Khẳng định vị thế, vai trò, trách nhiệm của Hội Luật gia Việt Nam trong cộng đồng luật gia tiến bộ quốc tế

Với tư cách là tổ chức thành viên của Hội Luật gia Dân chủ Quốc tế (IADL), Đoàn đại biểu Hội Luật gia Việt Nam do ông Nguyễn Khánh Ngọc - Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam dẫn đầu tham dự Đại hội lần thứ 19 và có nhiều đóng góp quan trọng.

Tham dự đại hội có 160 đại biểu đại diện cho 20 tổ chức, đoàn thể đến từ 27 quốc gia gồm: Algeria, Thổ Nhĩ Kỳ, Áo, Bangladesh, Bỉ, Brazil, Colombia, Vương quốc Anh, Hy Lạp, Ấn Độ, Indonesia, Ý, Nhật Bản, Liban, Malaysia, Maroc, Nepal, Nigeria, Pakistan, Palestine, Philippines, Bồ Đào Nha, Nam Phi, Hàn Quốc, Togo, Hoa Kỳ, Việt Nam và Nga...

Đại hội lần thứ 19 của IADL được tổ chức sau một quãng thời gian gián đoạn khá dài (11 năm) kể từ Đại hội lần thứ 18 vào năm 2014. Sau hơn một thập kỷ, các thành viên của IADL mới có dịp cùng ngồi lại để rà soát, đánh giá và cập nhật tình hình. Quãng thời gian này tạo ra một khoảng trống lớn cần được lấp đầy bằng những nỗ lực tăng cường kết nối, thống nhất nhận thức chung, chia sẻ kinh nghiệm và thúc đẩy hành động tập thể.

Sau 11 năm, Đại hội lần thứ 19 của IADL diễn ra trong một bối cảnh hết sức đặc biệt. Những năm gần đây, tình hình quốc tế có nhiều diễn biến nhanh chóng, rất phức tạp, khó lường. Xung đột, thậm chí là chiến tranh, bùng phát tại nhiều khu vực. Luật pháp quốc tế và các thiết chế đa phương toàn cầu đứng trước những thách thức lớn. Các vấn đề an ninh phi truyền thống, các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, nghèo đói, di cư, dịch bệnh…ngày càng trở nên trầm trọng và để lại nhiều hệ lụy nặng nề.

Trong khi đó, xu hướng chạy đua vũ trang diễn ra ngày càng gay gắt, đặc biệt khi nhiều quốc gia tăng cường khai thác các thành tựu của khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo vào mục đích quân sự, gia tăng mạnh mẽ chi tiêu quốc phòng. Những xu hướng này đang đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình và an ninh quốc tế -vốn là những giá trị cốt lõi mà IADL luôn kiên định bảo vệ, thúc đẩy.

Chính vì thế, chủ đề chính cũng như các vấn đề được thảo luận tại Đại hội lần này đều bám sát các thách thức nổi lên của chính trị quốc tế hiện nay, thể hiện rõ tinh thần đấu tranh vì hòa bình, công lý và pháp quyền trong quan hệ quốc tế.

Tại Đại hội lần này, IADL cũng đã thống nhất cập nhật danh sách các tổ chức thành viên. Đến nay, IADL có tổng cộng 45 tổ chức thành viên là các hội luật gia, luật gia quốc gia cùng với 7 tổ chức luật gia khu vực đến từ các châu lục: châu Á, châu Phi, châu Âu, Mỹ Latinh, khu vực Ả Rập... Đây là sự khẳng định tầm vóc và sức lan tỏa của IADL trên phạm vi toàn cầu.

Đánh giá những kết quả quan trọng đạt được của Đại hội, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Khánh Ngọc, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam cho biết, Đại hội đã tiến hành thành công việc bầu chọn các vị trí lãnh đạo chủ chốt của hội, bao gồm Chủ tịch, Tổng Thư ký và Ban Thường vụ. Điều đáng chú ý là, lần đầu tiên trong lịch sử của tổ chức, việc bầu các chức danh chủ chốt diễn ra theo hình thức cạnh tranh thực sự. Trước đây, các chức danh thường được thống nhất theo sự đồng thuận, ít có sự tranh cử. Việc có nhiều ứng cử viên lần này cho thấy vị thế và vai trò ngày càng quan trọng của IADL trong bối cảnh quốc tế hiện nay, đồng thời, cũng thể hiện sự quan tâm, tinh thần trách nhiệm và tính dân chủ ngày càng cao trong nội bộ tổ chức.

Đặc biệt, Ban Thường vụ IADL nhiệm kỳ đã được bầu với 48 thành viên và Hội Luật gia Việt Nam tiếp tục có đại diện trong cơ quan lãnh đạo quan trọng này, thể hiện rõ nét sự ghi nhận vai trò, vị thế và đóng góp tích cực của Việt Nam trong tổ chức.

“Về chương trình nghị sự, bên cạnh các phiên toàn thể, Đại hội đã tổ chức các hội thảo chuyên đề thảo luận về các chủ đề cấp thiết của nền chính trị quốc tế hiện nay như hòa bình và chiến tranh; khủng hoảng trong luật pháp quốc tế và hệ thống quốc tế; chủ nghĩa phát xít mới; quyền con người được hưởng một môi trường trong lành và lành mạnh; cuộc đấu tranh cho quyền phụ nữ, bình đẳng và chống phân biệt đối xử dựa trên giới; lao động và quyền lao động… Đại hội đã thông qua Tuyên bố chung trên cơ sở tổng hợp các nội dung thảo luận, đồng thời giao Ban Thường vụ sớm ban hành bản tóm tắt ngắn gọn để dễ nắm bắt và thực thi trong thời gian tới.” - ông Nguyễn Khánh Ngọc thông tin.

Tại Đại hội, Đoàn đại biểu Hội Luật gia Việt Nam tham dự với một tinh thần chủ động, tích cực và trách nhiệm trên nền tảng vị thế mới của đất nước được tạo lập sau 40 năm đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng. Theo ông Nguyễn Khánh Ngọc, đoàn Hội Luật gia Việt Nam đã bám sát các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước để đóng góp vào các nội dung then chốt của Đại hội, trong đó có việc lựa chọn nhân sự lãnh đạo phù hợp với tiêu chí chung của tổ chức.

“Đoàn Hội Luật gia Việt Nam đã đóng vai trò tích cực trong quá trình thảo luận, xây dựng và sửa đổi Điều lệ của IADL, cũng như các văn kiện quan trọng khác. Với tinh thần mang tiếng nói của Việt Nam ra trường quốc tế, Đoàn Hội Luật gia Việt Nam không chỉ tham gia mà còn chủ động đề xuất góp phần xây dựng, định hình luật chơi, thể hiện rõ trình độ chuyên môn, hiểu biết pháp luật quốc tế và năng lực hội nhập quốc tế. Trên tinh thần cởi mở, thẳng thắn và xây dựng, Đoàn đã có nhiều đề xuất thiết thực và được các đoàn quốc tế đánh giá rất cao về sự tham gia trách nhiệm và sâu sắc về chuyên môn. Nhiều đề xuất, quan điểm đổi mới của Việt Nam đã nhận được sự đồng thuận rộng rãi trong Đại hội, từ việc sửa đổi Điều lệ đến cải tiến cơ chế vận hành như tăng tần suất họp của Ban Thường vụ, đổi mới phương thức làm việc để đáp ứng yêu cầu mới. Đây là minh chứng cho việc Việt Nam không chỉ tham gia mà còn có ảnh hưởng tích cực trong một tổ chức luật gia quốc tế lớn như IADL” - ông Nguyễn Khánh Ngọc nhấn mạnh.

Ông Ngọc còn cho biết thêm, nhằm đề cao và thúc đẩy tinh thần đoàn kết trong tổ chức IADL, mọi ý kiến đóng góp của đoàn Việt Nam đều xuất phát từ mục tiêu chung của IADL, vì hòa bình, vì công lý, vì quyền con người và các giá trị tiến bộ chung của nhân loại. Trong bối cảnh có nhiều quan điểm khác biệt, Đoàn luôn kiên trì thúc đẩy đối thoại, tìm kiếm tiếng nói chung, đóng góp thiết thực cho việc nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức IADL.

Bên lề Đại hội, Đoàn Hội Luật gia Việt Nam cũng tham gia cuộc họp của Hiệp hội Luật gia Châu Á - Thái Bình Dương (COLAP), gặp gỡ và làm việc với các hội luật gia, luật sư của Nepal, Ấn Độ, Philippines…

Tại các cuộc làm việc này, bạn bè quốc tế đều thể hiện sự đánh giá cao quan điểm, lập trường của Việt Nam trong việc bảo vệ hòa bình, công lý và thúc đẩy pháp quyền trên trường quốc tế, cũng như mong muốn hợp tác với Hội Luật gia Việt Nam chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo vệ quyền con người.

Cùng với sự tham gia tại Đại hội, các hoạt động đối ngoại song phương này đã góp phần tiếp tục khẳng định vai trò, vị thế và sự chủ động, trách nhiệm của Hội Luật gia Việt Nam trong cộng đồng luật gia tiến bộ quốc tế.