Ngày 18/1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật Thi đua khen thưởng (sửa đổi). Đây là dự án luật đầu tiên của Quốc hội khoá XV, đã được trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 2 và dự kiến Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 3 (tháng 5.2022).
Liên quan đến việc bổ sung “Huy chương thanh niên xung phong (TNXP) vẻ vang”, bà Nguyễn Thúy Anh, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết, nhiều ý kiến ĐBQH đề nghị không bổ sung hình thức khen thưởng “Huy chương TNXP vẻ vang”. Một số ý kiến đồng ý bổ sung hình thức khen thưởng này như quy định trong dự thảo Luật.
Có ý kiến đồng ý với dự thảo luật Chính phủ trình và đề nghị bổ sung hình thức khen thưởng phù hợp với những nhóm đối tượng khác cũng tham gia kháng chiến (du kích, dân công hỏa tuyến).
Có một số ý kiến đồng ý bổ sung “Huy chương TNXP vẻ vang” nhưng chỉ áp dụng đối với đối tượng đã tham gia các cuộc kháng chiến. Có một số ý kiến đồng ý bổ sung hình thức khen thưởng này và có các góp ý về tiêu chuẩn, tên gọi của hình thức khen thưởng.
Theo bà Anh, trong quá trình thẩm tra, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật theo ý kiến của ĐBQH, ý kiến góp ý của các chuyên gia, cơ quan, tổ chức có liên quan, Thường trực Uỷ ban đề nghị cân nhắc phương án không quy định hình thức khen thưởng Huy chương TNXP vẻ vang.
Ủy ban Xã hội cho rằng: Quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị nêu tại Thông báo số 120-TB/TW ngày 18/01/2013 về Đề án đổi mới công tác thi đua - khen thưởng. Theo đó cần giảm bớt các hình thức khen thưởng cấp nhà nước.
Tuy nhiên theo bà Nguyễn Thị Thanh, Trưởng ban Công tác đại biểu, nên bổ sung quy định hình thức khen thưởng Huy chương TNXP vẻ vang. Cái gì có lợi thì nên cân nhắc để quy định.
Hiện còn hàng chục vạn TNXP tuổi đã 70 tuổi trở lên. Không chỉ họ mà còn có gia đình, con cháu họ. Nếu được Huy chương TNXP vẻ vang còn là vấn đề giáo dục truyền thống, để lại danh dự cho gia đình. Giá trị và kết quả lớn hơn việc lý lẽ không quy định hình thức khen thưởng Huy chương TNXP vẻ vang.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cũng cho rằng, nên có hình thức khen thưởng Huy chương TNXP vẻ vang nhưng điều chỉnh đối tượng phạm vi hẹp lại, tiêu chuẩn cao hơn để phân biệt với hình thức kỷ niệm chương.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết: Hiện nay Hội TNXP có đề nghị khoanh lại chỉ trong đối tượng TNXP thời kỳ kháng chiến. Đây là lực lượng có nhiều cống hiến trong thời kỳ kháng chiến. Rất xứng đáng. Ở góc độ lập pháp, nếu chúng ta có huy chương để cho lực lượng TNXP trong thời kỳ kháng chiến là thỏa đáng.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, Ủy ban Xã hội cần thận trọng, phải lắng nghe ý kiến nhiều chiều vì vấn đề thi đua khen thưởng có ý nghĩa chính trị rất lớn. Do đó nên đưa ra 2 phương án để thảo luận. Cái gì lợi cho dân, có ý nghĩa chính trị, ý nghĩa xã hội rất lớn là cần cân nhắc kỹ.
Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng cho rằng: Quan điểm của cơ quan soạn thảo là mong muốn được giữ như đề xuất để trình Quốc hội. Ở thời kỳ kháng chiến hay xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thì xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét vì quy định này có ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc.
Kết luận phiên họp, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, qua thảo luận Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng tình nên có hình thức khen thưởng cho TNXP. Do đó, nên bổ sung “Huy chương TNXP vẻ vang” cho lực lượng TNXP theo hướng giới hạn về phạm vi, và cao hơn về yêu cầu.