Hương vị quê Hà Tĩnh vươn xa nhờ chuyển đổi số
Nhờ ứng dụng chuyển đổi số trong sản xuất và quảng bá, nhiều đặc sản đậm hồn cốt Hà Tĩnh đã vượt khỏi lũy tre làng, khẳng định chỗ đứng trên thị trường trong nước và từng bước vươn ra thế giới. Câu chuyện khởi nghiệp của Hợp tác xã (HTX) Phú Sáng là minh chứng sinh động cho sự đổi thay ấy.
Hành trình trở về và khởi nghiệp từ giọt mắm quê
Sinh ra, lớn lên ở vùng cửa biển Thiên Cầm (xã Thiên Cầm, tỉnh Hà Tĩnh), tuổi thơ của chị Nguyễn Thị Sáng (33 tuổi) gắn liền với chum sành, mùi cá biển và những ngày phơi nắng mặn mòi. Tuy nhiên, cũng như nhiều bạn trẻ khác, chị đã chọn con đường du học để tìm kiếm cơ hội mới.
Năm 2015, chị sang Đài Loan (Trung Quốc) học tập, sau đó làm việc thêm tại Trung Quốc đại lục. Ở nơi đất khách, chị tiếp xúc với văn hóa ẩm thực đa dạng, được học hỏi nhiều kinh nghiệm về kinh doanh hiện đại. Thế nhưng, giữa những bận rộn, hương vị nước mắm quê hương lại trở thành nỗi nhớ da diết.
“Tôi đã nếm đủ loại nước chấm ở nhiều nơi, nhưng không gì sánh bằng vị đậm đà, thơm đặc trưng của nước mắm mẹ làm. Đó cũng là lý do tôi quyết định trở về quê hương để kế thừa và phát triển nghề truyền thống”, chị Sáng chia sẻ.

Năm 2021, giữa lúc dịch COVID-19 hoành hành, chị Nguyễn Thị Sáng cùng 7 thành viên góp vốn ban đầu 15 tỷ đồng để thành lập HTX Phú Sáng, bắt đầu hành trình khởi nghiệp với nghề nước mắm. Vẫn giữ nguyên công thức gia truyền: cá muối trong chum sành, ủ đủ 18 tháng, phơi sương ban đêm, đảo khuấy thường xuyên, thêm dứa để khử vị gắt, thành phẩm là thứ nước mắm vàng cánh gián, thơm nồng, vị đậm đà.
Thế nhưng, con đường khởi nghiệp không dễ dàng. Sản phẩm mới chưa có thương hiệu, thị trường bị thu hẹp do dịch bệnh, chị và các thành viên HTX phải đi chào hàng từng nhà, giới thiệu qua từng gian hàng nhỏ trên mạng xã hội. “Có lúc tôi nghĩ, nếu mình dừng lại thì nghề truyền thống này có nguy cơ mai một. Nghĩ vậy nên càng quyết tâm làm đến cùng”, chị Sáng nhớ lại.
Chuyển đổi số, cánh cửa để sản phẩm vươn xa
Điều nổi bật trong hành trình của HTX Phú Sáng chính là sự mạnh dạn ứng dụng chuyển đổi số. Ngay từ đầu, chị Nguyễn Thị Sáng đã coi đây là “cánh cửa” để sản phẩm quê hương vươn ra thị trường.
HTX Phú Sáng đã đầu tư 750 triệu đồng cho hệ thống chiết rót tự động, cải tiến bao bì, đăng ký sở hữu trí tuệ, gắn mã QR truy xuất nguồn gốc, quản lý tồn kho bằng phần mềm. Song hành, HTX còn xây dựng website bán hàng riêng, fanpage, kênh Zalo, mở gian hàng trên các sàn thương mại điện tử, tận dụng cả TikTok và Shopee để tiếp cận khách hàng.
“Chúng tôi muốn minh bạch hóa sản phẩm, để người tiêu dùng dễ dàng kiểm chứng chất lượng, từ đó tạo niềm tin và mở rộng thị trường”, chị Sáng nhấn mạnh.

Nhờ đó, gần 50% sản lượng hiện nay được tiêu thụ qua kênh trực tuyến. Sản phẩm nhanh chóng được công nhận OCOP 3 sao, rồi nâng lên 4 sao và đây cũng là đơn vị duy nhất ở địa phương đạt chuẩn này. Năm 2023, quy mô sản xuất đạt khoảng 70.000 lít nước mắm. Đặc biệt, đầu năm 2024, HTX đã xuất khẩu 15.000 lít sang Úc, thị trường khó tính với tiêu chuẩn an toàn thực phẩm khắt khe.
“Chuyển đổi số giúp chúng tôi kết nối trực tiếp với đối tác quốc tế, tham gia hội chợ trực tuyến, theo dõi xu hướng thị trường thời gian thực. Nếu không có công nghệ, rất khó để sản phẩm vươn xa như vậy”, chị Sáng nói.
Cũng theo nữ giám đốc HTX chia sẻ, hiệu quả kinh tế, doanh thu tăng rõ rệt, năm 2021 đạt khoảng 8,5 tỷ đồng, đến năm 2023 hơn 18 tỷ đồng và dự kiến năm 2025 sẽ đạt xấp xỉ 20 tỷ đồng. Song song với đó, HTX mở rộng hệ thống phân phối vào siêu thị, hội chợ thương mại, cửa hàng trưng bày, góp phần nâng cao nhận diện thương hiệu.

Không chỉ thành công về kinh doanh, HTX Phú Sáng còn lan tỏa giá trị cộng đồng. Hiện HTX tạo việc làm ổn định cho gần 10 lao động địa phương với thu nhập từ 6-8 triệu đồng/tháng, hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội đầy đủ, đồng thời giải quyết việc làm thời vụ cho hơn 250 người với mức thu nhập 350.000 - 500.000 đồng/ngày.
Đặc biệt, HTX cũng xây dựng chuỗi liên kết bền vững với 64 chủ tàu thuyền, bao tiêu hàng trăm tấn hải sản mỗi năm với giá cao hơn thị trường 5-10%. Đơn vị cũng hỗ trợ vay vốn không lãi suất lên đến 3 tỷ đồng/năm để ngư dân đầu tư tàu thuyền, ngư cụ, yên tâm bám biển.
Ông Phạm Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Thiên Cầm cho biết, HTX Phú Sáng là một trong những đơn vị có mô hình kinh tế tập thể hiệu quả nhất, hòa quyện giữa giá trị truyền thống với chuyển đổi số. HTX không chỉ gìn giữ hồn cốt quê hương mà còn tích cực tham gia hoạt động phát triển cộng đồng, bảo vệ môi trường, xây dựng nông thôn mới và an sinh xã hội.
“Chị Nguyễn Thị Sáng là người trẻ có năng lực, dám nghĩ dám làm. HTX Phú Sáng đã vận hành theo mô hình mới, nỗ lực xây dựng liên kết bao tiêu, sản xuất, phân phối, góp phần nâng cao giá trị kinh tế thủy sản địa phương. Khi chuyển đổi số được áp dụng đúng cách, nghề truyền thống không chỉ được bảo tồn mà còn có thể vươn xa ra thế giới, góp phần làm giàu cho quê hương Hà Tĩnh”, ông Tuấn nói.