Ngày 15/8, Bộ Tài chính có văn bản đề nghị UBND TP Hải Phòng nghiên cứu các kiến nghị của các Hiệp hội, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội về việc thu phí hạ tầng cảng biển gửi về Bộ Tài chính trước ngày 31/8 để Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Trước đó, ngày 27/6, Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ nêu rõ, Hải Phòng thực hiện thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cảng biển Hải Phòng trong giai đoạn từ 2017 – 2021 thì khoản thu phí hạ tầng cảng biển đối với phương thức vận tải thuỷ nội địa chỉ đạt từ 59,8 tỷ đồng đến 66 tỷ đồng/năm.
Theo đánh giá từ Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội, số thu từ phương thức vận tải thuỷ nội địa quá nhỏ so với tổng nguồn thu phí chung, trung bình khoảng 1.500 tỷ đồng/năm của Hải Phòng trong khi khoản phí này lại rất có ý nghĩa đối với ngành vận tải thuỷ nội địa, ngành góp phần hiệu quả việc chuyển đổi cơ cấu vận tải, giảm tải cho vận tải đường bộ đi và đến Hải Phòng, giảm khí thải ô nhiễm môi trường và giảm tai nạn giao thông đường bộ đang ở mức báo động.
Từ đánh giá của Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội về cơ cấu khoản thu, về tổng thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng khu vực cảng biển Hải Phòng, các Hiệp hội tiếp tục phân tích, từ năm 2020 đến nay, hàng năm, lượng hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng container thông qua cảng biển Hải Phòng bằng đường thuỷ nội địa chỉ dao động trên dưới 1,5% tổng sản lượng hàng hoá qua cảng Hải Phòng.
Mặt khác, phương tiện vận tải thuỷ nội địa chỉ sử dụng các tuyến đường thuỷ tự nhiên, tuyến hàng hải kết nối đến cảng do Bộ Giao thông Vận tải quản lý, duy tu, bảo dưỡng; sử dụng chủ yếu hệ thống cầu, bến trong cảng do doanh nghiệp cảng biển đầu tư, không sử dụng hoặc sử dụng không đáng kể kết cấu hạ tầng của địa phương quản lý như hệ thống cầu, các tuyến đường bộ… kết nối với các cảng biển. Đồng thời, phương tiện vận tải thuỷ nội địa khi làm hàng tại các cảng biển đã phải nộp các loại phí, lệ phí hàng hải cho Cảng vụ hàng hải; phí dịch vụ cảng cho các doanh nghiệp kinh doanh cảng biển. Bởi vậy, việc thu phí kết cấu hạ tầng cảng biển đối với phương tiện vận tải thuỷ nội địa chưa thực sự thoả đáng và hợp lý về đối tượng nộp phí như quy định của Hải Phòng.
Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội cũng chỉ rõ, TP Hồ Chí Minh, địa phương thứ 2 của cả nước sau 4 tháng thực hiện thu phí hạ tầng khu vực cảng biển cũng đã điều chỉnh (giảm mức thu) cho hàng hoá xuất, nhập khẩu đi, đến cảng biển TP Hồ Chí Minh bằng phương tiện thuỷ nội địa.
Từ những căn cứ này, các Hiệp hội kiến nghị Hải Phòng xem xét, miễn, giảm phí hạ tầng cảng biển cho hàng hoá vận tải đến/đi cảng Hải Phòng bằng phương tiện thuỷ nội địa. Việc miễn, giảm thu phí hạ tầng cảng biển đối với vận tải thuỷ nội địa góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, không ảnh hưởng đến nguồn thu của địa phương …
Bộ Tài chính đề nghị Hải Phòng có ý kiến về Bộ trước ngày 31/8 để Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp cùng Bộ Giao thông vận tải, Bộ Công thương và các ngành liên quan làm việc với Hải Phòng nhằm giải quyết các kiến nghị của các Hiệp hội và ý kiến của Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội để Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 9/2022.