Kiến nghị tăng thu ngân sách nhà nước về đất hơn 3.300 tỷ đồng

Ngày 6/11, Quốc hội bắt đầu phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Tại phiên họp, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn đã báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.

Đối với nhiệm vụ “Tăng cường công tác kiểm toán việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; thực hiện kiểm toán chuyên đề các nội dung Đoàn giám sát nêu trong Báo cáo số 330/BC-ĐGS ngày 11/10/2022 trong kế hoạch kiểm toán năm 2023”, ông Tuấn cho biết: Tổng Kiểm toán nhà nước đã chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy trình, hướng dẫn kiểm toán; ban hành các văn bản chỉ đạo, tổ chức thực hiện kiểm toán nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán nói chung và hiệu lực, hiệu quả kiểm toán đối với việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí nói riêng.

Đơn cử như: yêu cầu các đơn vị trực thuộc Kiểm toán Nhà nước tăng cường kiểm toán nhằm phát hiện kịp thời các sai phạm, hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật, bảo đảm các nguồn lực tài chính công, tài sản công được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả; đẩy mạnh kiểm toán tổng hợp nhằm đánh giá sâu và toàn diện công tác quản lý, điều hành của từng cấp, từng đơn vị, cũng như tập trung đánh giá tính hiệu lực của cơ chế chính sách để kiến nghị hoàn thiện, khắc phục lỗ hổng thất thoát, lãng phí từ cơ chế, chính sách.

Bên cạnh đó, tổ chức xây dựng và ban hành Kế hoạch kiểm toán trung hạn giai đoạn 2023-2025 với mục tiêu định hướng bám sát lộ trình thực hiện mục tiêu Chiến lược phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030, định hướng kế hoạch kiểm toán trung hạn và các nhiệm vụ kiểm toán theo yêu cầu của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ông Tuấn thông tin rằng, kế hoạch kiểm toán năm 2023 thực hiện 129 nhiệm vụ kiểm toán trong đó kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách tại 27 bộ, cơ quan trung ương, đạt tỷ lệ 66% (27/41) số đầu mối; kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương tại 52 địa phương, đạt tỷ lệ 83% (52/63) số đầu mối; số cuộc kiểm toán chuyên đề, kiểm toán hoạt động đạt tỷ lệ 23% tổng số cuộc kiểm toán (30/129 cuộc) phù hợp với lộ trình thực hiện mục tiêu Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước đến năm 2030.

Đến nay, Kế hoạch kiểm toán năm 2023 đang được thực hiện theo đúng Phương án tổ chức kiểm toán đã ban hành. Tính đến 30/9/2023, Kiểm toán Nhà nước đã triển khai các đoàn kiểm toán đạt 91% kế hoạch kiểm toán năm, tương đương cùng kỳ năm 2022 (năm 2022 đạt tỷ lệ 89,6%), phát hành 84 báo cáo kiểm toán với tổng số kiến nghị 14.094 tỷ đồng, trong đó số kiến nghị tăng thu ngân sách nhà nước 1.015,6 tỷ đồng, giảm chi ngân sách nhà nước 2.864,8 tỷ đồng, kiến nghị khác 10.213,6 tỷ đồng.

Đồng thời, kiến nghị hủy bỏ, sửa đổi, bổ sung và ban hành mới các quy định thuộc 84 văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý không phù hợp với quy định chung của Nhà nước và thực tiễn; kiến nghị chấn chỉnh hoạt động của đơn vị được kiểm toán và trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức có liên quan trong công tác quản lý, điều hành, sử dụng tài chính công, tài sản công.

Đối với nhiệm vụ “Tăng cường và đa dạng các hình thức công khai thông tin kết quả kiểm toán theo quy định của pháp luật, bảo đảm cung cấp các thông tin kết quả kiểm toán trên trang thông tin điện tử của Kiểm toán nhà nước. Cung cấp đầy đủ các Báo cáo kiểm toán đến Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội theo hình thức điện tử”, ông Tuấn cho hay, hàng năm Kiểm toán Nhà nước đều thực hiện công khai kết quả kiểm toán theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước.

Thực hiện yêu cầu của Quốc hội về tăng cường công khai kết quả kiểm toán tại Nghị quyết số 74/2022/QH15 ngày 15/11/2022, Kiểm toán Nhà nước đã tổ chức số hóa và cung cấp toàn bộ các báo cáo kiểm toán năm 2022, các báo cáo kiểm toán phát hành từ năm 2023 đến Hội đồng Dân tộc, các Uỷ ban của Quốc hội.

Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước còn tổng hợp những nội dung, phát hiện kiểm toán trọng yếu đối với các cuộc kiểm toán đăng ký chất lượng vàng để công khai trên Cổng thông tin điện tử của Kiểm toán Nhà nước, Báo Kiểm toán.

Việc thực hiện kiến nghị kiểm toán luôn được Kiểm toán Nhà nước quan tâm chỉ đạo sát sao. Đặc biệt, trong tháng 9 vừa qua Kiểm toán Nhà nước đã phối hợp với Ủy ban Tài chính Ngân sách tổ chức phiên giải trình về thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán.

Kết quả thực hiện cho thấy, về cơ bản các kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước đều đã được các đơn vị tổ chức thực hiện; các kiến nghị về xử lý tài chính, xử lý khác được thực hiện bình quân khoảng 75-80% cho năm liền kề năm kiểm toán và tiếp tục thực hiện trong các năm tiếp theo với tỷ lệ khoảng 15-20% số kiến nghị còn lại mỗi năm; riêng năm 2023 thực hiện kiến nghị kiểm toán năm 2022 trong 9 tháng đầu năm theo báo cáo của các đơn vị đạt 67,4% (cùng kỳ năm trước 56,63%).

Ngoài ra, thực hiện nhiệm vụ được giao, Kiểm toán Nhà nước đã tăng cường kiểm toán các nội dung có liên quan đến hoạt động quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai tại đô thị khi xây dựng chương trình kiểm toán hằng năm.

Theo đó, Kiểm toán Nhà nước đã thực hiện một nhiệm vụ kiểm toán chuyên đề gắn với hoạt động quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai tại đô thị, như: Chuyên đề việc quản lý quy hoạch, cấp phép xây dựng tại các đô thị giai đoạn 2017-2020; Chuyên đề công tác quản lý nhà nước về đất đai giai đoạn 2017-2021.

Bên cạnh đó, tại các cuộc kiểm toán ngân sách bộ, cơ quan trung ương, địa phương, tập đoàn, tổng công ty, Kiểm toàn Nhà nước đã xác định các nội dung kiểm toán trọng yếu liên quan bao gồm: Việc quản lý và sử dụng đất đai; việc triển khai thực hiện và quản lý, sử dụng tài sản công và việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước đối với việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định; việc quản lý, sử dụng tiền thu sử dụng đất, tiền thuê đất.

Tổng hợp kết quả kiểm toán có liên quan đến chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị trong giai đoạn từ năm 2020-2022, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị tăng thu ngân sách nhà nước về đất 3.377 tỷ đồng; kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ một số nội dung không phù hợp tại 8 văn bản quy phạm pháp luật và 6 văn bản khác do các cơ quan Trung ương ban hành; 12 văn bản quy phạm pháp luật và 23 văn bản khác do các địa phương ban hành.

Đồng thời, kết quả kiểm toán cũng chỉ ra tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, sử dụng đất, quy hoạch, cấp phép xây dựng và đã được Kiểm toán Nhà nước kiến nghị các đơn vị có liên quan khắc phục, kiểm điểm, chấn chỉnh rút kinh nghiệm trong từng Báo cáo kiểm toán.