự tổ chức chính quyền địa phương chỉ còn hai cấp: cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (xã, phường), và bỏ đi cấp quận, huyện (quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh). Có thể nói đây là một bước cải cách có tính lịch sử trong tổ chức bộ máy nhà nước. Thời điểm vận hành chính thức là từ ngày 1/7/2025 tại 34 tỉnh, thành phố trong cả nước.
Việc này được đánh giá là bước đột phá trong cách tiếp cận chính quyền địa phương giúp: tinh gọn bộ máy, tiến gần dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả. Nhằm đạt được những mục tiêu như: Giảm tầng nấc trung gian hành chính, loại bỏ sự chồng chéo giữa cấp huyện và cấp xã; Nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, cải cách hành chính, thúc đẩy chuyển đổi số; Tạo không gian phát triển mới, phân bổ nguồn lực và thẩm quyền hợp lý hơn để thúc đẩy tăng trưởng, ổn định và đổi mới.
Tuy nhiên, việc chuyển đổi này cũng đặt ra không ít thách thức, từ xác định lại ranh giới, sáp nhập đơn vị hành chính, bố trí nhân sự, quản lý tài chính, giải quyết quyền và nghĩa vụ của người dân đến việc triển khai đồng bộ, tránh gián đoạn. Với mỗi tổ chức Đảng, đặc biệt là tại các doanh nghiệp nhà nước như ngân hàng, việc hiểu và đồng hành với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là phần quan trọng trong thực hiện chức năng lãnh đạo của Đảng. Theo đó, tổ chức Đảng không chỉ tập trung vào hoạt động nội bộ mà còn cần gắn kết với sự vận hành của hệ thống chính quyền mới, phát huy vai trò “đầu tàu” của mình trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, kinh doanh, xã hội.
Về đổi mới phương thức lãnh đạo tại VietinBank Bắc Thăng Long, Đảng bộ đã luôn chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng gắn với phát huy thẩm quyền, trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy… để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng. Và Đảng bộ “nói không với căn bệnh sợ trách nhiệm, né trách nhiệm”. Như vậy, trong bối cảnh mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tổ chức Đảng như Đảng bộ VietinBank Bắc Thăng Long có nhiệm vụ và vai trò: Đảm bảo cán bộ, đảng viên hiểu rõ và thích ứng về mô hình 2 cấp, những thay đổi về cơ cấu, thẩm quyền, chức năng; từ đó định hướng hoạt động ngân hàng, gắn với nhu cầu chính quyền mới; Phối hợp với chính quyền địa phương: Do ngân hàng hoạt động gắn kết rất chặt với các địa phương (huy động vốn, tín dụng, dịch vụ ngân hàng, hỗ trợ phát triển kinh tế xã hội), nên việc chính quyền địa phương vận hành hiệu quả sẽ ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh, môi trường tín dụng, rủi ro ngân hàng; Thúc đẩy văn hóa doanh nghiệp, Đảng bộ tiên phong: Tổ chức Đảng cần tiên phong trong đổi mới, nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường kết nối với chính quyền, cộng đồng; Giám sát và phản ánh thực tiễn: Thông qua tổ chức Đảng, cán bộ đảng viên phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai mô hình chính quyền 2 cấp tại địa phương, từ đó góp phần điều chỉnh, hoàn thiện; Tăng cường trách nhiệm xã hội và phát triển bền vững: Khi chính quyền gần dân hơn, tín dụng ngân hàng gắn kết hơn với phát triển địa phương, tổ chức Đảng ngân hàng cần định hướng hoạt động ngân hàng theo hướng hỗ trợ phát triển bền vững, đồng hành với chính quyền mới.
Cơ hội và thách thức
VietinBank Bắc Thăng Long là chi nhánh trực thuộc VietinBank, đóng trên địa bàn có vị trí chiến lược: Vùng cửa ngõ Thủ đô nơi tập trung các khu công nghiệp, tốc độ đô thị hóa nhanh, đông dân cư và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do đó việc triển khai mô hình 2 cấp sẽ có tác động sâu rộng đến hoạt động của chi nhánh, dưới góc độ Đảng bộ VietinBank Bắc Thăng Long, có thể chỉ ra những cơ hội như sau:
Thủ tục phê duyệt, xác nhận nhanh hơn: Với mô hình 2 cấp, VietinBank Bắc Thăng Long có thể làm việc trực tiếp với chính quyền xã, phường trong các thủ tục xác nhận hồ sơ vay vốn, tài sản bảo đảm và triển khai dự án tín dụng chính sách giảm bớt bước trung gian ở cấp huyện; Cơ hội mở rộng mạng lưới tín dụng vi mô: Khi cấp xã được phân quyền mạnh hơn, ngân hàng có thể tham gia sâu vào chương trình phát triển nông thôn, tín dụng cho hộ sản xuất, kinh tế hợp tác xã gắn với mục tiêu “ngân hàng phục vụ phát triển cộng đồng”; Đồng bộ hóa dữ liệu địa chính, tài sản: Cấp xã chịu trách nhiệm cập nhật dữ liệu đất đai, dân cư, hộ kinh doanh; Chi nhánh có thể kết nối dữ liệu hành chính nhanh hơn, giảm rủi ro thông tin; Tận dụng chuyển đổi số chính quyền 2 cấp: Khi chính quyền cơ sở vận hành theo mô hình số hóa, ngân hàng có cơ hội tích hợp sâu hơn vào hệ sinh thái dịch vụ công trực tuyến (nộp thuế, lệ phí, thanh toán điện tử, hóa đơn điện, nước, học phí, viện phí…); VietinBank Bắc Thăng Long có thể triển khai ứng dụng VietinBank eFAST hoặc VietinBank iPay gắn liền với cổng dịch vụ công xã/phường; Gia tăng độ phủ thương hiệu VietinBank tại cấp xã thông qua các điểm ngân hàng số, POS, QR Pay, Viet QR…
Đi đôi với những cơ hội luôn là những thách thức buộc Đảng bộ VietinBank Bắc Thăng Long đã chỉ ra dưới đây: Cấp xã có thể chưa đồng bộ trong khâu thẩm định hồ sơ hành chính, có thể phát sinh sai sót khi xác nhận đất đai hoặc quyền sử dụng tài sản bảo đảm; Hạ tầng công nghệ tại nhiều xã còn một số hạn chế; người dân nông thôn còn thói quen dùng tiền mặt; Mô hình 2 cấp làm thay đổi quy trình xác minh hành chính, hồ sơ pháp lý, chứng nhận tài sản có thể phát sinh rủi ro pháp lý nếu ngân hàng chưa kịp cập nhật kịp thời; Khi cấp xã chịu trách nhiệm nhiều hơn, việc xác nhận hồ sơ (sổ đỏ, giấy phép kinh doanh, đăng ký dân cư) có thể gặp một số khó khăn so với hồ sơ ban đầu.
“Chi nhánh luôn đồng hành cùng chính quyền cơ sở thông qua việc phối hợp với UBND xã trên địa bàn khu công nghiệp Nội Bài, các làng nghề truyền thống tại xã Đa Phúc, Nội Bài về hỗ trợ tín dụng, chuyển đổi số, phát triển nông nghiệp, công nghiệp, thương mại dịch vụ; Kết nối ngân hàng số với chính quyền số, doanh nghiệp số, công dân số; Phát triển nguồn nhân lực thích ứng với mô hình 2 cấp; Đẩy mạnh chuyển đổi số nội bộ; Ứng dụng dữ liệu hành chính địa phương vào quản trị rủi ro, xếp hạng tín dụng khách hàng; Phát huy vai trò Đảng bộ là hạt nhân chính trị văn hóa; Mỗi đảng viên là đại sứ hình ảnh của VietinBank “Trung thực, kỷ cương, chuyên nghiệp, tận tâm” - Ông Nguyễn Hoàng Quân, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc VietinBank Bắc Thăng Long cho biết.
Tại VietinBank Bắc Thăng Long các Đảng viên luôn thực hiện tốt phương châm “Đảng mạnh thì đơn vị mạnh, Đảng viên tiên phong thì dịch vụ ngân hàng tỏa sáng”. Có thể nói, từ góc nhìn của Đảng bộ VietinBank Bắc Thăng Long, khi chính quyền địa phương vận hành tinh gọn, hiệu quả, thì ngân hàng cũng phải tinh gọn, hiệu quả, phục vụ nhanh hơn, minh bạch hơn. Điều đó đồng nghĩa với đổi mới tư duy lãnh đạo, nâng cao năng lực cán bộ và lấy phục vụ nhân dân làm mục tiêu chính trị cao nhất.
