Dịch Covid-19 kéo dài, diễn biến phức tạp khiến cho cộng đồng doanh nghiệp (DN) thêm phần lao đao khi chưa kịp phục hồi. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách với các gói hỗ trợ nhằm giúp các DN hồi sinh, tuy nhiên các gói hỗ trợ này chưa phát huy được hiệu quả.
DN khó tiếp cận gói hỗ trợ
Nguyên nhân được nhiều DN đưa ra, là bởi các thủ tục, yêu cầu phía nhà quản lý để DN có thể tiếp cận chính sách là rất khó “với tới”. Đơn cử như quy định DN muốn nhận được hỗ trợ trong gói 60.000 tỷ đồng, DN đó phải bị giảm doanh thu 30% và số nhân công cũng bị giảm đến 50%. Theo ông Thân Đức Việt - Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10, để đáp ứng được các yêu cầu như quy định nói trên đưa ra, chắc chắn DN đó đã phá sản rồi, bởi khi doanh thu và nhân công lao động giảm ở mức như thế, thì DN không thể tồn tại được nữa.
Ông Việt khẳng định, các chính sách hỗ trợ được Chính phủ ban hành rất kịp thời, tuy nhiên nhà quản lý cần chia các gói hỗ trợ theo các đối tượng được hỗ trợ. Như vậy sẽ tạo được sự công bằng và chính sách đến được đúng đối tượng. Nói về thực tế hoạt động hiện nay của các DN, trong bối cảnh làn sóng Covid-19 lần thứ 4 đang hoành hành, ông Việt nêu quan điểm, hiện quy định chống dịch rất chặt chẽ, nhưng chưa tháo gỡ cho DN về cách thức cụ thể để làm sao DN vẫn sản xuất được trong bối cảnh chống dịch. “Hiện chúng tôi vẫn đang yêu cầu 200 lao động dạng F2, F3 ở nhà, nhưng nếu kéo dài, sẽ rất khó để chúng tôi duy trì sản xuất, bởi may mặc là làm theo thời vụ, tính theo ngày chứ không còn theo tuần”- ông Việt nhấn mạnh.
Ông Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, phản ánh từ cộng đồng DN cho thấy, một số chính sách hỗ trợ người lao động, đa phần DN không được hưởng lợi vì các điều kiện hỗ trợ đi kèm khó thực hiện như số lượng lao động nghỉ việc, doanh thu của DN. Trong khi đó, các văn bản sửa đổi và hướng dẫn, chỉ mở rộng đối tượng chứ không thay đổi điều kiện bảo đảm để nhận được hỗ trợ. Đây là một trong những lý do khiến chính sách chưa phù hợp với thực tế, chưa đi vào cuộc sống.
Cần phải có thêm nguồn “vaccine doanh nghiệp”
Để có thể tháo gỡ khó khăn cho DN trong bối cảnh dịch bệnh, theo ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), chúng ta vẫn phải duy trì thực hiện “mục tiêu kép”, không thể tách rời giữa kinh doanh và chống dịch.
Theo ông Hiếu, bên cạnh duy trì những giải pháp tích cực như tạm hoãn, chậm nộp thuế đã được đưa ra trước đó, đối với các gói mới cần phải tính đến một cách bài bản hơn. Vị chuyên gia nêu lên hai điểm mấu chốt khi ban hành các chính sách hỗ trợ để đến được “đúng người, đúng đối tượng”.
Ông Hiếu cho rằng, với việc xây dựng các gói hỗ trợ, Chính phủ phải đi trước trong xây dựng các kịch bản. Tiếp đó phải tiếp cận theo nhóm đối tượng.
“Tôi rất lo ngại, nếu không chú ý đến khía cạnh này, có thể dẫn đến tình trạng chúng ta bị trục lợi chính sách. Tôi lấy ví dụ, có những DN, ngay cả khi chúng ta có hỗ trợ thì họ vẫn không thể tồn tại được, vẫn rút lui khỏi thị trường. Do vậy, nguồn lực của Chính phủ sẽ bị lãng phí. Chúng ta phải ưu tiên hỗ trợ những DN có khả năng phục hồi. Do đó phải phân loại đối tượng theo quy mô, theo ngành nghề, theo khả năng chống dịch” - ông Hiếu cho biết.
Đề cập đến vấn đề về vaccine, theo ông Hiếu, Chính phủ đang làm rất tốt trong khả năng của mình. Tuy nhiên, cần phải mở ra một kênh nữa là vaccine DN. Hiện nay, theo phản ánh, chi phí xét nghiệm, truy vết Covid-19 cao hơn rất nhiều so với tiêm vaccine. Bởi vậy, ông Hiếu cho rằng, DN nên được quyền chủ động tiêm vaccine từ nguồn DN tự chi trả.
“Tôi cho rằng, những quyết định của Chính phủ về vaccine DN cần phải rất nhanh. Nếu chúng ta trì hoãn 2, 3 tháng nữa, câu chuyện này có khi lại không còn ý nghĩa. Theo tôi, đây là “liều thuốc” nên được ưu tiên số 1 hiện nay” – ông Hiếu nhấn mạnh.