Ngày Tết Nguyên đán, người chơi mai vàng Yên Tử ai cũng muốn chọn cho gia đình mình cây mai đẹp, có nhiều những chùm nụ với những bông hoa bắt đầu nở rộ khoe sắc vàng sáng, tỏa hương thơm và đầu cành cằn cỗi bật lên những chồi lộc xanh. Điều đó có ý nghĩa như một lời chúc phúc năm mới và mang đến một cái Tết sung túc, trọn vẹn cho mọi người…
Thời tiết bất thường, cuối tháng 11 âm lịch, mai vàng của nhiều gia đình ở TX Đông Triều đã bung hoa nở rộ.
Để có được những cây mai vàng Yên Tử nở đúng Tết, người trồng cũng phải kỳ công. Các nhà khoa học đã khẳng định, để mai vàng Yên Tử nở đúng dịp Tết Nguyên đán thì yếu tố kỹ thuật chiếm khoảng 70%, kinh nghiệm của người trồng hoa chiếm 30%.
Lý do là bởi việc mai vàng nở hoa chịu ảnh hưởng khá nhiều bởi thời tiết. Người trồng mai vàng Yên Tử phải quan sát thời tiết để quyết định thời kỳ bứt lá chính xác. Còn theo những người trồng mai vàng Yên Tử ở TX Đông Triều và TP Uông Bí (Quảng Ninh) thì mai vàng Yên Tử là loại cây khó trồng, nhạy cảm với thời tiết, đòi hỏi người trồng phải có kinh nghiệm, am hiểu kỹ thuật để chăm sóc, xử lý kịp thời thì mới nở hoa đúng Tết.
Ông Trần Mạnh Chuyên (thôn Tây Sơn, xã Bình Khê, TX Đông Triều, Quảng Ninh) hiện có một vườn mai vàng Yên Tử rộng gần 5ha ngay dưới chân chùa Ngọa Vân- Thánh địa Trúc Lâm ngày nay với trên 6 vạn cây mai vàng, trong đó có đến 4.000 cây to hàng năm đã khoe sắc, tỏa hương thơm đón Tết. Đó là cả một quá trình suốt cả chục năm trời, ông đã dày công mày mò ươm trồng, chăm sóc mai vàng yên Tử.
Vườn mai vàng Yên Tử của ông Chuyên góp phần bảo tồn rừng mai quý nơi đất Phật và làm đẹp cảnh quan con đường lên chùa Ngọa Vân trong Khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần tại Đông Triều...
Cùng với kiến thức khoa học sử dụng thuốc kích thích cây qua rễ, qua lá, ông Chuyên đã dày công mày mò nghiên cứu, thực hành từ bẻ cành, bứt lá, bón phân sao cho hoa nở đúng như mong muốn. Bứt lá mai nhìn tưởng đơn giản nhưng lại cực kỳ khó, nếu bứt không đúng thời điểm, hoa sẽ nở không đúng dịp Tết. Nếu bứt lá sai cách, ảnh hưởng đến chồi nụ thì bông hoa sẽ yếu và nở không đều.
Chỉ vào những cây mai vàng Yên Tử đã được đưa đến Lễ hội Hoa Anh đào - Mai vàng Yên Tử 2016 tại TP Hạ Long năm trước, ông Chuyên cho biết, những cây mai đó năm nay ông đã kích thích, điều khiển để nở hoa được đúng Tết.
Hiện trong vườn gia đình ông Chuyên đã có gần 600 cây mai vàng Yên Tử lớn nhỏ, từ những cây có chiều cao trên 1m cho đến những gốc mai có thế đẹp, hoa nhiều, giá trị kinh tế cao và đủ để phục vụ nhu cầu bán và cho thuê trong dịp Tết. Chỉ hơn 1 năm nữa, vườn nhà ông sẽ có gần 2 vạn cây đã trồng 6-7 năm đều phát triển rất tốt sẽ nở hoa vào Tết.
Say mê với mai vàng Yên Tử, ông Chuyên thường phân tích với mọi người đến với vườn mai của ông những điểm khác của mai vàng Yên Tử so với mai vàng miền Nam bằng bài thơ về hoa mai của Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông theo ý nghĩa của từng câu thơ.
Ông tâm sự: Đến cả Đức vua-Phật hoàng còn phải thốt lên trước vẻ đẹp của mai vàng nơi này. Đọc bài thơ và sau nhiều năm gắn bó với cây mai vàng Yên Tử, tôi nhận ra điểm khác biệt nhất chính là mai Yên Tử có cả hương và sắc so với mai vàng miền Nam, màu vàng của mai Yên Tử là màu vàng “hoàng bào” chứ không phải vàng thau.
Sau Tết, ông Chuyên vẫn tiếp tục trồng lại những cây mai vàng đã phục vụ Tết và ươm tiếp những hạt mai vàng để giữ nguồn gen quý của Việt Nam, góp phần bảo tồn rừng mai quý có giá trị về kinh tế cũng như đời sống tâm linh nơi đất Phật, làm đẹp cảnh quan con đường lên chùa Ngọa Vân. Không chỉ có vậy mà còn đưa được nét văn hoá đặc sắc của Quảng Ninh đến được với tất cả công chúng ngày xuân.