Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt: Nhiều thành tựu trong 40 năm hoạt động

Những thành tựu nổi bật

Ngày 24/3, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) thông tin, vừa qua, tại Đà Lạt, Viện Nghiên cứu hạt nhân (NCHN) đã tổ chức Lễ kỷ niệm 40 năm ngày khánh thành công trình khôi phục và mở rộng LPƯ hạt nhân Đà Lạt.

Viện trưởng Viện NCHN Cao Đông Vũ cho biết, LPƯ hạt nhân TRIGA Mark-2 công suất 250 kWt được Hoa Kỳ xây dựng tại Đà Lạt từ năm 1963.

Trước ngày giải phóng miền Nam, toàn bộ các thanh nhiên liệu của Lò đã được tháo dỡ để chuyển về Hoa Kỳ, nên Lò không còn khả năng hoạt động.

Được sự giúp đỡ của Chính phủ Liên bang CHXHCN Xô Viết trước đây, ngày 15/3/1982, công trình khôi phục và mở rộng lò LPƯ được chính thức khởi công và 2 năm sau, vào ngày 20/3/1984, LPƯ với tên mới là LPƯ hạt nhân Đà Lạt được chính thức đưa vào vận hành với công suất danh định là 500 kWt, gấp 2 lần so với công suất của lò TRIGA trước đây.

Nhờ có LPƯ hạt nhân Đà Lạt và nhiều thiết bị khoa học khác, Viện NCHN đã thu được nhiều thành tích đáng ghi nhận trong nghiên cứu khoa học và chuyển giao ứng dụng kỹ thuật hạt nhân phục vụ phát triển KT-XH của đất nước, cũng như trong xây dựng tiềm lực về cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ để sẵn sàng tham gia vào các nhiệm vụ được giao.

Những kết quả này được các cơ quan nghiên cứu, đơn vị sản xuất trong và ngoài nước ghi nhận như: Điều chế các chất đồng vị phóng xạ, chế tạo thiết bị hạt nhân, phát triển các kỹ thuật phân tích hạt nhân, quan trắc và cảnh báo phóng xạ môi trường, ứng dụng kỹ thuật hạt nhân và đồng vị, công nghệ bức xạ và công nghệ sinh học, an toàn bức xạ, xử lý, quản lý chất thải phóng xạ...

Trong thời gian tới, LPƯ hạt nhân tiếp tục thực hiện nhiệm vụ quan trọng: Tích cực tham gia Dự án xây dựng Trung tâm Nghiên cứu KH&CN hạt nhân với LPƯ nghiên cứu mới; chuẩn bị tốt nguồn nhân lực để sẵn sàng tiếp nhận, vận hành an toàn, khai thác hiệu quả LPƯ mới đa mục tiêu công suất 10 MWt.

Đẩy mạnh khai thác hiệu quả Lò phản ứng

Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, Bộ KH&CN đang được giao nhiệm vụ quan trọng là xây dựng Trung tâm Nghiên cứu KH&CN hạt nhân với lò nghiên cứu công suất cao, quy mô lớn hơn nhiều lần so với Lò Đà Lạt hiện nay, nhằm tăng cường cơ sở hạ tầng hạt nhân cho quốc gia, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao năng lực KH&CN phục vụ cho việc tiếp thu, làm chủ công nghệ hạt nhân để có thể nội địa hóa từng phần lò hạt nhân nghiên cứu.

Đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển các sản phẩm và dịch vụ để khai thác hiệu quả LPƯ nghiên cứu mới...

Ngoài ra, Bộ KH&CN đang khẩn trương thực hiện sửa đổi Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008. Với vai trò là một cơ sở bức xạ đặc thù, đang quản lý và vận hành thiết bị hạt nhân duy nhất của cả nước, Bộ trưởng đề nghị Viện NCHN quan tâm, đầu tư thời gian nghiên cứu, tìm hiểu để có những góp ý xác đáng vào Luật Năng lượng nguyên tử sửa đổi, thúc đẩy ngành Năng lượng nguyên tử vì mục đích hoà bình tiếp tục phát triển.

Phát biểu tại buổi Lễ, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc Hội tỉnh Lâm Đồng Trần Đình Văn khẳng định, tỉnh Lâm Đồng tự hào có Viện NCHN đóng tại Đà Lạt, qua 40 năm hoạt động, Viện NCHN đã đạt được những thành tích quan trọng trong làm chủ kỹ thuật và công nghệ, bảo đảm vận hành an toàn, sử dụng hiệu quả LPƯ hạt nhân duy nhất cả nước; không để xảy ra sự cố nào ảnh hưởng đến con người và môi trường; luôn chú trọng đến việc đầu tư cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu và ứng dụng vào phát triển sản xuất.

Với vai trò, trách nhiệm là một cơ quan nghiên cứu khoa học đầu ngành, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy đề nghị Viện NCHN tiếp tục nghiên cứu, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho địa phương để ứng dụng trong sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và trong lĩnh vực y tế, bảo vệ môi trường…