Kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2015 được tổ chức trong 4 ngày, từ ngày 1 đến ngày 4-7. Công tác chuẩn bị cho kỳ thi quan trọng này ở tất cả địa phương, các trường ĐH về cơ bản đã hoàn tất tương đối tốt. Có hàng ngàn thanh niên, sinh viên tình nguyện đến từ các trường ĐH, tỉnh Đoàn sẵn sàng hỗ trợ, hướng dẫn cho thí sinh, phụ huynh ở xa về tàu xe, nơi trọ, điểm thi… giúp các em thêm tự tin, phấn chấn trước bước vào kỳ thi quốc gia với mục tiêu” 2 trong 1”.
Từ những đề minh họa của Bộ GD&ĐT, nhiều người dấy lên lo ngại đề thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm nay có mức độ khó hơn nhiều, gây khó khăn cho diện thí sinh học lực yếu và trung bình. Nhưng mới đây, lãnh đạo Bộ GD&ĐT khẳng định, đề thi năm nay về cơ bản cũng giống như những năm trước, có tới 60% câu hỏi thuộc kiến thức cơ bản, 40% câu hỏi thuộc kiến thức phân hóa, nâng cao, được sắp xếp từ dễ đến khó, thuận lợi cho thí sinh có sức học còn hạn chế. Thông tin này khiến nhiều thí sinh, phụ huynh bớt lo lắng trong kỳ thi đang đến rất gần.
Đáng mừng, đối với thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm nay, kết quả học bạ lớp 12 cùng với các điểm khuyến khích, ưu tiên về nghề phổ thông, vùng miền… tiếp tục tham gia vào xét công nhận tốt nghiệp THPT. Điểm học bạ chiếm đến 50% của kết quả tốt nghiệp. Điểm học bạ càng cao thì thí sinh càng có lợi. Ví dụ điểm học bạ là 7.0 thì thi tốt nghiệp 4 môn cộng lại, chia trung bình chỉ cần 3 điểm là đậu tốt nghiệp, với điều kiện không có môn nào bị điểm liệt từ 1 điểm trở xuống. Thực tế cho thấy, điểm học bạ của học sinh lớp 12 ở các tỉnh thành, mức điểm 6.5 trở lên chiếm tỉ lệ khá cao, điều đó chứng tỏ, bản thân các em học sinh đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong quá trình học tập cùng với sự quan tâm, nâng đỡ đúng mực của nhà trường, thầy cô giáo. Có sự tham gia của điểm học bạ, cộng với sự bình tĩnh, tự tin, cố gắng làm bài, giải quyết tương đối tốt những câu hỏi thuộc kiến thức cơ bản thì ngay cả học sinh trung bình, yếu cũng dư sức vượt qua kỳ thi quan trọng này.
Thuận lợi khác, đối với thí sinh dự thi Tốt nghiệp THPT năm nay, theo quan sát, đánh giá của chúng tôi, đó là các trường chuẩn bị, hướng dẫn ôn tập thi cho học sinh rất tập trung, chủ động, chu đáo trong nhiều tháng qua, gần cuối tháng 6 mà vẫn còn nhiều trường miệt mài ôn luyện. Hơn nữa, sau nhiều năm thi tốt nghiệp theo chương trình phân ban, tiếp cận cách ra đề, kiểm tra theo hướng mở, hướng phát triển năng lực, phẩm chất của người học, các thầy cô giáo, nhà trường đã có thêm nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy và ôn tập, hệ thống kiến thức, kỹ năng cho học trò của mình. Nhìn vào những thuận lợi trên, nhiều người hoàn toàn có cơ sở tin tưởng rằng kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia năm 2015 này sẽ rất thành công, với kết quả, tỉ lệ thi đỗ tốt nghiệp của cả nước, 63 tỉnh, thành sẽ đạt khá cao, không có chuyện thấp bất thường như những năm 2007,2008.
Tuy nhiên, ở kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay, học sinh lớp 12, về mặt khách quan cũng phải chịu không ít áp lực, khó khăn. Trước hết là điều kiện thời tiết 3 miền nóng bức một cách khác thường, việc phải di chuyển xa nhà, có những bỡ ngỡ, lạ lẫm… ít nhiều bị ảnh hưởng, tác động không tốt. Tình trạng loạn sách, tài liệu hướng dẫn ôn tập thi Tốt nghiệp vẫn chưa hạ nhiệt trên thị trường năm nay, làm nhiễu loạn tâm thế, cách ôn tập thi của nhiều em, nhất là các em học tập mức trung bình và yếu. Về mặt chương trình, kiến thức, so với các năm trước đây, thì năm nay, Bộ GD & ĐT yêu cầu học sinh ôn tập nhiều hơn, rộng hơn và mức độ khó, tư duy cao hơn. Chẳng hạn như môn Lịch sử, năm nay, học sinh dường như phải học hết sách, không giới hạn, không bỏ bài nào, không chỉ rõ trọng tâm, tăng cường loại câu hỏi phân tích, so sánh, khát quát, dòng chảy lịch sử Việt Nam được kéo dài từ năm 1919 đến năm 2000. Hướng ra đề thi tốt nghiệp năm nay của Bộ, tuy bám sát chương trình, thuộc kiến thức cơ bản, chủ yếu ở lớp 12, mức độ không khó, nhưng lại ra dạng học sinh phải biết vận dụng, tư duy, có học chắc mới làm tốt, chống lối học vẹt, học thuộc lòng thông thường. Quả thực, đây cũng trở ngại lớn cho những thí sinh học mức trung bình yếu, học sinh ở những vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, học sinh thuộc hệ Giáo dục thường xuyên lần đầu thi chung đề, chung kết quả, cùng loại bằng cấp như học sinh phổ thông.
Mục tiêu đạt điểm trung bình trong kỳ thi tốt nghiệp THPT không phải cao so với trình độ nói chung. Hy vọng, hơn 1 triệu thí sinh dự thi Tốt nghiệp sẽ vượt qua mọi trở ngại, gặt hái được kết quả tốt nhất. Đây là bước ngoặt quan trọng để các em đi tiếp con đường học vấn, nghề nghiệp ngày mai.