Huấn luyện an toàn lao động: Còn nhiều bất cập
Trung bình mỗi năm có khoảng 6.000-7.000 vụ tai nạn lao động (TNLĐ) xảy ra, trong đó ngành xây dựng chiếm tỷ lệ nhiều nhất. Quyết tâm giảm thiểu tình trạng này là có thật song thực tế còn nhiều bất cập. Trong đó có việc đơn vị huấn luyện an toàn lao động không chuyên môn và doanh nghiệp kiểm định không đủ tầm.
Số vụ tai nạn lao động trong ngành xây dựng chiếm tỷ lệ lớn. Ảnh: S.Xanh.
Huấn luyện không chuyên môn
Những năm gần đây, hoạt động xây dựng cả nước, nhất là các thành phố lớn phát triển mạnh. Điển hình, tại TP HCM, tính đến tháng 3/2016 có khoảng hơn 500 công trình xây dựng nhà cao tầng (công trình cấp 1 và cấp 2) đang hoạt động có sử dụng hơn 200 cần trục tháp.
Là một trong những quận trọng điểm của khu đông thành phố - Thủ Đức có mật độ công trình xây dựng khá đông nhưng thông tin về công ty huấn luyện an toàn lao động có phần mờ nhạt. “Tìm một đơn vị huấn luyện an toàn lao động có chất lượng bây giờ không dễ. Nhiều công ty huấn luyện an toàn lao động mọc lên như nấm nhưng chưa chắc họ có chuyên môn”, ông Nguyễn Kim Thành - Giám đốc công ty xây dựng tại quận Thủ Đức nhận định.
Băn khoăn về chất lượng hoạt động của những đơn vị huấn luyện an toàn lao động, nhà đầu tư Đại Quang Minh cho hay, giảng viên nguồn của các đơn vị huấn luyện an toàn lao động có chất lượng khá ít. Thậm chí, giảng viên của các đơn vị này chưa từng làm về xây dựng lại có thể đi huấn luyện chúng tôi, liệu công tác này có đảm bảo chất lượng không?
Chúng tôi làm về xây dựng nhưng không được tự huấn luyện cho công nhân của mình (theo Thông tư 27), chúng tôi đành phải bỏ tiền ra thuê các công ty huấn luyện. Cần có một cơ chế để những người có kinh nghiệm huấn luyện lao động có thể tham gia giảng dạy về an toàn lao động cho công nhân xây dựng”- đại diện Công ty Đại Quang Minh bày tỏ.
Theo báo cáo của Bộ LĐTB&XH, trong các vụ TNLĐ có 65% các vụ TNLĐ chết người trong ngành xây dựng liên quan đến phương án, biện pháp kĩ thuật thi công công trình. Có 100% các vụ TNLĐ nghiêm trọng làm chết nhiều người có nguyên nhân do phương án, biện pháp kĩ thuật thi công công trình không đảm bảo an toàn hoặc không có hồ sơ tính toán biện pháp kĩ thuật thi công. Có 10% các vụ TNLĐ chết người trong xây dựng có nguyên nhân do chất lượng thi công công trình không đảm bảo…
Kiểm định không đủ tầm
Một số doanh nghiệp tiết lộ, họ được nhân viên kiểm định thực hiện qua loa xong chuyện rồi cấp giấy đủ điều kiện an toàn lao động. Đơn cử, khi kiểm định bình áp lực dù không có van áp lực đồng hồ nhưng nhân viên cũng ký giấy đạt chuẩn và cho qua.
Một doanh nghiệp tâm sự: “Các cơ quan chức năng có chính sách gì để kiểm tra các đơn vị kiểm định hay không? Bởi hiện tại chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào các đơn vị kiểm định. Khi họ đi kiểm định đạt hay không đạt chúng tôi cũng phải chấp nhận. Thậm chí, có nhiều nhân viên kiểm định không có đủ tầm, đủ kinh nghiệm cũng đi kiểm định doanh nghiệp”.
Thực tế cho thấy, trước đây việc kiểm định an toàn lao động là do cơ quan quản lý nhà nước, đơn vị sự nghiệp, trung tâm thực hiện. Sau này, quy định mở ra, việc kiểm định cũng là loại hình kinh doanh có điều kiện, vì vậy rất nhiều đơn vị kiểm định tư nhân cũng đua nhau mọc lên.
Trong thực tế hoạt động này đã có biến tướng, xuất hiện nhiều công ty kiểm định không đảm bảo chất lượng và nhiều DN thuê các công ty tới kiểm định này cũng chỉ để cho có, để đối phó với cơ quan quản lý nhà nước khi kiểm tra. Tuy nhiên, khi xảy ra sự cố TNLĐ thì bản thân DN lại phải gánh chịu hậu quả.
Nhằm siết chặt an toàn lao động, tránh xảy ra những tổn thất về người và tài sản, theo ông Trần Ngọc Sơn, Phó Giám đốc Sở LĐTB&XH TP HCM khẳng định, thành phố sẽ thực hiện 100 cuộc thanh tra chuyên đề an toàn lao động tại các công trình cấp 1 và cấp 2.
Ông Phan Đăng Thọ, Phó Chánh thanh tra Bộ LĐTB&XH cho hay, mục tiêu trong năm 2016 của Bộ triển khai chiến dịch thanh tra lao động trong lĩnh vực xây dựng trong tất cả tỉnh, thành và chia làm theo 4 khu vực. Mỗi địa phương tỉnh, thành tiến hành thanh tra ít nhất 10 công trình xây dựng.
