Lạng Sơn: Nhân rộng mô hình can thiệp nhằm giảm thiểu tảo hôn

Chủ động vào cuộc

Lạng Sơn là tỉnh miền núi biên giới phía Đông Bắc Tổ quốc, đồng bào dân tộc chiếm phần lớn, khoảng 83,16% dân số toàn tỉnh. Những năm qua, nhiều chương trình, dự án, chính sách dân tộc được tỉnh triển khai hiệu quả, tạo sự chuyển biến tích cực trong các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS. Tuy nhiên, thực tế, vùng DTTS và miền núi Lạng Sơn vẫn còn một số khó khăn, hạn chế; trong đó có nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, gây ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, nâng cao đời sống của người dân.

Thực hiện Kế hoạch số 14/KH-BDT ngày 14/2/2023 của Ban Dân tộc tỉnh Lạng Sơn về thực hiện Tiểu dự án 2 - Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi, thuộc Dự án 9 trong Chương trình Mục tiêu quốc gia theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg năm 2023, bằng nhiều biện pháp khác nhau, tỉnh Lạng Sơn đã đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức cho người dân.

Bà Hoàng Thị Hà, Trưởng phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện Văn Lãng cho biết, UBND huyện đã tổ chức hội nghị tập huấn kỹ năng tuyên truyền giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS năm 2023. Tại hội nghị, các học viên đã được bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng truyền thông, vận động, tư vấn pháp luật liên quan về hôn nhân, dân số và gia đình cũng như kỹ năng tuyên truyền, phổ biến các quy định về phòng, chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; tư vấn, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em, dân số kế hoạch hóa gia đình; dinh dưỡng, phát triển thể chất có lĩnh vực hôn nhân nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS.

Còn tại huyện Lộc Bình, nhiều năm qua, để ngăn chặn, tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, từ năm 2021 đến nay, các cấp ủy, chính quyền, các ban ngành đoàn thể trên địa bàn huyện đã đưa ra nhiều giải pháp ngăn chặn. Bà Tạ Thị Thu Hương, Trưởng Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện Lộc Bình cho biết, nhằm thực hiện tốt Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS, giai đoạn 2021-2025”, chúng tôi đã tham mưu UBND huyện xây dựng mô hình điểm thực hiện đề án. Hằng năm, chúng tôi đã tổ chức từ một đến hai cuộc tuyên truyền, tập huấn cho đại diện lãnh đạo xã, cán bộ, công chức cấp xã, trưởng thôn, bản, chi hội trưởng các đoàn thể. Đồng thời, thường xuyên đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát công tác thực hiện đề án trên địa bàn. Qua đó, bước đầu đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Với những kết quả đạt được, chúng tôi tiếp tục xây dựng, củng cố, nhân rộng mô hình ra một số địa bàn vùng đồng bào DTTS khác trong thời gian tới.

Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền

Không chỉ tại huyện Văn Lãng và huyện Lộc Bình, thời gian gần đây, huyện Chi Lăng cũng đưa ra các giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Theo thống kê tình trạng kết hôn trên địa bàn xã vùng III, giai đoạn 2020 - 2023 của UBND huyện Chi Lăng, thì toàn huyện có 260 cặp đôi kết hôn. Không có trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Để giảm tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, UBND huyện Chi Lăng đã ban hành Kế hoạch số 40/KH-UBND về việc Thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2021 -2025” trên địa bàn huyện. Đặc biệt, năm 2023, UBND huyện Chi Lăng đã ban hành Kế hoạch số 137/KH-UBND ngày 12/4/2023 về thực hiện Tiểu dự án 2 - Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi thuộc Dự án 9 trong Chương trình MTQG 1719. Trong đó, huyện đã chú trọng công tác tuyên truyền, vận động nhân dân và xây dựng mô hình “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS”.

Để cụ thể hóa Kế hoạch số 137 của UBND huyện Chi Lăng, thời gian qua, Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện đã tổ chức 8 hội nghị truyền thông giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi tại 8 xã đặc biệt khó khăn trên địa bàn huyện. Thành phần dự hội nghị là đại diện lãnh đạo UBND xã, công chức văn hóa xã hội xã; học sinh lớp 8 và lớp 9, năm học 2023-2024; phụ huynh học sinh, đoàn viên thanh niên người dân vùng DTTS.

Chia sẻ vấn đề này, ông Hoàng Văn Tầm, Phó trưởng Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện Chi Lăng cho biết, thông qua hội nghị truyền thông đã góp phần nâng cao hiểu biết, nhận thức cho cộng đồng, đặc biệt là các đối tượng có nguy cơ hoặc là nạn nhân của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; đồng thời nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của xã hội, cộng đồng và người dân vùng DTTS trong thực hiện các quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình. Qua đó, tạo sự đồng thuận trong xã hội, thay đổi hành vi trong hôn nhân của đồng bào DTTS, ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống... trên địa bàn huyện.

Năm 2023 là năm bản lề có ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế - xã hội, giai đoạn 2021-2025 của tỉnh Lạng Sơn. Vì vậy, bên cạnh việc tập trung các nhiệm vụ phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, tỉnh Lạng Sơn tiếp tục đẩy mạnh công tác dân tộc trên mọi lĩnh vực, trong đó hạn chế, từng bước loại bỏ vấn nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.