Huyện Quan Hóa, Thanh Hóa: Gặp khó trong xây dựng nông thôn mới

Gặp nhiều khó khăn

Thiên Phủ là một trong những địa phương của Quan Hóa được xem là khá trong phong trào xây dựng NTM. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, xã mới chỉ đạt 11/19 tiêu chí, gồm: Quy hoạch, giao thông, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, thông tin và truyền thông, nhà ở dân cư, thu nhập, nghèo đa chiều, lao động, tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Nguyên nhân chính dẫn đến tiến độ xây dựng NTM của xã bị chậm so với kế hoạch là do trình độ dân trí còn hạn chế, chưa có nhiều mô hình kinh tế để tạo công ăn việc làm ổn định cho lao động nông thôn, xã khó khăn về nguồn kinh phí xây dựng và nâng cấp đường giao thông… Một số hạng mục đầu tư nâng cấp, sửa chữa, mua sắm và xây dựng cơ sở vật chất trường học trên địa bàn xã đã có chủ trương đầu tư nhưng chưa được thực hiện. Việc huy động xã hội hóa đóng góp gặp khó khăn. Ban chỉ đạo xây dựng NTM xã Thiên Phủ đề nghị huyện có chính sách hỗ trợ để xây dựng một số hạng mục về tiêu chí giao thông. Đề nghị huyện sớm triển khai xây dựng các hạng mục công trình trường học đã có chủ trương đầu tư nâng cấp, xây dựng…

Tương tự, tiến độ xây dựng NTM tại xã Nam Xuân cũng không khá hơn, cho dù những năm gần đây, xã phát động toàn dân chung tay xây dựng nhiều công trình công cộng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội như bê tông hóa đường liên bản, tuyến ngõ liên gia. Tính đến năm 2023, Nam Xuân cũng mới chỉ hoàn thành 11/19 tiêu chí của xã NTM, gồm: giao thông, thủy lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, hạ tầng thương mại nông thôn, thông tin và truyền thông, giáo dục và đào tạo, văn hóa, hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật, quốc phòng - an ninh.

2 xã Thiên Phủ và Nam Xuân chỉ là những ví dụ điển hình cho những khó khăn trong xây dựng NTM mà huyện vùng cao Quan Hóa đang phải đối mặt, đòi hỏi phải có những giải pháp mang tính thực tế, căn cơ và sự vào cuộc của chính quyền địa phương, sự quyết tâm của người dân. Các nguyên nhân chính được chỉ ra ở đây chủ yếu vẫn là các yếu tố như: Các xã miền núi đều có địa hình phức tạp, dân cư phân bố rải rác, tỷ lệ hộ nghèo cao, mặt bằng dân trí cũng như nhận thức của người dân về chương trình NTM còn hạn chế.

Phát huy nội lực

Xác định phát triển kinh tế để nâng cao thu nhập cho nhân dân vẫn là “chìa khóa” để xây dựng NTM, huyện Quan Hóa định hướng các xã tập trung nâng cao giá trị ngành nông - lâm nghiệp. 9 tháng năm 2023, giá trị sản xuất trồng trọt của huyện đạt khoảng 180 tỷ đồng. Các mô hình sản xuất được định hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, khả năng cạnh tranh của các sản phẩm. Toàn huyện có gần 100ha đất để phát triển nông nghiệp quy mô lớn. Đây đang được xem là điểm sáng trong nỗ lực xây dựng NTM của huyện Quan Hóa.

Ông Lê Văn Nam - Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Quan Hóa cho biết: Có lợi thế diện tích đất rừng sản xuất hàng chục nghìn héc ta, độ che phủ rừng lên tới 84,5%, huyện đang tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế lâm nghiệp gắn chăn nuôi dưới tán rừng. Hơn 27.500ha luồng trên địa bàn huyện đang được phục tráng từng phần để nâng cao giá trị. Hiện đây là cây lâm nghiệp cho thu nhập quanh năm, giải quyết nhu cầu sinh hoạt trước mắt cho hàng chục nghìn hộ dân. Trên địa bàn huyện có 16 doanh nghiệp và HTX chế biến lâm sản, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động địa phương, góp phần phát triển an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, các mô hình chăn nuôi dưới tán rừng cũng được huyện khuyến khích để giúp người dân xóa đói, giảm nghèo. Hiện địa phương phát triển đàn trâu hơn 3.000 con; đàn bò hơn 11.000 con; đàn lợn khoảng 8.500 con; đàn dê 2.700 con; đàn gia cầm, thủy cầm gần 104.000 con... Tận dụng mặt nước trên lòng hồ thủy điện, nhiều xã đã phát triển hoạt động nuôi cá lồng, giúp nhiều hộ dân vươn lên khá giả.

Từ sự phát triển kinh tế, huyện có nhiều điều kiện để huy động nguồn lực thực hiện các tiêu chí NTM. Hệ thống giao thông tiếp tục được hoàn thiện, tạo sự kết nối giữa các xã và các thôn, bản trong huyện. Đây là một trong những nhiệm vụ huy động được sự tham gia, đóng góp nhiệt tình của nhân dân dưới nhiều hình thức như tiền mặt, công lao động, hiến đất.

Trong 9 tháng năm 2023 có khoảng 9.000m đường giao thông nông thôn được mở rộng, kiên cố và xây dựng mới. Hệ thống thủy lợi trên địa bàn huyện đảm bảo 73% nhu cầu tưới tiêu cho diện tích cây trồng, trong 9 tháng xây dựng mới được 2.700m kênh mương. Hệ thống điện cơ bản đảm bảo yêu cầu kỹ thuật của ngành điện và phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt, sản xuất của người dân trên địa bàn. Đến nay, 100% số xã có điện lưới quốc gia, số thôn bản có điện chiếu sáng đạt 107/107 bản, khu phố.

Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Hà Văn Thủy - Phó Bí thư Huyện ủy Quan Hóa cho biết: Rà soát theo bộ tiêu chí mới áp dụng cho giai đoạn 2021-2025, hiện bình quân mỗi xã trên địa bàn huyện đã đạt 10,5 tiêu chí. Nhiệm vụ xây dựng NTM trên địa bàn huyện có nhiều chuyển biến với những kết quả tích cực. Tuy nhiên, là huyện miền núi còn nhiều khó khăn nên một số chỉ tiêu như nước sạch, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều... đang là bài toán khó. Cùng với nỗ lực khắc phục, huyện đang phát huy nội lực để tập trung cho xây dựng NTM từ cấp thôn, bản và sản phẩm OCOP để tạo chuyển biến từ nội tại.

“

“Chúng tôi đang từng bước khắc phục những khó khăn, tồn tại trước mắt. Huyện cũng đề ra mục tiêu: Phấn đấu đến năm 2025, Quan Hóa sẽ có 4/14 xã đạt chuẩn NTM; 1 xã đạt đạt chuẩn NTM nâng cao. Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu đã đề ra, đòi hỏi cán bộ và nhân dân phải nỗ lực không ngừng” - ông Hà Văn Thủy - Phó Bí thư Huyện ủy Quan Hóa chia sẻ.