Chính phủ Úc đã tuyên bố cấm nhập khẩu tôm trong vòng 6 tháng kể từ tháng 1/2017 do dịch đốm trắng bùng phát ở Bang Queensland. Cho rằng lệnh cấm này đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi tôm và các DN xuất khẩu tôm của Việt Nam, Chính phủ Việt Nam đang yêu cầu phía Úc xem xét lại lệnh cấm này.
Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Trần Quốc Khánh, lệnh cấm này đã gây ra thiệt hại cho ngành nuôi trồng thuỷ sản Việt Nam, trong đó lượng tôm chưa nấu chín xuất khẩu sang Úc vào khoảng 55 triệu AUD.
“Lệnh tạm dừng nhập khẩu tôm chưa qua nấu chín mà không có thời gian cảnh báo đủ để các DN xuất khẩu tôm của Việt Nam biết và có các giải pháp nhằm tránh tổn thất lớn về kinh tế, là việc làm mà theo chúng tôi là chưa thực sự phù hợp với thông lệ chung và với tinh thần gìn giữ, thúc đẩy mối quan hệ hợp tác thương mại tốt đẹp giữa Việt Nam và Úc”, ông Trần Quốc Khánh nói và cho rằng: Lệnh tạm dừng nhập khẩu của Chính phủ Úc đã và đang gây ra thiệt hại to lớn cho người nuôi tôm và các DN xuất khẩu tôm của Việt Nam. Không ít DN chuyên xuất khẩu tôm vào thị trường Úc còn đối mặt với nguy cơ phá sản.
Các cơ quan chức năng của Úc vẫn đang tiếp tục điều tra nguyên nhân gây ra dịch bệnh đốm trắng, trong khi những người nuôi tôm nước này thì đổ lỗi cho tôm nhập khẩu từ các nước châu Á. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Trần Quốc Khánh, tôm Việt Nam cần được tiếp tục xuất khẩu sang Úc trừ khi có bằng chứng về việc nhập khẩu từ nước ngoài là nguồn lây bệnh.
“Trong trường hợp Úc tiếp tục duy trì lệnh cấm, Việt Nam đề nghị Úc sớm đưa ra các bằng chứng khoa học đầy đủ cho thấy có mối liên hệ giữa tôm nhập khẩu từ Việt Nam và dịch bệnh đốm trắng tại Úc”, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh nhấn mạnh.
“Một số DN Việt Nam còn cho rằng lệnh cấm nhập khẩu của Chính phủ Úc đã vượt quá mức cần thiết quy định của WTO. Chúng tôi đang nghiên cứu quan điểm này của các doanh nghiệp,” Thứ trưởng Khánh nói.
Hiệp hội các nhà nhập khẩu thủy sản của Úc cũng lên tiếng rằng lệnh cấm này đã gây ra ảnh hưởng xấu đến uy tín thương mại quốc tế của Úc. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp nước này vẫn bảo lưu quan điểm rằng họ cần bảo vệ ngành nuôi trồng thủy sản trong nước.
Theo Thứ trưởng Trần Quốc Khánh, Việt Nam luôn tôn trọng các quyết định bảo đảm an ninh và an toàn sinh học của Úc nhưng vẫn đề nghị Chính phủ Úc xem xét lại sự cần thiết của lệnh cấm này. “Việc xem xét lại lệnh cấm không đồng nghĩa với việc Việt Nam bỏ qua sự an toàn của ngành nuôi tôm tại Úc mà cần tìm các biện pháp khác ít tác động tiêu cực tới thương mại hơn nhưng vẫn bảo đảm an toàn cho ngành nuôi tôm của Úc và môi trường nước Úc”- Thứ trưởng nhấn mạnh.
Trên thực tế, hiện nay các sản phẩm tôm chưa nấu chín của Việt Nam được xuất khẩu đi nhiều nước trên thế giới mà không bị bất kỳ quyết định đình chỉ nhập khẩu nào.
Phát ngôn viên của Bộ Nông nghiệp Úc cho rằng, Chính phủ và Bộ Nông nghiệp nước này hết sức tôn trọng các ngành công nghiệp nuôi trồng của Việt Nam cũng như của thế giới. “Công việc của chúng tôi là hỗ trợ tiếp cận thị trường kỹ thuật tại các quốc gia mà Úc xuất khẩu cũng như những sản phẩm mà chúng tôi nhập khẩu chắc chắn dựa trên sự an toàn và an toàn sinh học của các ngành công nghiệp ở cả Úc và nước ngoài, cũng như lợi ích kinh tế thương mại của các bên”, người phát ngôn nói.