“Xin được chia sẻ với các doanh nghiệp về những ảnh hưởng đến từ việc chậm xác định giá đất”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà đã bày tỏ như thế với PV Đại Đoàn Kết trong cuộc phỏng vấn liên quan đến xác định giá đất cho dự án đầu tư.
- PV: Thời gian qua, Hà Tĩnh đã có những đột phá trong cải cách hành chính, thu hút đầu tư, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước lựa chọn Hà Tĩnh làm điểm dừng chân để đầu tư, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, từ đầu năm 2024 đến nay, việc xác định giá đất chậm khiến nhiều dự án phải "dẫm chân tại chỗ". Ông đánh giá như thế nào về vấn đề này?
- Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Trần Báu Hà: Thời gian qua, tỉnh Hà Tĩnh đã có những đột phá trong cải cách hành chính, thu hút đầu tư đã có nhiều kết quả nổi bật. Đối với công tác xác định giá đất cụ thể trên địa bàn tỉnh luôn được Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh quan tâm, tập trung chỉ đạo quyết liệt, bám sát quy định của pháp luật đất đai và các văn bản hướng dẫn của bộ, ngành Trung ương để triển khai thực hiện, nhất là năm 2023 đã có những kết quả tích cực.
Cụ thể, năm 2022 UBND tỉnh chỉ phê duyệt giá đất cụ thể của 1 dự án thì đến năm 2023 đã phê duyệt giá đất cho 10 dự án, tạo điều kiện thu hút, triển khai nhanh các dự án, góp phần từng bước lấp đầy các khu công nghiệp, hình thành các khu đô thị mới đồng bộ, hiện đại, các khu dân cư nông thôn mới xuất hiện ngày càng nhiều, làm thay đổi đáng kể bộ mặt đô thị và nông thôn, thúc đẩy hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tuy nhiên, từ đầu năm 2024, việc xác định giá đất cụ thể vẫn còn chậm so với yêu cầu đã ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án. Đây cũng là vướng mắc chung mà nhiều địa phương trên cả nước đang gặp phải và tỉnh Hà Tĩnh cũng đang tập trung tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các hồ sơ thủ tục trong xác định giá đất các dự án trên địa bàn; tạo điều kiện thuận lợi để các dự án đầu tư sớm được triển khai thực hiện.
Theo ông, nguyên nhân nào dẫn đến việc địa phương chậm xác định giá đất để giao đất, cho thuê đất?
- Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc chậm xác định giá đất cụ thể trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua:
Thứ nhất, do các quy định pháp luật liên quan đến việc xác định giá đất cụ thể còn nhiều quy định chưa sát tình hình thực tiễn, dẫn đến phải điều chỉnh, thay đổi, bổ sung nhiều lần trong khoảng thời gian ngắn (Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 03/4/2023, Nghị định số 12/2024/NĐ-CP ngày 5/02/2024, Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024), các văn bản quy định, hướng dẫn thực hiện còn có một số vướng mắc, bất cập nên các đơn vị tư vấn, Sở TNMT chưa có cơ sở hoàn thiện phương án giá đất trình Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh thẩm định, UBND tỉnh phê duyệt theo quy định. Thực tế qua tham khảo tình hình chung, hầu hết các địa phương trên cả nước đều đang gặp vướng mắc dẫn đến chưa thực hiện được.
Thứ hai, các thông tin, dữ liệu đầu vào của một số dự án chưa đầy đủ, chưa thống nhất để làm cơ sở tính toán xác định giá đất.
Việc xác định giá đất là kết quả tổng hợp cuối cùng, phụ thuộc rất nhiều vào hồ sơ dữ liệu đầu vào của dự án. Trong khi đó, hồ sơ dự án do nhà đầu tư lập còn thiếu các thông tin liên quan cần phải bổ sung làm cơ sở để xác định giá đất; quá trình cung cấp bổ sung hồ sơ của một số nhà đầu tư còn chậm trễ làm ảnh hưởng đến tiến độ thẩm định. Ngoài ra, sự phối hợp của các sở, ngành và nhà đầu tư còn chưa chặt chẽ, thiếu sự đôn đốc dẫn đến chậm trễ trong việc cung cấp thông tin và hoàn thiện hồ sơ cần thiết; thậm chí một số hồ sơ dự án phải đôn đốc, bổ sung nhiều lần, làm kéo dài thời gian xử lý.
Thứ ba, việc thuê tổ chức tư vấn xác định giá đất còn gặp khó khăn do phí dịch vụ tư vấn theo quy định của Nhà nước còn thấp (có giá trị chi phí tư vấn định giá đất bình quân từ 30-60 triệu đồng/dự án). Trong khi quá trình xây dựng các phương án giá đất phải chỉnh sửa nhiều lần, trách nhiệm pháp lý rủi ro rất cao nên hiện nay các đơn vị tư vấn không đăng ký tham gia tư vấn xác định giá đất. Một số dự án đã được UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất, Sở TNMT đã đăng tải lên Cổng thông tin điện tử, báo, đài mời đơn vị tư vấn tham gia xác định giá đất cụ thể nhưng đến nay chưa thuê được đơn vị tư vấn.
Thứ tư, vướng mắc trong quá trình xây dựng, thẩm định phương án giá đất các dự án: Các quy định pháp luật liên quan đến xác định giá đất cụ thể một số nội dung còn mang tính định tính, chưa có quy định, hướng dẫn cụ thể việc xác định các chỉ tiêu, tiêu chí dẫn đến quá trình điều tra, khảo sát từ các nguồn thông tin của tổ chức tư vấn chưa thật sự bảo đảm theo quy định. Việc đề xuất xây dựng phương án đa phần nhận định chủ quan, chưa đủ cơ sở thuyết phục, cơ quan tham mưu xây dựng phương án giá đất còn lúng túng, quá trình thẩm định thành viên tại các sở, ngành chưa bám sát nhiệm vụ theo quy chế hoạt động đã phân công, còn lúng túng trong quá trình thẩm định dẫn đến một số dự án phải thẩm định nhiều lần…
Trong quá trình thực hiện Nghị định số 12/2024/NĐ-CP ngày 5/2/2024 của Chính phủ để giao đất, cho thuê đất gặp nhiều vướng mắc, bất cập. Để gỡ vướng, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 quy định về giá đất nhằm cụ thể hóa Luật Đất đai năm 2024. Vậy nhưng, tại sao đến nay việc xác định giá đất của địa phương vẫn chưa tiến triển?
- Ngày 27/6/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 quy định về giá đất nhằm cụ thể hoá Luật Đất đai năm 2024, đồng thời khắc phục các bất cập, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị định số 12/2024/NĐ-CP nêu trên; theo đó đã đẩy mạnh phân cấp cho các địa phương.
Tại điểm đ khoản 2, điểm đ khoản 3 Điều 6 và khoản 3 Điều 8 Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 Chính phủ giao UBND tỉnh ban hành quy định một số chỉ tiêu làm căn cứ xác định giá đất cụ thể: Tỷ lệ bán hàng; tỷ lệ lấp đầy; chi phí kinh doanh (chi phí tiếp thị, quảng cáo, bán hàng, chi phí quản lý vận hành); chi phí lãi vay; lợi nhuận của nhà đầu tư có tính đến vốn chủ sở hữu; rủi ro trong kinh doanh làm cơ sở xác định giá đất; quy định cụ thể các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất, mức độ chênh lệch tối đa của từng yếu tố ảnh hưởng đến giá đất để xác định mức tương đồng nhất định, cách thức điều chỉnh đối với từng mức độ chênh lệch của từng yếu tố ảnh hưởng đến giá đất.
Để triển khai thực hiện nội dung này, thời gian qua, UBND tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo, giao Sở TNMT chủ trì, phối hợp với các Sở Tài chính, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư và các sở, ngành có liên quan tham mưu UBND tỉnh ban hành quy định.
Do đây là văn bản quy phạm pháp luật nên quy trình ban hành phải tuân thủ trình tự, thủ tục theo quy định như: Dự thảo, đăng tải thông tin lên Cổng thông tin điện tử của tỉnh (trong thời hạn 30 ngày), đồng thời gửi Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, các sở, ban, ngành liên quan, UBND các huyện, thành phố, thị xã tham gia góp ý kiến, hội thảo trực tiếp nên mất nhiều thời gian thực hiện.
Việc chậm xác định giá đất đã ảnh hưởng phần nào đến môi trường đầu tư, một số nhà đầu tư “kẹt vốn” tại dự án. Dự án chậm tiến độ đã có chế tài xử lý, còn việc địa phương chậm xác định giá đất thì chế tài xử lý như thế nào? Có xem xét trách nhiệm của các đơn vị liên quan trong vấn đề này không, thưa ông?
- Trước hết xin được chia sẻ với các doanh nghiệp về những ảnh hưởng đến từ việc chậm xác định giá đất cụ thể trong thời gian qua, đồng thời mong muốn các doanh nghiệp chia sẻ với các cấp chính quyền vì các lý do khách quan như đã nêu trên, đây cũng là tình trạng chung mà các địa phương trên địa bàn cả nước đang gặp phải.
Tuy vậy, việc chậm trễ này có phần trách nhiệm của các cơ quan chuyên môn trong quá trình tham mưu xử lý và thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở TNMT, Sở Nội vụ tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các tập thể, cá nhân trong việc chậm xác định giá đất một số dự án trên địa bàn.
Thời gian tới, địa phương sẽ làm gì để đẩy nhanh quá trình xác định giá đất, cải thiện môi trường đầu tư, thưa ông?
- Với quan điểm chung là thực hiện đúng quy định pháp luật và phù hợp tình hình thực tiễn, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước và doanh nghiệp giúp cải thiện môi trường đầu tư, đồng thời nâng cao hiệu quả thu ngân sách Nhà nước của địa phương. Để kịp thời đẩy nhanh tiến độ xác định giá đất các dự án, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương và cơ quan, đơn vị liên quan tập trung thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:
Ngay sau khi ban hành Quyết định số 25/2024/QĐ-UBND ngày 18/10/2024 quy định một số nội dung về xác định giá đất cụ thể trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở TNMT chủ trì, phối hợp với các sở, ngành khẩn trương hoàn thiện phương án giá đất các dự án trình thẩm định, phê duyệt.
Tập trung thực hiện nghiêm túc việc xác định giá đất trên địa bàn tỉnh theo quy định Luật Đất đai năm 2024, Nghị định số 71/2024/NĐ-CP. Trong quá trình thực hiện, khi phát sinh vướng mắc, các sở, ngành liên quan theo chức năng, nhiệm vụ phải chủ động rà soát, phối hợp xử lý, kịp thời tham mưu UBND tỉnh báo cáo Chính phủ, Bộ, ngành để xin ý kiến chỉ đạo, hướng dẫn giải quyết.
Xem xét thẩm định kỹ hồ sơ dự án trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án, hồ sơ mời thầu thực hiện dự án, nhất là các thông tin liên quan đến công tác xác định giá đất cụ thể.
Sau khi hoàn thành các bước theo quy trình, đến nay Sở TNMT đã hoàn thiện, bổ sung các nội dung theo ý kiến góp ý của các tổ chức, cá nhân và trình UBND tỉnh ban hành Quyết định số 25/2024/QĐ-UBND ngày 18/10/2024 về quy định một số nội dung về xác định giá đất cụ thể trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.
Trân trọng cảm ơn ông!