Theo thông tin từ UBND tỉnh Quảng Ninh, 8 giờ ngày 14/9 tại đảo Ti Tốp trên Vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh sẽ tổ chức lễ khánh thành tượng đài Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Ghéc man Ti-Tốp, cố Chủ tịch Hội Hữu nghị Xô - Việt (Nga - Việt ngày nay) nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh của Anh hùng phi công vũ trụ Ghéc man Ti-Tốp.
Bác Hồ và Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Ti-Tốp
trong chuyến thăm quan Vịnh Hạ Long năm 1962 (ảnh Tư liệu)
Tượng đài Ghéc man Ti-Tốp được xây dựng bán thân, với chất liệu bằng đá quý trên đảo Ti Tốp, quy mô mặt bằng 106m2, với kinh phí khoảng 7 tỷ đồng. Công trình mang biểu tượng tình hữu nghị Việt - Nga, đồng thời sẽ là một trong những công trình văn hóa, nghệ thuật và sản phẩm du lịch trên Vịnh Hạ Long.
Đây là 1 trong những hoạt động kỷ niệm 65 năm thành lập Hội Hữu nghị Việt - Xô và Ngày truyền thống Hội Hữu nghị Việt - Nga (1950 - 2015) của Hội Hữu nghị Việt - Nga. Cùng với lãnh đạo Đảng, Nhà nước đến dự, tỉnh Quảng Ninh được đón bà Tamara Vesilievna, phu nhân Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Ghéc man Ti-Tốp và các thành viên trong gia đình; Đại sứ quán Liên Bang Nga tại Việt Nam; đại diện Trung tâm Khoa học và văn hóa Nga tại Hà Nội; Trung ương Hội hữu nghị Việt - Nga...
Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Ghéc man Ti - Tốp là người bạn lớn của nhân dân Việt Nam, có những đóng góp quan trọng trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam và vun đắp cho tình hữu nghị đặc biệt giữa nhân dân Liên Xô và nhân dân Việt Nam.
Tháng 8/1961, phi công vũ trụ Liên Xô Ghéc man Ti-tốp (1935-2001) đã lái con tàu “Phương Đông 2” bay 70 vạn cây số quanh quả đất hơn 17 vòng và trở về trái đất an toàn. Năm 1962, Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Ghéc Man Ti-Tốp sang thăm Việt Nam, ông đã được Bác Hồ trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động Việt Nam. Ngày 22/1/1962, Bác Hồ đưa Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô xuống thăm Vịnh Hạ Long và cùng chiêm ngưỡng cảnh đẹp huyền thoại của Vịnh Hạ Long, Bác Hồ đã lấy tên của người Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô để đặt tên cho một hòn đảo chưa có tên trên Vịnh Hạ Long là đảo Ti Tốp.
Đảo Ti Tốp, nơi ghi dấu tình hữu nghị Việt - Xô và nay là Việt - Nga
35 năm sau, ngày 27/6/1997, Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Ghéc man Ti-tốp có dịp trở lại hòn đảo mang tên mình. Ông đã rưng rưng nước mắt đứng bên tấm bia ghi lại sự kiện đặt tên cho đảo. Ông đã xúc động ghi vào sổ lưu niệm của Ban quản lý Vịnh: Cám ơn số phận đã cho tôi có dịp trở lại hòn đảo nhỏ này…
Tuy nhiên, lời hứa của Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Giéc man Ti - Tốp trước khi tạm biệt Hạ Long để về đất nước Nga là sẽ đưa gia đình trở lại thăm nơi này lần nữa đã không thành hiện thực. Ông đã qua đời sau một cơn bạo bệnh vào năm 2001. Ban quản lý Vịnh Hạ Long cũng đã tổ chức một lễ truy điệu long trọng ngay trên hòn đảo mang tên ông. Thực hiện lời hứa của chồng, hè năm 2006, phu nhân của Anh hùng phi công vũ trụ Liên Xô Giéc man Ti - Tốp đã từ nước Nga sang thăm Việt Nam. Sau đó đến Vịnh Hạ Long, bà đứng lặng, mắt rưng lệ trước tấm bia ghi sự kiện ngày đảo nhỏ được mang tên Ti Tốp. bà đã thốt lên: Các bạn là những người thân của gia đình Ti Tốp, Hạ Long thật tuyệt vời và chứa chan tình người…
Hai nữ nhà báo người Nga của hãng ITAR TASS (Nga) lần đầu tiên được đến thăm Vịnh Hạ Long đã phải thốt lên rằng: Hạ Long kỳ quan thiên nhiên của thế giới thật tuyệt vời. Và lại càng tuyệt vời hơn, ý nghĩa hơn khi ở giữa lòng Hạ Long lại có một hòn đảo mang tên Ti Tốp, hòn đảo của tình hữu nghị Việt - Nga.
Đảo Ti Tốp trở thành biểu tượng của tình hữu nghị Việt - Xô trước đây và Việt - Nga ngày nay, được đông đảo du khách trong nước và bè bạn quốc tế biết đến. Ngày nay, đảo Ti - Tốp đón hàng nghìn du khách đến tham quan mỗi ngày, “hòn ngọc” của tình hữu nghị Việt - Nga đang tỏa sáng, trở thành điểm du lịch hấp dẫn trong lòng Di sản thế giới Vịnh Hạ Long.