Liên đoàn Billiards thể thao thế giới (WCBS) ra quyết định đình chỉ tư cách thành viên của Liên đoàn Billiards & Snooker Việt Nam (VBSF) 1 năm, và đây là một trong nhiều lệnh cấm mà các tổ chức quốc tế liên tục đưa ra với Billiards & Snooker Việt Nam.
Vì sao VBSF bị đình chỉ tư cách thành viên?
Trong văn bản gửi tới VBSF ngày 16/10 ký tên Chủ tịch WCBS Farouk El Barki, WCBS thông báo VBSF bị đình chỉ các hoạt động quốc tế 1 năm, kể từ ngày 16/10/2024. VBSF sẽ không được tổ chức các sự kiện quốc tế, các quan chức liên đoàn cũng không được tham dự các sự kiện billiards (gồm 3 nội dung pool, snooker và carom). Đây là lần đầu tiên Liên đoàn Billiards & Snooker Việt Nam nhận lệnh cấm như vậy từ WCBS.
Đình chỉ tư cách thành viên với VBSF, nhưng WCBS lại không cấm các vận động viên (VĐV) Việt Nam. Cụ thể, các VĐV vẫn được mời và tham gia tất cả các sự kiện Billiards quốc tế, bao gồm tất cả các Đại hội thể thao đa môn. Như vậy, các VĐV Việt Nam không còn đối diện với nguy cơ không thể tham dự các sự kiện thể thao khu vực, châu lục hay thế giới như SEA Games, Indoor Games... Lý do WCBS không cấm các VĐV Việt Nam là vì “Việt Nam là quốc gia quan trọng đối với môn thể thao Billiards, WCBS và các liên đoàn, hiệp hội thành viên bao gồm Pool, Carom, Snooker có quyền tổ chức các giải đấu quốc tế tại Việt Nam mà không cần sự chấp thuận của VBSF”.
Được biết, nguyên nhân chính dẫn đến án cấm là do VBSF vi phạm Mục 5 Điều 2 Hiến chương Olympic, khi không quản lý thống nhất và phát triển được Billiards. Cũng vì lý do trên, VBSF bị Liên đoàn Billiards châu Á (ACBS), Liên đoàn Billiards & Snooker Quốc tế (ISBF) và Liên đoàn Pool Thế giới (WPA) cấm tham dự các giải trong 6 tháng, từ ngày 13/7/2024 đến 12/1/2025.
Với việc VBSF bị cấm 1 năm (đến hết ngày 16/10/2025), nhiều khả năng chặng World Cup billiards carom 3 băng tại TPHCM (thường vào tháng 5 hàng năm) cũng bị ảnh hưởng, khi giải đấu này do Liên đoàn Billiards carom thế giới (UMB) phối hợp với VBSF tổ chức. Được biết trước đó, các chặng đấu World Cup billiards carom 3 băng TPHCM là do Liên đoàn Billiards & Snooker TPHCM (HBSF) và UMB phối hợp tổ chức.
Xung đột quyền lợi
Một số giải đấu Billiards được tổ chức tại Việt Nam trong năm 2023 và 2024 nằm ngoài hệ thống thi đấu của WCBS và đơn vị có liên kết với tổ chức này, như WPA (Liên đoàn Pool thế giới) hay ACBS (Liên đoàn Billiards thể thao châu Á). Một trong số những giải đấu bị các tổ chức nói trên phản ứng trong thời gian qua là Hà Nội Open Championship 2024 - giải thi đấu nội dung pool trong môn billiards. Ngay sau khi giải này kết thúc ngày 13/10, WPA đã ra lệnh cấm thi đấu trong thời gian 6 tháng đối với tất cả những cơ thủ tham dự giải đấu nói trên, trong đó có 87 cơ thủ Việt Nam. Lệnh cấm có hiệu lực ở các giải thuộc hệ thống của WPA.
Chỉ trong vài tháng, Liên đoàn Billiards & Snooker Việt Nam cũng như các cơ thủ Việt Nam liên tục phải nhận những án phạt từ các tổ chức quốc tế. Những án phạt có sự chồng chéo lẫn nhau, cũng bởi nhiều VĐV cùng lúc thi đấu cho các hệ thống thi đấu với sự quản lý của các tổ chức quốc tế, mà các tổ chức này lại có sự mâu thuẫn trong quyền lợi.
Việt Nam trở thành nguồn cơn của cuộc xung đột giữa các liên đoàn thế giới còn vì họ đều coi đây là một thị trường tiềm năng để Billiards phát triển. Theo chuyên gia billiards Frits Bakker, Việt Nam là "thiên đường mới của các nhà tổ chức". Lượng khán giả xem các giải billiards tại Việt Nam, dù trực tiếp hay trực tuyến, từ pool 9 bi đến carom 3 băng, đều cao hơn gấp nhiều lần quốc tế. Tại giải Scottish Open 2024 thuộc WNT, khi cơ thủ pool số một Việt Nam Dương Quốc Hoàng vô địch, có lúc thu hút hơn 100.000 lượt xem đồng thời trên 1 kênh trong nước, cao gấp nhiều lần khán giả quốc tế trên kênh của Matchroom.
Được biết, sau khi nhận được văn bản đình chỉ các hoạt động quốc tế từ phía WCBS, phía Liên đoàn Billiards & Snooker Việt Nam sẽ làm báo cáo gửi Ủy ban Olympic Việt Nam, Cục Thể dục Thể thao để cùng nhau tìm cách tháo gỡ hoặc trình bày với WCBS, xem xét giảm nhẹ lệnh đình chỉ với VBSF.
Phía Cục Thể dục Thể thao đã làm việc với đại diện VBSF để tìm cách tháo gỡ. Hiện tại, các văn bản pháp quy cơ quan quản lý nhà nước về xử lý các sự việc cụ thể mà VBSF gặp phải là chưa có. Nên có thể nói là chúng ta hoàn toàn bị động, lúng túng trong giải quyết, trước mắt là tuân thủ những lệnh cấm từ các tổ chức cấp trên.