Nhiều năm nay, vai trò, chức năng và nhiệm vụ của Hội đồng Huấn luyện viên (HLV) quốc gia ít được ai để ý tới. Tiếng là một tổ chức tập hợp của những nhà chuyên môn hàng đầu, nhưng vai trò của Hội đồng HLV quốc gia lại rất mờ nhạt và nhiều người cho rằng xưa nay những người ngồi vào hội đồng này chỉ là ngồi vào vị trí “hữu danh, vô thực” của bóng đá Việt Nam.
Vấn đề của hội đồng HLV quốc gia chỉ nóng sau Hội nghị BCH VFF lần 4 khóa VII vừa qua.
Chuyện về Hội đồng chỉ nóng lên sau khi Phó chủ tịch VFF Trần Quốc Tuấn xin thôi chức vụ và nhất là khi một vị phó chủ tịch khác là ông Đoàn Nguyên Đức tiến cử ông Lê Thụy Hải vào Hội đồng HLV quốc gia.
Sau Hội nghị BCH VFF lần 4 khóa VII vừa qua, Thường trực VFF đã gửi phiếu thăm dò cho các Ủy viên BCH, đề nghị giới thiệu người có thể đảm đương chức danh Chủ tịch Hội đồng HLV quốc gia trong thời gian tới. Một loạt tiêu chuẩn đã được đưa ra và dù có nhiều ứng cử viên ở thời điểm hiện nay nhưng không phải ai cũng hội đủ tiêu chí như yêu cầu.
Nhiều người vẫn mặc định trong đầu rằng Hội đồng HLV Quốc gia chỉ là bù nhìn, mà người giật dây chính là lãnh đạo Liên đoàn. Khi tiếng nói của Chủ tịch Hội đồng cũng là tiếng nói của Phó Chủ tịch VFF Trần Quốc Tuấn thì vai trò giám sát, đánh giá, phản biện… chẳng còn ý nghĩa gì.
Việc Phó chủ tịch VFF Trần Quốc Tuấn mới đây xin rút khỏi ghế Chủ tịch Hội đồng HLV quốc gia phần nhiều là vì giới truyền thông thống kê ông giữ nhiều ghế quá, tới 14 ghế ở Liên đoàn Bóng đá châu Á (AFC), Liên đoàn Bóng đá Đông Nam Á (AFF) và VFF. Cùng với đó, nhiều chuyên gia đã đặt câu hỏi: Ông Tuấn làm HLV ngày nào? Trình độ ra sao mà giữ ghế Chủ tịch Hội đồng HLV quốc gia?...
Ông Tuấn xin rút khỏi chức vụ trên và tiến cử ông Mai Đức Chung trám chỗ. Thế nhưng, ngay lập tức có nhiều ý kiến cho rằng: Ông Chung ngồi vào vị trí này nhưng nếu sắp tới có CLB mời ông về cầm quân, thì ghế Chủ tịch Hội đồng HLV quốc gia sẽ lại phải tìm người mới à? Như thế, “hội” này sẽ lại rơi vào vòng luẩn quẩn.
Hoạt động và nhân sự của Hội đồng HLV quốc gia đã được Phó Chủ tịch VFF Nguyễn Xuân Gụ thông báo tại buổi gặp gỡ báo chí sau Hội nghị ban chấp hành VFF lần thứ 4, nhiệm kỳ 7, cụ thể như sau: “Tiêu chí là hội đồng có 5 người, 1 chủ tịch, 2 phó và 2 thành viên. Hội đồng HLV là do mọi thành viên BCH giới thiệu, phát hiện cùng với các CLB. Sau đó tổng hợp lại, lấy ý kiến ban chấp hành. Hình thức chọn ra Hội đồng HLV là những người có thâm niên, kinh nghiệm huấn luyện. Thứ hai, có già, có trẻ, có tính kế thừa. Thứ nữa, bóng đá nữ nên có một người. Sau khi giới thiệu danh sách, chúng tôi sẽ làm một bình bầu gửi cho thường trực. Ai có phiếu cao làm chủ tịch, ai dưới làm phó, còn lại là thành viên”.
Hiện tại, Hội đồng HLV quốc gia có ông Mai Đức Chung, ông Nguyễn Sỹ Hiển, HLV Lê Huỳnh Đức (SHB Đà Nẵng); như vậy hội đồng đang thiếu 2 người nữa. Bầu Đức từng mong muốn nếu có thêm HLV Lê Thụy Hải và chuyên gia Nguyễn Văn Vinh vào Hội đồng HLV quốc gia thì tốt quá. Việc bầu Đức lên tiếng muốn mời HLV Lê Thụy Hải vào hội đồng này nhận được rất nhiều tán đồng bởi ai cũng biết ông Hải lâu nay vốn nổi tiếng là người có tiếng nói phản biện mạnh mẽ nhất đối với những tồn tại của bóng đá Việt Nam từ bộ máy tổ chức điều hành VFF, đội tuyển quốc gia cũng như các giải đấu hàng đầu quốc nội là V-League hay giải hạng nhất quốc gia.
Nói về việc được mời vào hội đồng HLV quốc gia, HLV Lê Thụy Hải đã thẳng thắn cho rằng VFF cần trao thực quyền cho Hội đồng HLV quốc gia, các thành viên của Hội đồng này buộc phải làm chuyên trách và được quyền phản biện, ghi nhận các ý kiến. Nếu không thì ông hay bất cứ ai khác khi được mời cũng không muốn làm. Thế nhưng ở Hội đồng HLV quốc gia, những người có cá tính mạnh thường không “hợp đất”.
Tuy nhiên, nguyên nhân chính khiến Hội đồng HLV quốc gia chưa có tiếng nói trong khâu tuyển chọn HLV trưởng và những vấn đề chuyên môn khác, là do họ không được coi trọng ở VFF. Bóng đá Việt Nam liệu có thiếu người tài, người có tâm để ngồi vào những chiếc ghế chuyên môn ở VFF? Chúng tôi tin rằng bóng đá nước nhà còn rất nhiều chuyên gia, HLV có tài, có tâm. Vấn đề là nhìn vào bộ máy lãnh đạo VFF, cơ chế hoạt động ở tổ chức xã hội này thì người ta ngán và ngại nhập hội.
HLV Lê Thụy Hải cho rằng: “Hội đồng HLV Quốc gia thì phải được làm việc, được tham gia, đóng góp ý kiến, chứ không phải cứ ngồi ì ra một chỗ, người ta đưa cho cái gì thì biết cái ấy, rồi người ta quyết mọi việc mà chẳng cần quan tâm xem mình nói gì, có phản biện hay không… Tiếng nói của Hội đồng HLV Quốc gia không phải là tất cả, nhưng nó cần phải được trân trọng và tiếp thu. Được như thế thì Hội đồng mới nên tồn tại”.
Hội đồng HLV quốc gia được lập ra nhằm tư vấn chọn lựa HLV cho các đội tuyển quốc gia, bên cạnh đó là các công tác chuyên môn liên. Với vai trò này, đương nhiên trình độ của các HLV ngoại hoặc nội, sẽ được thẩm định rất kỹ để tránh việc VFF dùng phải “hàng hớ”. Chính bởi vậy, điều cần nhất của VFF là phải thay đổi cách nhìn và vai trò của hội đồng này và phải vạch ra rõ mối liên hệ giữa cái hội đồng này với HLV trưởng đội tuyển quốc gia.
Vai trò tư vấn chuyên môn của hội đồng với HLV trưởng được thể hiện như thế nào, dưới hình thức nào, trong mức độ nào và những tư vấn, đóng góp của họ sẽ được tiếp thu đến đâu… và nhất là tránh tình trạng tư vấn một kiểu, nhưng thực hiện lại một kiểu.