Lai Châu đẩy mạnh phát triển du lịch thông minh gắn với bản sắc văn hóa dân tộc
Lai Châu không ngừng nỗ lực để “đánh thức” tiềm năng nội tại như phát triển du lịch gắn với bản sắc văn hóa các dân tộc, tìm hướng phát triển cây nông nghiệp có giá trị, khai thác năng lượng sạch.
Phóng viên Báo Đại đoàn kết đã có buổi trao đổi với ông Lê Văn Lương - Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu về phương hướng phát triển kinh tế của tỉnh trong nhiệm kỳ tới.
PV: Với việc Thủ tướng phê duyệt Quy hoạch tỉnh Lai Châu giai đoạn 2021 -2030, tầm nhìn đến 2050, tỉnh đã xác định rõ chỉ tiêu phát triển về GRDP, cơ cấu ngành, đô thị hóa, thu nhập bình quân... Xin ông chia sẻ những thách thức lớn nhất để đạt được các chỉ tiêu này?

Chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu Lê Văn Lương: Lai Châu là tỉnh miền núi, biên giới có địa hình bị chia cắt, độ dốc lớn, xa các trung tâm kinh tế lớn của cả nước; quy mô kinh tế nhỏ; tỷ lệ hộ nghèo trong nhóm các tỉnh cao nhất cả nước; hạ tầng còn yếu và thiếu, đặc biệt là hạ tầng giao thông kết nối, đến thời điểm hiện tại Lai Châu là một trong số ít các tỉnh trong cả nước chưa có đường cao tốc và giao thông đường bộ vẫn là một trong các loại hình giao thông duy nhất. Đây là một điểm nghẽn lớn nhất đến phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là thu hút đầu tư, phát triển du lịch, dịch vụ và thương mại cửa khẩu.
Tiếp đến, nguồn lực đầu tư còn hạn chế, chủ yếu phụ thuộc ngân sách Trung ương, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển; quy mô các doanh nghiệp nhỏ, trên địa bàn tỉnh chưa có các doanh nghiệp lớn dẫn dắt, đặc biệt chưa có doanh nghiệp FDI đầu tư.
Năng suất lao động và trình độ lao động còn thấp, quy mô kinh tế nhỏ, điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội, tiếp cận việc làm, giáo dục và dịch vụ y tế của tỉnh mới chỉ đáp ứng một cách cơ bản do đó, chưa có có lợi thế cạnh tranh để thu hút lao động nhập cư, nhất là nguồn lao động chất lượng cao.
Một trong những mục tiêu quan trọng là phát triển du lịch gắn với bản sắc văn hóa các dân tộc. Vậy Lai Châu đã có các biện pháp gì để bảo tồn văn hóa truyền thống trong khi vẫn thu hút đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng du lịch, dịch vụ du lịch?
Trong những năm qua, việc thực hiện các chủ trương, cơ chế, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch đã góp phần quan trọng giúp du lịch Lai Châu từng bước trở thành một trong những lĩnh vực quan trọng trong cơ cấu các ngành dịch vụ của tỉnh.

Thời gian tới, để triển khai hiệu quả nhiệm vụ phát triển du lịch gắn với bảo tồn bản sắc văn hoá truyền thống các dân tộc, đồng thời thu hút mạnh mẽ các nguồn lực đầu tư vào cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch, tỉnh Lai Châu cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như: Tập trung bảo tồn, nhân rộng và duy trì các mô hình, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả trong bảo tồn gắn với đấu tranh phòng, chống sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa độc hại, xây dựng nếp sống văn minh trong đồng bào các dân tộc; phát huy di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đại diện của nhân loại; khôi phục, trao truyền các giá trị văn hoá truyền thống; phát triển phong trào văn hoá văn nghệ cơ sở gắn với xoá bỏ hủ tục lạc hậu; rà soát, kiểm kê văn hoá vật thể, phi vật thể, di sản tư liệu từ đó kêu gọi các dự án thu hút đầu tư vào lĩnh vực du lịch.
Lựa chọn các giá trị văn hóa đặc sắc, tốt đẹp của các dân tộc để tiếp tục xây dựng trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng. Đẩy mạnh đầu tư, quảng bá, phát triển hạ tầng du lịch, đa dạng hóa, nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch đối với các khu, điểm du lịch có lợi thế, tiềm năng, đặc biệt là các điểm đã được vinh danh; nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch, nhất là sản phẩm du lịch cộng đồng đã có. Tổ chức các sự kiện văn hóa - du lịch mang tính thường niên để thu hút khách du lịch.
Thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ nghệ nhân, người nắm giữ thực hành di sản trong việc lưu giữ, quảng bá, giới thiệu di sản văn hóa dân tộc, trao truyền đào tạo tầng lớp kế cận.
Đẩy mạnh phát triển du lịch thông minh bằng cách ứng dụng công nghệ số trong quảng bá, cập nhật thông tin để giới thiệu nét đẹp văn hóa dân tộc, kích thích du khách tiếp cận sản phẩm du lịch.
Lai Châu có nhiều địa bàn vùng sâu vùng xa, địa hình phức tạp, dân cư sống rải rác. Tỉnh Lai Châu dự kiến làm thế nào để đảm bảo phát triển hạ tầng đồng bộ, nhất là ở các khu vực khó khăn, để không tạo ra khoảng cách chênh lệch quá lớn giữa các địa bàn thưa ông?
Để không xảy ra tình trạng chênh lệch hạ tầng tạo ra khoảng cách phát triển quá lớn giữ các xã, phường trên địa bàn, tỉnh cần thực hiện một số giải pháp như tiếp tục ưu tiên, quan tâm nguồn lực đầu tư để tạo bước đột phá về hạ tầng giao thông, logistics, bảo đảm kết nối thuận lợi giữa Lai Châu với các trục và các vùng kinh tế trong khu vực; cứng hóa các tuyến đường liên xã, liên bản tại các xã vùng cao nhằm giúp việc đi lại, giao thương được thuận lợi. Thu hút đầu tư cảng hàng không Lai Châu; đầu tư hạ tầng thiết yếu tại các vùng sản xuất hàng hóa tập trung đảm giao thương thuận lợi.
Thúc đẩy phát triển hạ tầng số, đẩy mạnh phát triển hạ tầng viễn thông băng rộng; triển khai hỗ trợ, trợ giá thiết bị thông minh cho hộ nghèo, cận nghèo và gia đình chính sách. Quan tâm đầu tư cấp điện cho các thôn, bản chưa được sử dụng điện lưới quốc gia.
Thực hiện chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao và chính sách đãi ngộ với bác sĩ, nâng cao hạ tầng y tế trên địa bàn; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số như khám chữa bệnh từ xa, quản lý hồ sơ sức khoẻ điện tử, sổ sức khoẻ điện tử, bệnh án điện tử, tích hợp thông tin bảo hiểu y tế vào số sức khỏe điện tử qua ứng dụng VneID để người dân ở vùng khó khăn tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng một cách thuận tiện.
Thu hút các nguồn lực trong và ngoài ngân sách để tập trung đầu tư xây dựng, cải tạo trường học, trang thiết bị; chú trọng phát triển hệ thống trường nội trú, bán trú; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại chỗ, nhằm từng bước thu hẹp khoảng cách chất lượng giáo dục giữa các vùng.

Việc phát triển nông - lâm nghiệp, nuôi trồng, sản xuất sản phẩm chủ lực như mắc ca, chè, sâm Lai Châu, OCOP... đòi hỏi vốn, công nghệ, thị trường. Tỉnh có kế hoạch hỗ trợ nào cho người dân và doanh nghiệp nhỏ trong việc tiếp cận công nghệ, đảm bảo chất lượng và mở rộng đầu ra sản phẩm?
Thời gian qua, Tỉnh ủy, HĐND đã ban hành nhiều Nghị quyết để phát triển sản xuất sản phẩm chủ lực như mắc ca, chè, sâm Lai Châu, OCOP...
Công tác hỗ trợ đầu ra cho sản phẩm được quan tâm, chú trọng. Hằng năm, tỉnh ban hành kế hoạch xúc tiến thương mại nhằm quảng bá, giới thiệu các sản phẩm của tỉnh đến các địa phương trong cả nước. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tăng cường công tác hỗ trợ quảng bá, xúc tiến thương mại các sản phẩm chủ lực của tỉnh thông qua các Hội chợ; xúc tiến thương mại... góp phần tìm kiếm kết nối với các bạn hàng, đối tác để tiêu thụ sản phẩm tại các siêu thị, tập đoàn, công ty, thành phố lớn. Giai đoạn 2026-2030, tỉnh sẽ ban hành Nghị quyết về phát triển nông nghiệp hàng hóa, dược liệu theo hướng kinh tế xanh để tiếp tục phát triển các sản phẩm chủ lực của tỉnh theo hướng sản xuất an toàn, hữu cơ, đảm bảo các tiêu chuẩn của thị trường và xuất khẩu.
Để thực hiện mục tiêu phát triển nhanh và toàn diện, nguồn lực - ngân sách, nhân lực, vốn đầu tư, tỉnh Lai Châu sẽ huy động nguồn lực như thế nào? Có ưu tiên nào đối với việc thu hút đầu tư trong nước và quốc tế? và đào tạo nhân lực để đáp ứng yêu cầu phát triển như thế nào thưa ông?
Tỉnh luôn chú trọng tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, thuận lợi, nhằm huy động cao nhất mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ, nuôi dưỡng và mở rộng nguồn thu ngân sách nhà nước. Bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, tập trung chống thất thu và nợ đọng thuế. Phấn đấu tăng thu ngân sách địa phương trên địa bàn. Thực hiện tiết kiệm chi, kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách địa phương. Huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương.
Công khai, minh bạch danh mục các dự án kêu gọi đầu tư, tăng cường xúc tiến, quảng bá tiềm năng, thế mạnh của tỉnh; tập trung cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh. Cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đẩy mạnh ưu đãi để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước nhằm huy động tối đa nguồn lực ngoài xã hội.
Xây dựng và tổ chức thực hiện tốt công tác quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng, sử dụng nguồn nhân lực ở các cấp trong hệ thống chính trị của tỉnh. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, nhất là cán bộ nữ, trẻ, cán bộ người dân tộc thiểu số; xây dựng đội ngũ cán bộ “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm”.
Tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo theo hướng chuẩn hóa, xã hội hóa. Phát triển nguồn nhân lực các ngành, lĩnh vực phù hợp với phát triển cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng giảm dần lao động khu vực nông, lâm, ngư nghiệp và tăng dần lao động các khu vực công nghiệp và dịch vụ. Kết hợp chặt chẽ giữa việc đào tạo với việc sử dụng nhân lực, tạo việc làm, ổn định cuộc sống cho người lao động, chú trọng đào tạo nghề cho lao động nông thôn.
Trân trọng cảm ơn ông!