Các bệnh răng miệng là nguyên nhân chủ yếu gây mất răng sớm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, là nguyên nhân của các bệnh toàn thân như viêm cầu thận, viêm khớp, viêm nội tâm mạc... Song hiện vẫn còn có một tỷ lệ khá cao người dân không quan tâm đến răng miệng, không đến bệnh viện hay cơ sở y tế nào để khám răng.
55% người dân không đi khám răng miệng
Theo kết quả nghiên cứu mới đây từ Bệnh viện Răng Hàm Mặt trung ương, có hơn 90% người dân trên toàn quốc đang có bệnh về răng miệng. Cũng theo nghiên cứu này, có tới 55% người dân không bao giờ đi khám bệnh răng miệng.
Theo thống kê này, hơn 85% trẻ em 6 - 8 tuổi có sâu răng sữa, còn sâu răng vĩnh viễn gia tăng theo tuổi. Ở người cao tuổi và người trưởng thành, có hơn 80% người có sâu răng vĩnh viễn; hơn 60% trẻ em và hơn 80% người lớn có viêm lợi, viêm quanh lợi, viêm quanh răng; hơn 30% người trưởng thành trở lên có túi mủ bệnh lý quanh chân răng, làm cho răng lung lay và đây cũng là ổ nhiễm khuẩn lớn.
Đáng báo động hơn, theo các chuyên gia y tế, không chỉ ảnh hưởng tới răng, các bệnh về răng miệng còn có thể là nguyên nhân gây ra các bệnh nội khoa, gây hậu quả lớn tới sức khỏe toàn thân.
Tại Hội nghị khoa học và triển lãm nha khoa (VNU DEC 2023) với chủ đề “Kết nối nha khoa” lần đầu tiên do Trường Đại học Y dược (ĐHQG Hà Nội) vừa tổ chức, GS.TS Trịnh Đình Hải - Trưởng khoa Răng hàm mặt (Trường Đại học Y) dược thông tin: Các bệnh lý về răng miệng thường thấy như sâu răng là nguyên nhân chủ yếu gây mất răng sớm, ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ. Hơn nữa các ổ nhiễm trùng tiềm tàng trong khoang miệng còn là nguyên nhân của các bệnh toàn thân như viêm cầu thận, viêm khớp, viêm nội tâm mạc. Trong cộng đồng, viêm lợi, viêm quanh răng cũng là bệnh răng miệng khá phổ biến. Đầu tiên là viêm ở lợi, nếu không điều trị sẽ gây tiêu xương ở răng tạo thành các túi ở quanh răng. Một người có 32 răng và kèm theo 32 túi viêm nhiễm chứa mủ là các ổ nhiễm trùng rất nguy hiểm gây mất răng và lợi, nguồn gốc các bệnh nội khoa như viêm cầu thận, viêm khớp, viêm nội tâm mạc.
BS Lê Hoàng Long - Phó trưởng khoa Khám bệnh (Bệnh viện Răng Hàm Mặt trung ương) cho hay, răng miệng là môi trường có nhiều vi khuẩn có lợi tham gia chức năng tiêu hóa. Tuy nhiên, răng miệng cũng là nơi có các vi khuẩn có hại gây ra nhiều bệnh liên quan đến sức khỏe toàn thân. Khi không được chăm sóc răng miệng, các vi khuẩn sẽ tăng cường hoạt động dẫn đến các bệnh về răng miệng và một số bệnh khác.
Do chăm sóc không đúng cách
Lý giải về tình trạng tỷ lệ người dân Việt Nam gặp vấn đề về răng miệng ở mức rất cao như trên, BS Lê Hoàng Long cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến các bệnh về răng miệng của người Việt Nam nhưng phổ biến nhất là do chải răng không đúng cách, thói quen chải răng chưa đúng từ nhỏ khiến nhiều người vẫn chải răng sai cách. Rất nhiều người chỉ thực hiện một ngày một lần vào buổi sáng, hoặc chải răng qua loa không đủ thời gian 3 phút theo yêu cầu của nha sĩ, chải răng theo chiều ngang thay vì chải theo chiều dọc.
Một nguyên nhân khác là việc nhiều người dân sử dụng tăm xỉa răng thay cho chỉ nha khoa, điều này làm cho các kẽ răng bị hở, làm trầy nướu răng và gây tụt nướu ở các kẽ răng. Ngoài ra, dùng tăm xỉa răng cũng không bảo đảm an toàn về vệ sinh.
“Khái niệm về chỉ nha khoa không còn xa lạ với người Việt Nam nhưng do không có thói quen dùng chỉ nha khoa và chi phí cho sản phẩm này khá cao nên đa số người dân ngại sử dụng. Đồng thời, việc ít dùng nước súc miệng cũng hạn chế hiệu quả chăm sóc răng miệng, cụ thể là khoang miệng chưa sạch hoàn toàn, vẫn còn tồn tại nhiều vi khuẩn và mảng bám. Việc chải răng thông thường là chưa đủ vì chỉ có thể chải sạch một số bề mặt răng (chủ yếu là mặt ngoài, mặt trong và mặt nhai), vi khuẩn gây bệnh răng miệng vẫn còn tồn tại ở những nơi khác như kẽ răng, lưỡi và vòm miệng” – BS Lê Hoàng Long cho biết.
Theo các chuyên gia y tế, dự phòng bệnh răng miệng đơn giản và tốt nhất vẫn là chăm sóc răng miệng tại nhà đều đặn và đúng cách. Phần lớn bệnh về răng miệng nếu phát hiện sớm có thể khắc phục bằng cách thay đổi phương pháp chăm sóc răng. Công thức chăm sóc sức khỏe răng miệng 2 - 2 - 2 được các chuyên gia răng - hàm - mặt khuyến cáo, đó là đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày; Mỗi lần chải răng ít nhất 2 phút; Khám răng miệng định kỳ 2 lần/năm.
Theo nhận định của các chuyên gia tại Hội nghị khoa học và triển lãm nha khoa (VNU DEC 2023): Hiện nay, răng hàm mặt là một trong số ít lĩnh vực thu hút hàng chục nghìn khách quốc tế và đồng bào ở nước ngoài về Việt Nam để được điều trị, thăm khám hàng năm. Điều này cho thấy một mặt là uy tín, tay nghề, kỹ thuật nhưng yếu tố quan trọng là lợi thế về giá của dịch vụ chăm sóc răng hàm mặt ở Việt Nam đã có sức cạnh tranh với khu vực và thế giới. Đây là xu hướng cần được quan tâm đầu tư trong thời gian tới và có giá trị tham khảo cho các dịch vụ y tế chuyên ngành khác.