Luật Quy hoạch không chỉ là cần thiết mà còn cấp thiết

Ảnh minh họa.

Luật Quy hoạch sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ ba Quốc hội khóa XIV. Đại Đoàn Kết Online xin giới thiệu bài viết của độc giả về dự án luật này:

Quy hoạch cảng biển Việt Nam, dự kiến đến năm 2010 lượng hàng hóa qua các cảng biển của Việt Nam sẽ đạt 200 triệu tấn. Nhưng theo số liệu của Cục Hàng hải, lượng hàng qua cảng biển Việt Nam đến năm 2010 đã vượt quy hoạch tới gần 60 triệu tấn.

Trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia được Thủ tướng phê duyệt, đến năm 2030 VN sẽ có 10.700 MW điện hạt nhân. Nhưng trong quy hoạch phát triển điện hạt nhân lại nêu đến năm 2030 VN sẽ có tới 15.000 MW. Dù con số chênh không lớn, nhưng để lấp đầy khoảng vênh đó có thể đòi hỏi đầu tư hàng tỷ USD.

Rất nhiều ví dụ như thế, nhiều quy hoạch trùng lặp, như khu thác Bản Giốc (Cao Bằng), trong khi Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch làm quy hoạch tổng thể phát triển du lịch, Bộ Xây dựng lại lập quy hoạch chung xây dựng. Đặc biệt, có nhiều quy hoạch... mâu thuẫn nhau, khó biết phải theo quy hoạch nào.

Bất cập bấy lâu nay trong công tác quy hoạch gây nhức nhối xã hội. Quy hoạch quá nhiều, nhưng chất lượng thấp, không gắn với nguồn lực thực hiện nên nhiều bản quy hoạch lập xong không có giá trị thực tế; quy hoạch còn nhiều chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu gắn kết dẫn tới hiệu quả thực hiện rất thấp, thậm chí còn kéo lùi sự phát triển.

Chúng ta phải trả giá cho sự lãng phí nguồn lực quốc gia bao lâu nữa. Chúng ta cần đối diện với những nhóm lợi ích nguy cơ gây phương hại quốc gia. Giờ là lúc phải đối diện với thực tế đập tư duy cũ, chỉ có đổi mới cả về phương pháp và nội dung để khắc phục, tạo sự thay đổi vươn lên.

Đa số các quốc gia hiện nay lập quy hoạch theo hướng tích hợp đa ngành. Đây chính là cơ hội để chúng ta cải cách công tác quy hoạch cũ còn vương vấn bởi nền kinh tế quan liêu, bao cấp để chuyển sang thể chế quy hoạch tiên tiến, phù hợp hơn.

Điều này có thể góp phần giải quyết xung đột về sử dụng không gian giữa các ngành trong một quốc gia. Trong khi đó, Việt Nam vẫn lập quy hoạch phương pháp cũ, riêng rẽ nên chưa phát huy được hiệu quả của quy hoạch.

Cái khó khăn nhất của dự án Luật Quy hoạch chính là vì tư tưởng cách mạng. Dự thảo Luật hiện nay là kết quả của sự đổi mới, hướng tới thông lệ quốc tế, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững, khai thác tiềm năng, lợi thế và triệt tiêu được tất cả những chồng chéo, cục bộ, lợi ích nhóm và tính cát cứ của các ngành và địa phương hiện nay.

Không dừng ở sự cần thiết mà đã trở thành sự cấp thiết phải ban hành Luật Quy hoạch để mọi người, đặc biệt người dân được tiếp cận với cách làm mới, tư duy mới trong việc định hướng phát triển quốc gia, vùng, các địa phương và các ngành, lĩnh vực cho giai đoạn phát triển sắp tới, 2021 - 2030.

Vì quốc gia hay dừng lại…