Khởi tố vụ án liên quan đến dự án thép Vạn Lợi ở Hà Tĩnh

Dự án thép Vạn Lợi.

Ngày 24/4/2020, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” theo Điều 206 Bộ luật Hình sự năm 2015, xảy ra tại Công ty cổ phần Gang thép Hà Tĩnh và các Tổ chức tín dụng có liên quan để tiến hành điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Theo hồ sơ điều tra, ngày 15/5/2007, Tổng công ty Thương mại và Khoáng sản Hà Tĩnh, Công ty TNHH Vạn Lợi, Công ty CP Mangan thuộc Công ty Khoáng sản và Thương Mại Hà Tĩnh thống nhất góp vốn thành lập Công ty Cổ phần Gang thép Hà Tĩnh; gồm các cổ đông: Công ty TNHH Vạn Lợi góp 85% vốn điều lệ; Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh góp 12% vốn điều lệ, Công ty Cổ phần Mangan góp 3% vốn điều lệ.

Ngày 6/6/2007, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Tĩnh cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với Công ty CP gang thép Hà Tĩnh số 2803000400, mã số 3000410668, với số vốn điều lệ 200 tỷ VNĐ.

Lĩnh vực hoạt động của Công ty gồm: Khai thác quặng sắt, sản xuất gang, phôi thép và các sản phẩm, chế biến xỉ và fero mangan, bán buôn kim loại và quặng kim loại, bán buôn xe ô tô và xe có động cơ khác, sản xuất than cốc, sản phẩm chịu lửa, vận tải hàng hóa đường bộ, đường thủy, kinh doanh thương mại và xuất nhập khẩu.

Ngày 15/6/2007, Công ty CP Gang thép Hà Tĩnh được BQL Khu kinh tế Vũng Áng (nay là BQL Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh) cấp giấy chứng nhận đầu tư số 28221000002, tên dự án Nhà máy Liên hợp Gang thép công suất 250.000 tấn/năm, địa điểm Khu công nghiệp Vũng Áng I, thuộc Khu kinh tế Vũng Áng, huyện Kỳ Anh (nay là Thị xã Kỳ Anh).

Đây được xem là dự án quan trọng được tỉnh Hà Tĩnh quan tâm nhằm phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trước mắt và lâu dài; khởi công vào tháng 6/2007.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án chủ đầu tư và các tổ chức tín dụng cho vay có nhiều sai phạm như năng lực tài chính của chủ đầu tư, chỉ định thầu, cho vay vốn không đảm bảo điều kiện.

Bên cạnh đó, do sự biến động của thị trường… nên dự án dang dở, gây thất thoát cho các tổ chức tín dụng trên địa bàn Hà Tĩnh với số tiền trên 1.554 tỷ đồng và 164.889,85 USD.

Dự án thép nghìn tỷ trở thành đống sắt vụn.

Ngày 29/7/2015, Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định số 366 về việc chấm dứt hoạt động, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư Dự án Liên hợp Gang thép công suất 250.000 tấn/năm do Công ty CP Gang thép Hà Tĩnh làm chủ đầu tư, lý do: Nhà đầu tư vi phạm các quy định tại Điều 48 Luật Đầu tư, cam kết thực hiện dự án tại hồ sơ cấp, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư và các quy định tại Giấy chứng nhận đầu tư, các Giấy chứng nhận điều chỉnh đầu tư.

Căn cứ kết quả xác minh, phục hồi tin báo, giải quyết nguồn tin về tội phạm, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng”.

Theo lãnh đạo Công an Hà Tĩnh, đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, gây thất thoát cho Nhà nước và các tổ chức tín dụng có liên quan trên địa bàn Hà Tĩnh, cơ quan An ninh điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án nhân dân tỉnh phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có liên quan điều tra, xác minh, để sớm xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm; đồng thời thu hồi tài sản cho Nhà nước.

Trước đó, Đại Đoàn Kết đã có nhiều bài phản ánh liên quan đến dự án này. 3 ngân hàng lớn vốn nhà nước có chi nhánh tại Hà Tĩnh hùn vốn đầu tư gồm: Ngân hàng Phát triển Việt Nam - VDB, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - BIDV, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam - VCB.

Tháng 7/2018, Tòa án nhân dân thị xã Kỳ Anh đã đứng ra phân giải khoản nợ giữa chủ đầu tư với 3 ngân hàng.

Theo đó, Tòa án công nhận Công ty CP Gang thép Hà Tĩnh nợ VDB gần 1.300 tỷ đồng (nợ gốc gần 590 tỷ, nợ lãi quá hạn gần 500 tỷ, phạt lãi quá hạn gần 180 tỷ), nợ Vietcombank là hơn 150 tỷ đồng (trong đó nợ gốc hơn 74 tỷ, nợ lãi quá hạn 71 tỷ đồng, phạt lãi quá hạn hơn 5 tỷ đồng), nợ BIDV hơn 115 tỷ đồng (nợ gốc hơn 49 tỷ, lãi quá hạn hơn 27 tỷ, lãi phạt quá hạn hơn 38 tỷ đồng).

Sau khi tòa án công nhận số nợ “khủng” của chủ đầu tư đối với 3 ngân hàng nói trên, chủ đầu tư không có khả năng trả nợ. Từ ngày 27/11 đến 22/12/2018, Chi cục thi hành án dân sự thị xã Kỳ Anh phải phối hợp với các cơ quan chức năng khác tiến hành cưỡng chế, kê biên toàn bộ tài sản, công trình hiện có tại Nhà máy liên hợp Gang thép Vạn Lợi để tiến hành phát mại.

Tổng toàn bộ số tài sản của dự án “khủng” này được định giá hơn 108 tỷ đồng. Tức là chỉ bằng 0,072% so với tổng số nợ 1.500 tỷ đồng mà Công ty CP gang thép Hà Tĩnh nợ 3 ngân hàng.