Kit xét nghiệm Covid-19: Nhảy giá loạn xạ

“Ma trận” kit test nhanh Covid-19

Trong những ngày qua, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn quốc, đặc biệt là tại thành phố Hà Nội. Số ca mắc Covid-19 trên địa bàn Thủ đô liên tục ở ngưỡng 5.000 ca mắc. Lượng F0, F1 tăng cao khiến nhu cầu sử dụng các loại kit test nhanh Covid-19 của người dân là rất bức thiết. Nắm bắt được tâm lý này, hàng loạt các trang mạng xã hội, các hội nhóm, các shop online đồng loạt chào bán đủ loại kit test nhanh xuất xứ từ nhiều nước khác nhau.

Theo khảo sát của phóng viên Báo Đại Đoàn Kết sáng 22/2, mặc dù giá cả không tăng đột biến nhưng quá nhiều nhãn hàng khiến người dân như lọt vào “ma trận” khi tìm mua kit test.

Tại một hiệu thuốc trên địa bàn trên quận Ba Đình, nhân viên bán hàng cho biết, kit test nhanh đang là mặt hàng bán rất chạy, tại hiệu thuốc này cũng cấp khá nhiều loại test nhanh khác nhau do Phần Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Hàn Quốc sản xuất với mức giá từ 90-120.000đ/kit. Tuy nhiên, cách đó 20m, cùng mặt hàng test nhanh xuất xứ từ Hàn Quốc, một tiệm thuốc khác chào giá 95.000đ/kit.

Ghi nhận tại một số tiệm thuốc xung quanh các bệnh viện ở đường Giải Phóng, Hai Bà Trưng, giá cả các loại test nhanh cũng dao động từ 80-120.000đ/bộ kit.

“Ma trận” các loại test nhanh càng nặng nề hơn trên mạng xã hội. Các nhóm trao đổi, bán sỉ, thu mua kit test đều vô cùng sôi động với đủ mọi nguồn gốc xuất xứ và giá cả đang dần leo thang.

Chị Kiều Trang, một đầu mối chuyên bán mặt hàng này trên mạng xã hội cho biết: “Tình trạng gom hàng để đấy giá lên cao là có đối với một vài loại test. Có ngày cao điểm, từ chiều tới tối giá kit test nhanh của Trung Quốc tăng 5 lần trong vòng 3 tiếng đồng hồ. Chính những người nhập hàng số lượng lớn như chúng tôi cũng rất mệt mỏi, có trường hợp không dám nhập vì sợ không bán được”.

Trong khi đó, từ ngày 21/2, Thông tư quy định giá xét nghiệm SARS-CoV-2 do Bộ Y tế ban hành (thay thế Thông tư 16 trước đó) chính thức có hiệu lực. Theo đó, đối với xét nghiệm SARS-CoV-2 Ag test nhanh mẫu đơn do cơ sở y tế của Nhà nước thực hiện sẽ có giá dịch vụ bao gồm chi phí trực tiếp và chi phí tiền lương cộng chi phí sinh phẩm xét nghiệm SARS-CoV-2 theo quy định có mức thanh toán tối đa không quá 78.000 đồng/xét nghiệm. Trước đó, mức giá ở Thông tư 16 là 109.700 đồng/xét nghiệm. Như vậy mức giá mới sẽ giảm khoảng 30% so với giá đang thực hiện.

Thế nhưng, không ít người dân khi được hỏi vẫn lựa chọn việc tự mua và tự test nhanh Covid-19 tại nhà, dù giá xét nghiệm tại cơ sở y tế công lập rẻ hơn giá kit test. Anh Đinh Lê Tường Lộc (29 tuổi, ở Nam Từ Liêm) cho biết: “Thời tiết khắc nghiệt, lại thêm lo lắng về vấn đề lây nhiễm cho người khác khi đến cơ sở y tế để xét nghiệm nên dù nắm được sự thay đổi về giá xét nghiệm, tôi vẫn lựa chọn tự test nhanh tại nhà. Dù sao tự test thì mình chủ động được, không phải chờ đợi, xếp hàng”.

Nỗi lo hàng kém chất lượng

Không chỉ loạn về giá, chất lượng của các loại test nhanh được chào bán trên mạng cũng là một câu hỏi lớn, trong khi đa phần người dân không có thói quen tìm hiểu kỹ thông số cần thiết cũng như nguồn gốc xuất xứ.

Anh Lại Thế Hà (33 tuổi, ở Bắc Từ Liêm) chia sẻ: “Quá nhiều các loại test nhanh đang được rao bán khiến tôi không biết nên mua loại nào. Bản thân tôi khi phát hiện mình có triệu chứng của Covid-19 cũng rơi vào trạng thái không được tỉnh táo, chỉ nghĩ làm sao mua rồi test để nắm được tình trạng sức khỏe của bản thân nên đâu có thời gian đi tìm hiểu nguồn gốc, chất lượng. Tiện thì chạy ra hiệu thuốc, người bán giới thiệu cho loại nào thì mua loại đó. Đến khi xác định gia đình có 4 người dương tính với SARS-CoV-2, cần sử dụng nhiều test nhanh, tôi mới đặt mua qua mạng xã hội để tiết kiệm chi phí”.

Theo các chuyên gia, kit xét nghiệm nhanh SARS-CoV-2 rao bán tràn lan có thể là giả, khi thử có thể cho kết quả không đúng. Người dân khi test ra kết quả âm tính sẽ mất cảnh giác, đi nhiều nơi, tiếp xúc nhiều người, trong khi kết quả đó có thể là dương tính nên nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh ra cộng đồng rất cao. Ngược lại kết quả test cho dương tính giả sẽ gây tâm lý hoang mang, lo lắng.

PGS.TS Trần Đắc Phu - nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) khẳng định: “Test nhanh phải được thực hiện đúng kỹ thuật cũng như sản phẩm đạt chuẩn. Việc lấy mẫu không chuẩn, sản phẩm kit test không đảm bảo chất lượng sẽ dẫn đến cho kết quả sai, gây ảnh hưởng tới việc phòng dịch”.

Khuyến cáo người dân cần thận trọng khi chọn mua kit test nhanh, ông Nguyễn Tử Hiếu - Phó Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế (Bộ Y tế) nhấn mạnh: Người dân chỉ nên mua các loại kit test nhanh nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành. Bởi sinh phẩm được cấp phép đã qua kiểm chứng mới đảm bảo tiêu chuẩn, độ đặc hiệu, độ nhạy. Khi mua ở hiệu thuốc, người dân cần hỏi hiệu thuốc loại kit test này được cấp phép lưu hành tại quyết định nào của Bộ Y tế.

Nếu mua online, chỉ mua sản phẩm kit test Covid-19 ở các đơn vị là các cửa hàng thuốc có uy tín, đã được cấp phép kinh doanh và các mặt hàng nằm trong danh mục Bộ Y tế đã cấp phép lưu hành. Tuyệt đối không nên mua ở những trang mạng xã hội không có thông tin người bán và không có địa chỉ rõ ràng, hoặc khi hỏi thông tin thì cố tình giấu địa chỉ bán hàng, chỉ nhận đặt hàng qua tin nhắn (inbox), chỉ bán hàng online chứ không có cửa hàng cụ thể.