Đám cháy đã thiêu rụi hơn 200 ngôi nhà và giết chết 2 người kể từ khi bùng phát hôm 12/4 gần làng Ruidoso, một điểm nghỉ mát thu hút hàng nghìn du khách vào mỗi mùa hè ở Mỹ.
Các nhà chức trách đã dỡ bỏ một số lệnh sơ tán đối với cộng đồng miền núi hạn hán ở phía nam bang New Mexico, thời điểm khi các nhân viên cứu hỏa vẫn đang nỗ lực dập tắt ngọn lửa lớn bùng lên từ một trận gió dữ dội, làm chết 2 người và phá hủy hơn 200 ngôi nhà tại làng Ruidoso.
Người phát ngôn Kerry Gladden của làng Ruidoso nói rằng, lệnh sơ tán được dỡ bỏ vào cuối ngày 15/4 đã ảnh hưởng đến khoảng 60% trong số 4.500 người ước tính được yêu cầu rời khỏi nhà của họ kể từ khi đám cháy bắt đầu vào ngày 12/4. Ước tính số người sơ tán trước đây được báo cáo là khoảng 5.000 người.
“Câu chuyện lớn là chúng ta đang sống trong chế độ tái định cư”, Gladden nói trước đó trong một cuộc họp báo với giới truyền thông.
Các quan chức cho biết các lệnh sơ tán còn hiệu lực có thể được dỡ bỏ trong những ngày tới.
Những người đang chờ đợi để trở về nhà bao gồm bà Barbara Arthur, chủ sở hữu của một công viên RV với cây cối rậm rạp, đã bị những trận gió lớn thổi lửa tới nhưng không bắt cháy.
“Chúng tôi cảm thấy rất may mắn”, Arthur nói, người hôm 16/4 vẫn đang ở tại một nhà nghỉ và chuẩn bị nguyên liệu làm bánh taco để mang đến một công viên RV khác, cùng ăn tối với những người phải di dời bởi đám cháy, bao gồm cả một số người thuê nhà của bà.
Arthur cho biết ngọn lửa đã bùng phát trong vòng nửa dặm (0,8 km) từ công viên và bà đã nhìn thấy ngọn lửa khi di tản: “Đó là điều đáng sợ nhất mà tôi từng trải qua trong 71 năm cuộc đời”.
Bob Moroney, người làm việc cho một công ty quản lý dịch vụ cho thuê hàng đêm tại Ruidoso River Resort cho biết, ba nhóm khác nhau, tổng cộng khoảng 15 người, đã phải di dời vì đám cháy và đang ở trong các căn hộ tại khu phức hợp.
Ông nói: “Đây thực sự là những người đã đi làm vào buổi sáng và không bao giờ có thể trở về nhà”.
Thời điểm hiện tại, những người buộc phải di dời do đám cháy chỉ đang cố gắng tìm tới bảo hiểm và các bước tiếp theo khác để có thể trở về cuộc sống bình thường trước kia.
Chỉ huy sự cố hỏa hoạn Dave Bales cho biết các đội đã liên tục làm việc để dập tắt các điểm nóng và giải tỏa các đường dọc theo chu vi đám cháy để ngăn đám cháy lan rộng. Ngọn lửa tuy không có khả năng ngăn chặn nhưng Bales đã bày tỏ sự hài lòng với công việc đã hoàn thành cho đến nay và triển vọng cho những ngày sắp tới.
Điều kiện thời tiết ngày 16/4 có vẻ thuận lợi với sức gió giảm và độ ẩm tăng, Bales nói: “Chúng tôi đã có những điều kiện thuận lợi, tôi chỉ muốn đảm bảo rằng đội cứu hỏa sẽ giữ vững và tận dụng được luồng gió đó”.
Ngọn lửa và sức gió mạnh đã làm sập các đường dây và nguồn điện của 18.000 khách hàng. Wilson Guinn, quản lý của công ty điện lực Public Service Co., cho biết điện đã được khôi phục cho tất cả người dân, trừ vài chục khách hàng.
Nhưng những người dân đã trở về nhà cần phải thận trọng và gọi ngay cho các nhân viên tiện ích nếu họ gặp phải các đường dây điện bị rơi. “Chúng tôi có thể đã bỏ lỡ điều gì đó trong lúc sửa chữa”, Guinn nói. “Vì vậy, đừng cố chạm vào dây điện nếu chúng gặp sự cố”.
Gladden, người phát ngôn của làng cho biết, người dân cũng cần lưu ý rằng những cây cối bị cơn gió mạnh hồi đầu tuần làm hư hại vẫn có thể bị ngã hoặc gãy các chi. “Điều quan trọng là một cơn bão gió lớn đã bắt đầu toàn bộ sự kiện này”, cô nhấn mạnh.
Điều gì đã xảy ra?
Đường dây nóng tại bang Mexico sáng lên vào chiều 15/4 khi người dân thông báo có nhiều đám khói hơn, nhân viên thông tin cứu hỏa Mike De Fries cho biết nguyên nhân là do sự bùng phát bên trong đám cháy khi ngọn lửa tìm thấy các túi nhiên liệu chưa bén lửa.
Đám cháy bắt đầu bùng nổ ở khu vực lân cận bang New Mexico và sau đó lan sang các khu vực xa hơn. Cơ quan chức năng đang điều tra làm rõ nguyên nhân.
“Những gì còn lại ở ngôi làng Ruidoso là vô số những ngôi nhà bị phá hủy”, De Fries nói. “Và sau đó là bằng chứng rõ ràng và dấu vết của ngọn lửa khi nó tiến xa hơn về phía bắc và phía tây, và trong một số trường hợp là các vùng lân cận khi ngọn lửa tiến qua phía bắc và phía đông của làng Ruidoso”.
Các nhà chức trách hiện vẫn chưa tiết lộ danh tính của 2 người dân đã thiệt mạng. Thi thể của họ được tìm thấy sau khi các thành viên trong gia đình lo lắng liên lạc với cảnh sát, nói rằng họ đã lên kế hoạch sơ tán hôm 12/4, khi ngọn lửa bắt đầu bùng nổ nhưng đã không được giải cứu vào cuối ngày hôm đó.
Tính đến ngày 16/4, ngọn lửa đã thiêu rụi 25 km vuông cây gỗ và bụi cây.
Các nhà khoa học cho biết, hình thái thời tiết nóng hơn và khô hơn cùng với nhiều thập kỷ chống chọi với hỏa hoạn đã góp phần làm tăng diện tích cháy rừng. Và vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn sau một trận siêu hạn hán kéo dài hơn 20 năm ở phương Tây, mà các nghiên cứu chỉ ra rằng chúng có liên quan đến biến đổi khí hậu do con người gây ra.
Đã có những ngọn lửa khác bùng cháy trong bang, bao gồm ngọn lửa Nogal Canyon nhỏ hơn ở phía tây bắc làng Ruidoso. De Fries cho biết vụ hỏa hoạn đó là do đường dây điện bị sập và đã thiêu rụi 6 ngôi nhà và 8 công trình phụ. Mọi người đã được lệnh rời khỏi khu vực.
“Hiện tại chúng ta đang sống trong một thời điểm, mặc dù vẫn còn rất sớm trong năm, những nhiều những nơi như bang New Mexico đã bắt đầu chứng kiến thời tiết cực kỳ khô hạn”, De Fries nhấn mạnh.
“Kết hợp thời tiết khô hạn với những cơn gió, và có thể thấy những ngọn lửa bùng lên ngày một nhiều, đẩy cháy rừng thành mối quan tâm hàng đầu tại nhiều khu vực”.
Ngôi làng Ruidoso một thập kỷ trước từng là nơi xảy ra trận cháy rừng tàn khốc nhất trong lịch sử được ghi lại của bang New Mexico, khi hơn 240 ngôi nhà bị thiêu rụi và gần 181 km vuông diện tích rừng bị cháy đen bởi một ngọn lửa sét.
Trong khi làng Ruidoso là quê hương cả đời của nhiều cư dân lớn tuổi, dân số khoảng 8.000 người tại đây đã tăng lên con số khoảng 25.000 người trong những tháng mùa hè, khi người dâm từ các bang Texas và New Mexico tới từ các vùng khí hậu nóng hơn tìm kiếm khoảng thời gian nghỉ ngơi.